ABD'li ilaç firması Codagenix, koronavirüse karşı bağışıklık geliştirmek için canlı aşı geliştirdi
Tüm dünyayı etkisi altına alan koronavirüs salgınına karşı aşı geliştirme çalışmalarını yürüten ABD'li ilaç firması Codagenix, diğerlerinden farklı bir yaklaşım benimseyerek virüsün canlı olarak kullnaıldığı aşı geliştirdi.
ABD'de New York merkezli Codagenix adlı ilaç şirketi, geleneksel bir aşıya kıyasla daha güçlü bir bağışıklık tepkisi tetiklemek için yeni tip koronavirüsün canlı ancak zayıflatılmış versiyonuyla bir aşı geliştirdi.
YIL SONUNDA İNSAN DENEYLERİNE BAŞLAYACAK
Şirketten yapılan açıklamada aşının hayvan deneylerinin başarılı olduğu ve yıl sonunda İngiltere'nin başkenti Londra'dainsan deneylerine başlanacağı açıklandı.
Şu anda dünyada 200'den fazla koronavirüs aşısı geliştiriliyor ve bir düzineden fazlası insan deneyleri yapıyor. Söz konusu aşıların hepsi Kovid-19'la savaşmak için farklı yaklaşımlar benimsiyor. Bu aşılar, adenovirüs 5, kızamık ya dagrip virüslerinin DNA'sı ya da RNA'sının genetiğinin değiştirilmesi tekniğine dayanıyor ancak hiçbiri doğrudan yeni tip koronavirüsü içermiyor.
KORONAVİRÜSÜN TAMAMINI KULLANAN İLK AŞI
Bununla birlikte, bu yaklaşımların her birinin yan etkiler, düşük etkinlik, zayıf bağışıklık tepkisi, sınırlı üretim gibi dezavantajları da bulunuyor. Bu nedenle, söz konusu sorunların bazılarının üstesinden gelmek için Codagenix, uygulaması çok daha kolay ve daha hızlı olan bir yaklaşıma gitmeye karar verdiğini öne sürdü.
Gerçek koronavirüsün zayıflatılmış versiyonunu içeren CDX-005 adlı aşının burundan uygulanacağı ve bağışıklık tepkisini güvenli bir şekilde tetikleyebileceği ifade edildi.
CANLI AŞI NASIL ÇALIŞIYOR?
Influenza, Zika, rhinovirüs ya da koronavirüs olsun, her virüs, genomunu çevirmek ve proteinlerini sentezlemek için konakçı hücrenin ribozom mekanizmasını kullanıyor.
Codagenix bilgisayar algoritması ileviral genlerin kodonlarını yeniden kodlayarak de-optimize ediyor. Böylelikle virüs konakçı hücreninribozomu tarafından daha yavaş okunan bir hale getiriliyor.Kısacası, "optimize edilmemiş" genler, normal virüsteki ile aynı protein dizilerini kodluyor, ancak virüs vücutta bu şekilde daha hareket ediyor ve çoğalma imkanı bulamıyor.
BİN KAT DAHA AZ ÇOĞALIYOR
Koronavirüs tipik olarak 24 saat içinde bir hücrede 100 milyon kez çoğalabilirken, "optimize edilmemiş" versiyonuyla bin kat daha az artıyor.
GÜÇLÜ BAĞIŞIKLIK TEPKİSİNİ TETİKLİYOR
Codagenix Başkanı Robert Coleman, Technology Review'e yaptığı açıklamada, "Vücutta bin kat daha az çoğalabilir, bu da bağışıklık sistemine yanıt vermesi için daha fazla zaman tanır. Ortaya çıkan bu virüs sadece daha az patojenik olmakla kalmaz, aynı zamanda geleneksel aşılardan çok daha güçlü bir bağışıklık tepkisini tetikler çünkü gerçek virüsün tüm antijenleri içinde mevcuttur. Böylece, canlı bir tür kullanan aşı ile vücut, virüsün sadece bir kısmıyla değil, tüm virüsle karşılaşır. Vücut daha sonra sadece antikorlar üreterek değil, aynı zamanda T hücreleri ve burun geçişlerinde bağışıklık üreterek tepki verir, böylece genel korumayı genişletir" ifadelerini kullandı.
ON YILLARDIR KULLANIYOR
Öte yandan, canlı aşı tekniği, su çiçeği, çocuk felci, kızamık ve sarı hummaya karşı geliştirilen aşılarda on yıllardır kullanılıyor.
Bununla birlikte, tüm avantajlarına rağmen, piyasada nispeten az sayıda canlı virüs bazlı aşı bulunuyor. Coleman, New York Times'a verdiği bir diğer demeçte,"Kodu sürekli değiştirmeniz gerekiyor. Mutasyonların nasıl davranacağını asla bilemezsiniz. Mümkün olan en iyi kodu bulmak için bu yüzden yapay zeka kullanıyoruz" dedi.
