7 başlıkta dünyada ve Türkiye'de bu hafta öne çıkanlar

Faiz indiriminin ekonomi üzerindeki etkileri, Türkiye'nin Mali Eylem Görev Gücü (FATF) tarafından gri listeye alınması, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Osman Kavala için çağrı yapan büyükelçiler hakkındaki açıklaması, Türkiye'nin çevre konusunda ihtiyaç duyduğu 80 milyar euro, sürekli artan faturalar, teknoloji şirketlerinin kurgusal evren yatırımları ve BBC'nin en iyi 100 dizi listesi… BBC Türkçe, Bundle okuyucuları için haftanın öne çıkan gelişmelerini derledi.

Faiz indiriminin ekonomiye etkisi

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) 20 Ekim'de yaptığı toplantıda 200 baz puan indirim yaparak politika faizini enflasyonun altında bir seviye olan yüzde 16'ya çekmesi, TL'de değer kaybını hızlandırdı.

Piyasalar dün en fazla 50 ya da 100 baz puanlık faiz indirimi bekliyordu.

Koç Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Selva Demiralp'a göre, Eylül ayında faiz indiren TCMB'nin bu hatayı Ekim'de de devam ettirmesi uluslararası risk algısını tetikleyebilecek kritik bir adımdı.

Prof. Dr. Selva Demiralp, "Maalesef korkulan oldu ve Merkez Bankası politika faizini beklentilerin de üzerinde bir kararla 200 baz puan indirdi" diyor.

Selva Demiralp'ın analizi için tıklayın:

Türkiye gri listeye alındı

Mali Eylem Görev Gücü (FATF), "kara paranın aklanması ve terörizmin finansmanını engellemede eksikleri olduğu" gerekçesiyle Türkiye'nin daha sıkı izlenmesini gerektiren gri listeye alındığını duyurdu.

FATF Başkanı Marcus Pleyer, basın toplantısında Türkiye'de bankacılık ve emlak sektörleri ile değerli maden ticareti yapanlar gibi farklı aktörlerin daha sıkı denetlenmesi gerektiğini vurguladı.

Pleyer, " Türkiye karmaşık kara para aklama vakalarıyla etkin bir şekilde başa çıktığını ve Birleşmiş Milletler'in terör organizasyonu olarak tanımladığı IŞİD ve El Kaide gibi örgütlerin mali finansmanına soruşturma açmakta kararlı olduğunu göstermelidir" dedi.

IMF'in yaptığı bir araştırmaya göre gri listeye alınan ülkeler, yabancı yatırım çekmekte zorluk yaşıyor.

Haberin tamamı için tıklayın:

Faturalar neden zamlanıyor?

Türkiye'de 2021 yılında doğalgaza yüzde 17,8; elektriğe ise yüzde 21,2 zam yapıldı.

Enflasyon oranının üzerinde seyreden bu zamlarla birlikte doğalgaz ve elektrik tüketicilerinin gelirleri ise aynı oranda artmadı. 2016 yılında 10,894 dolar olan kişi başına düşen Gayri safi yurt içi hasıla (GSYİH), 2021 yılında %21,68 oranında azalarak 8,538 dolara düştü.

Doğalgazda Türkiye %99 oranında dışa bağımlı iken elektrik üretiminde kullanılan kaynakların ise %44,8'i ithal ediliyor.

Haberin tamamı için tıklayın:

10 ülkenin Osman Kavala'ya desteği, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın tepkisini çekti

ABD, Almanya ve Fransa'nın da aralarında olduğu 10 ülkenin Ankara Büyükelçilerinin Osman Kavala'nın serbest bırakılması yönündeki açıklamaları sorulduğunda Erdoğan, "Bizim bunları ülkemizde ağırlamak gibi bir lüksümüz olamaz" dedi.

Erdoğan sözlerini şöyle sürdürdü:

"Bakın şimdi AİHM (Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi) bir karar almış. Bu Kavala denilen Soros artığıyla ilgili olarak Türkiye'yi adeta burada mahkum etmek istiyorlar. 10 tane büyükelçi bu açıklamayı niye yapar? Bu Soros artığını savunanlar, bunu nasıl bıraktırırız gayreti içindeler. Söyledim Dışişleri Bakanımıza, bizim bunları ülkemizde ağırlamak gibi bir lüksümüz olamaz.

"Türkiye'ye böyle bir ders vermek haddinize mi sizin? Kimsiniz siz? Neymiş? Kavala'yı bırakın. Sen kendi ülkendeki haydutları, katilleri, teröristleri bırakıyor musun? Amerika, Almanya, hangisi böyle bir şeyi şu ana kadar yaptı? Konuştuğu zaman sana verecekleri cevap şudur, 'yargı bağımsızdır.' Sizde yargı bağımsız da bizdeki yargı bağımlı mı? Bizdeki yargı, bağımsızlığın en güzel örneklerini veriyor."

Haberin tamamı için tıklayın:

Türk ekonomisi ne zaman karbon nötr hale gelecek?

Türkiye İklim Değişikliği Başmüzakerecisi de olan Birpınar toplantıda yaptığı konuşmada, Türkiye'nin Paris İklim Anlaşması'na taraf olduğunu anımsatarak, "karbon nötr" hedefini de, Türkiye Cumhuriyeti'nin 130. yılını simgeleyen 2053 olarak belirlediğini ve bu hedefe de ulaşacağına inandığını söyledi.

Haberin tamamı için tıklayın:

Gelecekte bir metaverse içinde mi yaşayacağız?

İlk bakışta Sanal Gerçeklik (Virtual Reality VR) teknolojisinin geliştirilmiş bir versiyonu olarak görülebilir ama bazıları metaverse teknolojisinin internetin geleceği olduğunu düşünüyor.

Aslında birçokları, modern akıllı telefonlar 1980'lerin tıknaz cep telefonlarına kıyasla neyse, metaverse'in de sanal gerçeklik teknolojisi için o olduğuna inanıyor.

Bilgisayar başında olmak yerine, kurgusal bir gerçeklik olan meteverse'de bütün dijital ortamların birbirlerine bağlandığı bir sanal dünyaya yalnızca kulaklık ve gözlükten oluşan ekipmanla girebilirsiniz.

Facebook da metaverse inşasını en büyük önceliklerinden biri haline getirdi.

Haberin tamamı için tıklayın:

21. yüzyılın en iyi dizileri

BBC Culture, 43 ülkeden 206 TV uzmanının katılımıyla 21'inci yüzyılın şu ana kadarki en iyi TV dizilerinin oylandığı bir anket yaptı.

Eleştirmenlerin oylamalarıyla listenin tepesinde Amerikan yapımı The Wire dizisi yer alırken, onu diğer Amerikan yapımları Mad Men ve Breaking Bad izledi.

Fleabag, Game of Thrones, I May Destroy You, The Leftovers, The Americans, The Office ve Succession ise ilk 10'a giren diğer yapımlar oldu.

Listedeki yapımlar 2000 yılından bu yıla kadar olanlar arasından seçildi.

Oylama Türkiye'den de KısaKes'in kurucularından Arya Su Altıoklar, sinema eleştirmeni Ali Arıkan ve TV gazetecisi Umur Taş katıldı.

Haberin tamamı için tıklayın: