Bu ölüm döşeği fotoğrafından ne öğrenebiliriz?
87 yaşındaki Norbert Schemm'in, ABD'nin Wisconsin eyaletinde geçirdiği son günlerinde tek isteği, son birasını içerken sevdikleriyle birlikte olmaktı.
Dünyanın dört bir yanından insanlar, ölüm döşeğindeki bir dedenin son içkisini içerken çekilmiş bir fotoğrafıyla neden bir bağ kuruyor?
87 yaşındaki Norbert Schemm'in, ABD'nin Wisconsin eyaletinde geçirdiği son günlerinde tek isteği, son birasını içerken sevdikleriyle birlikte olmaktı.
Ailesiyle birlikte sohbet etti, güldü ve anılarından söz etti. Ardından Schemm'in oğlu Tom bir fotoğraf çekerek ailesinin Whatsapp grubunda paylaştı.
Birkaç saat sonra, Schemm'in yaşamını yitirmesinin ardından torunu Adam fotoğrafı sosyal medyada paylaştı.
Aile üyeleri, tanımadıkları binlerce kişinin fotoğrafa yaptıkları yorumla şaşkına döndü.
Twitter'da 4 bin yorum, 30 bin retweet ve 317 bin beğeni alan bu fotoğraf Reddit ve diğer sosyal medya platformlarında da benzer bir ilgi gördü.
Adam paylaşımında şu ifadeleri kullanmıştı:
"Dedem hayatını görece sağlıklı bir şekilde geçirdi ama Pazar günü hastanedeyken yolun sonuna geldiğini öğrendi. Pazartesi günü torunlarını çağırarak bize haberi verdi. Bu fotoğrafı Salı akşamı çektik ve Çarşamba günü dördüncü evre bağırsak kanserinden hayatını kaybetti.
"Babam dedemin bira istediğini söyledi ve bu fotoğrafa her baktığımda teselli buluyorum.
"Dedemin güldüğünü görüyorum. İstediği şeyi yapıyordu. Bu doğaçlama gelişen bir andı."
Adam hem acı hem tatlı bir an olduğu için başta fotoğrafı sosyal medyada paylaşma konusunda kararsız olduğunu fakat sonra güzelliği yüzünden paylaşmaya karar verdiğini söyledi:
"Bu paylaşıma yapılan yorumlar yasımızda bize destek oldu. Dedemin ve çocuklarının son anlarında birlikte olduğunu görmek insanı rahatlatıyor."
Adam, ailesinin fotoğrafın paylaşıldığı ülkeleri takip etmeye çalıştığını ve çok sayıda insanın paylaşmasından mutluluk duyduğunu aktardı:
"Anlaşılan bu fotoğraf bir aradalık duygusuna hitap ediyor ve pek çok insan bu fotoğrafta kendi hayatlarından birer parça buluyor. Yorumlar çok nazikti, insanların dedemin şerefine kadeh kaldırdığı fotoğrafları paylaştığı yorumlar gördük.
"Tanıdığım insanların yorum yapmasını bekliyordum ama bu kadar çok insana dokunabileceğini tahmin etmiyordum."
Fotoğrafa yorum yapan yabancılardan biri, Indianapolis'ten Ben Riggs'ti. O da 86 yaşındaki dedesi Leon Riggs ile birlikte, son bira ve purosunu içerken çektirdiği fotoğrafları paylaştı.
BBC'ye konuşan Ben, Norbert Schemm'in fotoğrafının, dedesinin son isteğini hatırlattığını söyledi:
"Bu fotoğrafları telefonumdan silmiyorum. Fotoğrafları gördüğümde cevap olarak kendi fotoğrafımı paylaşma isteği duydum. Beni anılarıma götürdü. Başkalarının da ölüm öncesi kısa bir mutluluk yaşadığını görmek iyi bir histi."
Dedesinin Alzheimer'ı olduğunu ve hafızasının iyi olmadığını söyleyen Ben, son anlardaki bu dileğini babasıyla birlikte gerçek kılmak istediklerini anlattı:
"Her ölüm erken ölümdür. Ama her zaman bir umut ışığı aramaya çalışmak önemlidir."
Ben dedesi öldüğü akşam kardeşleri babasıyla ölümü anmak ve yaşamı kutlamak için bir araya geldiklerini, orada bir aile fotoğrafı daha çektirdiklerini söyledi.
Trajik bir şekilde, Ben'in babası Mike sonraki gün beklenmedik bir şekilde kalp yetmezliğinden hayatını kaybetti.
Ben bu iki fotoğrafın da kendisini rahatlattığını söylüyor.
Adam'ın tweetine cevap yazanlardan Philadelphia'lı Brigid Reilly de Ekim ayında 84 yaşında kalp ve böbrek yetmezliğinden hayatını kaybeden büyük annesi Theresa Meehan ile çektikleri fotoğrafı paylaştı.
BBC'ye konuşan Meehan, "Büyük annem ölüm döşeğindeydi, o yüzden yakında onu kaybedeceğimizi biliyorduk" dedi ve ekledi:
"Sona yaklaştığımızda ailem sevdiği her şeyi bir arada ona sunmak istedi: Suşi, Frank Sinatra şarkıları, biz ve en sevdiği içki olan Baileys. Son anlarında hep birlikte son birer Baileys daha içmemizi istedi."
Brigid büyükannesinin cenazesi öncesi bu resmin çıktısını aldıklarını söyledi ve ekledi:
"Hayatını anmak için bir video hazırladık ve içine bu fotoğrafı da ekledik. Ben buna özellikle değer veriyorum. Son anlarımızı birlikte geçirebildiğimiz için çok şanslı hissediyorum.
Peki yüz binlerce insanın bu fotoğrafla bağlantı kurmasını sağlayan şey neydi?
Fotoğraf neden yankı yaptı?
İyi Ölüm kitabının yazarı Ann Neumann, "Yankı buldu çünkü bu hepimizin istediği türden bir an" diyor ve ekliyor:
"Bu resim kendi sevdiklerimizi düşünmemizi ve Schemm ailesine bu en samimi anlarında eşlik etmemizi sağlıyor.
"Ama aynı zamanda onlarla birlikte yas tutmamızı da sağlıyor. Böylece kendi sevdiklerimizi, hastalarımızı, ölüm döşeğindekileri ve kaybettiklerimizi düşünmemize olanak sağlıyor."
Neumann'a göre herkes bu resimdeki gibi bir son gece isterdi: Sevdikleriyle birlikte:
"Pek azımız ne zaman öleceğimizi biliyoruz ve bu anı bu şekilde yaşayabiliyoruz. Coğrafi olarak çok uzak mekanlarda yaşıyoruz. Aile üyelerimiz başka kentlerde veya ülkelerde olabiliyor. Milyonlarca kişi bu nedenle ebeveynlerinin son anlarında yanında olamayabiliyor.
"Milyonlarca vakada da ölüm döşeğindeki ebeveynler bilincini kaybetmiş oluyor. Onlara veda edememek çok insani bir korku. Bu nadir görülen ve güzel son birliktelikleri paylaşma imkanı pek çok kişiye temas ediyor çünkü bu ideal ölüm fikirlerinden biri.
"Bu fotoğraftan çıkaracağımız bir ders varsa o da sevdiklerimizle geçirdiğimiz vakitlerin kıymetini bilmek. Birer bira yuvarlamak, el ele tutuşmak, hikayelerimizi paylaşmak. Zamanımız sınırlı."
Neden ölüm döşeği fotoğrafları paylaşıyoruz?
Amerika Tedavisi Mümkün Olmayan Hastalar Vakfı Kıdemli Vefat Danışmanı ve Ölüm, Ölme ve Yas Üzerine Uluslararası Çalışma Grubu Misyonu Eski Başkanı Dr. Kenneth J. Doka, hayatın son anları geldiğinde yapılacak veya söylenecek tek bir doğru şey olmadığını vurguluyor:
"Bence en önemli şey dinlemek ve biri ölürken bu önemli anı paylaşmalarına izin vermek."
Doka, bu latif fotoğrafın Adam tarafından özel bir an olarak saklanmayarak paylaşılmasının kendisini şaşırtmadığını söylüyor:
"Ölme süreci ve ölümle başa çıkarken her zaman teknolojiyi kullandı. Antik Mısırlılar piramitleri kullanıyordu ve biz de ritüellerimizi mevcut teknolojiye göre uyarlıyoruz."
Adam dedesinin bu fotoğrafın çektiği ilgiyi görmesi durumunda çok mutlu olacağını tahmin ediyor:
"Bu durumu önemserdi ve gülümserdi.
"Bence alınması gereken en büyük ders - ki dedem de aynısını söylerdi - birbirinize karşı nazik olan, birbirinizi sevin, aileler önemlidir."
