Düzmece saldırı nedir? Tarihte ne zaman kullanıldı?

Ukrayna'nın doğusunda gerginlik yoğunlaşırken ABD ve İngiltere, Rusya'nın işgal için bahane yaratmak amacıyla "düzmece saldırı" (false flag) planladığına dair şüphelerini ifade ediyor.

Rusya'nın desteklediği ayrılıkçılar, Ukrayna ordusunu şüpheli bir dizi saldırı düzenlemekle suçladı ve bölgedeki sivillerden evlerini terk etmelerini istedi.

Düzmece saldırı nedir?

Düşmanı veya muhalifleri suçlamak amacıyla düzenlenen siyasi veya askeri eylemlere denir.

Bazı ülkeler kendi topraklarına gerçek ya da sahte bir saldırı düzenleyerek bu saldırıyı düşmanı suçlama ve savaş başlatma bahanesi olarak kullanmak üzere bu tür eylemlere başvurmuştur.

Bu kavram ilk olarak 16. yüzyılda, korsanların dost bir ülke bayrağı çekerek ticaret gemilerine yaklaşmak için kullandığı yöntemi adlandırmak üzere kullanılmıştı.

Düzmece saldırılar oldukça eskiye dayanıyor.

Almanya'nın Polonya işgali, 1939

Almanya Polonya'yı işgal etmeden önceki gece, Polonya askeri kılığındaki 7 Alman SS askeri, Polonya sınırının Almanya tarafında Gleiwitz (1945'ten sonra Gliwice) radyo kulesine baskın yaptı. Radyonun Polonyalıların eline geçtiğine dair kısa bir bildiri yayınlandı.

Alman askerleri ayrıca Polonya askeri kılığında ve çatışmada ölmüş süsü verdikleri bir cesedi geride bıraktılar.

Adolf Hitler ertesi gün yaptığı konuşmada Gliwice saldırısı ve diğer benzer düzmece saldırılardan söz edip Polonya'yı işgalini gerekçelendirmişti.

Rus-Finlandiya savaşının başlaması, 1939

Aynı yıl Rusya'daki Mainila köyüne havan topu saldırısı düzenlendi. Bu köy Finlandiya sınırına yakındı ve Sovyetler Birliği bu saldırıya dayanarak Finlandiya ile saldırmazlık anlaşmasını bozdu ve Kış Savaşı adıyla anılan savaş başladı.

Tarihçiler bu saldırının Finlandiya ordusu tarafından düzenlenmediğini, Sovyet devlet güvenlik örgütü NKVD tarafından ortaya atıldığı sonucuna vardı.

Rusya Federasyonu'nun ilk devlet başkanı Boris Yeltsin 1994'teki bir konuşmasında, Kış Savaşı'nın Sovyetler Birliği'nin düzenlediği bir saldırı olduğunu söyledi.

Tonkin Körfezi olayı, 1964

2 Ağustos 1964'te Vietnam'ın Tonkin Körfezi açıklarında bir ABD destroyeri ile Kuzey Vietnam'a ait hücumbotları arasında bir deniz savaşı oldu.

Her iki tarafın araçlarında hasar meydana geldi ve Kuzey Vietnam tarafında dört can kaybı oldu, altı kişi de yaralandı.

Amerikan Ulusal Güvenlik Örgütü, iki gün sonra denizde yeni bir çatışma yaşandığını iddia etti.

Ancak bugün, Kuzey Vietnam tarafından ikinci bir saldırının yapılmadığına inanılıyor.

2005'te kamuoyuna açılan gizli belgeler, Kuzey Vietnam donanmasının ABD gemisine saldırmadığını, önceki saldırıda hasar gören hücumbotlarını taşımaya çalıştığını ortaya koydu.

Dönemin ABD başkanı Lyndon Johnson ve askeri yetkililer, ilk iddiaya inanmayı tercih etti ve olay, Kuzey Vietnam güçleri tarafından düzenlenen iki saldırı şeklinde Kongre kayıtlarına geçti.

Johnson, Tonkin Körfezi Kararı çıkararak Kuzey Vietnam'a yönelik bombalama saldırıları başlatarak Vietnam Savaşı'nda ABD'nin askeri angajmanını tırmandırdı.

Kırım'da "küçük yeşil adamlar", 2014

Rusya'nın Kırım'ı ilhakının ilk günlerinde, Rus askerleri gibi giyinmiş ve silahlanmış, ancak üniformalarında Rus amblemi olmayan insanlar sokaklarda belirmeye başlamıştı.

Kremlin, bunların Kırım'ın Ukrayna kontrolünden Rusya'ya geri verilmesini isteyen yerel "meşru müdafaa gruplarının" üyeleri olduklarını ve kıyafet ve ekipmanlarını mağazadan satın aldıklarını söyledi.

Rus gazeteciler bu insanları "kibar adamlar" olarak adlandırırken, Kırım sakinleri onları hem üniformalarının rengine hem de doğrulanmamış kökenlerine atıfla "küçük yeşil adamlar" olarak adlandırdı.

Keşmir sınırı, 2020

Hindistan ve Pakistan sık sık birbirlerini, bir askeri çatışmayı kışkırtmak için tartışmalı Keşmir sınırı boyunca düzmece saldırılar düzenlemekle suçluyor.

2020'de Pakistan Dışişleri Bakanlığı, Hindistan birliklerini sınırın Pakistan tarafında Birleşmiş Milletler (BM) gözlemcilerinin bulunduğu bir araca ateş açmakla suçladı; BM'nin Pakistan birliklerinin sorumlu olduğunu düşünebileceğinden endişelenmişti.

Bakanlık, Hindistan'ın Pakistan ile uluslararası toplum arasında anlaşmazlık çıkarmaya çalıştığını söyledi ve Pakistan Başbakanı İmran Khan da hareketi "pervasız" olarak nitelendirdi.

Hindistan suçlamayı reddetti ve karşılığında Pakistan'ı sınırın kendi tarafını güvende tutmamakla suçladı.