Instagram fenomenleri inandırıcılığını yitirdi mi?
Sosyal medyada 'fenomen' olarak da adlandırılan etki sahibi kişilerin reklam amaçlı paylaşımlarını açıktan beyan etmemeleri takipçileri arasında giderek daha fazla sorgulanır hale geliyor.
Instagram'da etki sahibi (influencer) Tiffany Mitchell geçen ay bir motosiklet kazası sonrasında kendisini yolda yatarken gösteren bir dizi fotoğraf paylaşmıştı.
211 bin takipçisi olan Amerikalı Mitchell'e önce geçmiş olsun mesajları gelirken bir süre sonra şüpheci yorumlar belirmeye başladı. Buzzfeed'in konu hakkındaki haberi üzerine bu yorumlar çoğaldı.
Kazanın travmatik özelliği dikkate alındığında fotoğraflar çok güzel görünüyordu. Ayrıca bazı tutarsızlıklar vardı.
Mitchell'in birden fazla kaskı vardı. Hiç kan yoktu. Paylaşımında neden dövmecisinin ismini anmıştı? (Çiçeklerine biraz rötuş yapılması gerektiğini söylüyordu.) Fotoğraflardan birinde neden bir su markası öne çıkarılmıştı?
Tiffany Mitchell bu fotoğrafları reklam amacıyla paylaşmakla suçlanıyor bugün. Mitchell bu yüzden ölüm tehditleri bile aldığını söylüyor.
Fotoğrafları o gün kendisiyle beraber olan arkadaşı Lindsey Grace Whiddon çekmişti.
"Bugün onlara bakınca neden kurgulanmış göründüklerini anlayabiliyorum; kendim gerçekten orada olmasaydım öyle olmadıklarına inanmakta zorlanabilirdim" diyor Whiddon.
"Ama kurgu değiller; birkaç saat sonrasına kadar fotoğraf çekildiğinden Tiffany'nin de haberi yoktu."
Tepkiler üzerine Tiffany bu fotoğrafları kaldırıp kendisini savunan bir video paylaştı.
Tiffany, erkek arkadaşı James Cloninger'i 2016'da bir motosiklet kazasında kaybettiğini söyledi. Onunla ilişkisine ve üzüntüsüne değinen paylaşımlarda bulunmuş eskiden.
Tiffany kazanın kurgu olduğu iddialarını kabul etmiyor. Tennessee'de bir viraja hızla girince düşmüş motosikletten. Kendisi ve arkadaşı Lindsey'in BBC'ye gönderdiği yayınlanmamış fotoğraflarda polis ve ambulans olay yerinde görülüyor.
Ambulansı olay yerindeki bir görgü tanığı çağırmış. Ciddi bir yaralanma belirtisi göstermediği için hastaneye gitmek istememiş, yaraları olay yerinde sarılmış.
Kaskını ise düştükten sonra sakinleştiğinde ve iyi olduğunu anladığında başından çıkarmış. Diğer kask ise fotoğraftaki arkadaşınınmış.
"Bunun kurgu olduğu veya marka reklamı için yapıldığı nasıl söylenebilir anlamıyorum" diyor.
"Reklam işi yaptığımda her zaman dürüst oldum… Bir şirket ürününü paylaşmamı istediğinde bunu daima açık ifade ediyorum."
Suyun kendisine olay yerinde verildiğini ve herhangi bir marka olabileceğini söylüyor. SmartWater su markasının sahibi Coca Cola yaptığı açıklamada, Tiffany Mitchell ile ilişkisi olmadığını ifade etti.
Tiffany, yayınlanmasını istemediği halde Buzzfeed'de çıkan haber üzerine gösterilen "nefret karşısında korkuya kapıldığını" söylüyor.
Olaya gösterilen tepkiler, insanların Instagram'daki paylaşımlara giderek ne kadar şüpheci yaklaştığını gösteriyor.
Zira Instagram'da etki sahibi kişilerin reklam içeren paylaşımları açıktan ifade etmeyen örnekler giderek artıyor.
Geçen ay İngiltere'de reality TV yıldızı Jemme Lucy'nin bir İnstagram paylaşımı Reklam Standarları Kurumu tarafından yasaklanmıştı. Fotoğrafta Lucy hamile iken zayıflama amaçlı bir kahve markası kullanırken görülüyordu.
Kurumdan yapılan açıklamada, paylaşımın, hamilelikte güvenli olmayan uygulamaları teşvik etme ve reklam amaçlı olduğunu açıktan beyan etmeme gibi birçok kuralı ihlal ettiği belirtiliyordu.
Bazen de herhangi bir marka ile anlaşmalı olmadığı halde o markanın reklamını yapıyormuş gibi davrananlar oluyor. Aralık ayında Amerian dergisi Atlantic'te sahte sponsorlu içeriklerle ilgili bir haber yayınlanmıştı.
Haberde bir uzman, "Ne kadar çok sponsorunuz varsa o kadar itibarlı görülüyorsunuz" diyordu.
"Instagram gerçek oluyor" sloganıyla reklamı yapılan ve Bahama Adaları'nda lüks konutlarda "en iyi yemekler, en iyi sanat ve müzik" vaadiyle yüz binlerce dolarlık biletleri satılan Fyre Festival fiyaskosu da hala hatırlarda. Konu ile ilgili iki belgesel yapıldı ve festival organizatörleri sahtekarlıktan hapiste bugün.
Bir de takipçilerin görmek istediği şeyler var.
Instagram koçu ve Hashtag Authentic adlı kitabın yazarı Sara Tasker'a göre, "İzleyiciler daha fazla gerçeklik görmek istediğini söyleyebilir, ama karşılarına çıkan şeyler arasında gerçekliğin güzelleştirilmiş versiyonunu tercih ediyorlar. Bulaşıkları, kedi kusmuğunu ya da mutfaktaki lavaboyu değil…"
Sosyal medyada etki sahibi kişiler (influencers) takipçi sayılarını artırmak ve kendilerini daha pazarlanabilir kılmak için sürekli Instagram algoritmalarıyla oynuyor. Yani bu bir popülerlik mücadelesi.
Bu kişiler takipçilerinin görmek istediği şeyleri paylaşıyor, çünkü ne kadar çok insan bakarsa o kadar öne çıkıyor paylaşımları.
Tasker'a göre, itibar bakımından bu kişiler ünlülerden daha fazla sorgulanıyorlar.
"Influencer'ların paylaşımda bulunma dışında bir yetenekleri olmadığına dair haksız bir algı var, bu yüzden çalışmalarında daha yüksek standart bekleniyor onlardan."
"Oysa ünlüler markalarla ortaklıkları konusunda açık beyanda bulunmada takipçilerini daha fazla yanıltıyor, ama onlardan aynı şekilde hesap sorulmuyor."
Instagram paylaşımı Tiffany Mitchell'e mesleki açıdan zarar vermiş görünmüyor. Takipçi sayısında 4 bin artış olmuş.
Paylaşımlarını sürdüreceğini söylüyor. Bana yazdığı son e-postada "Daha önce yaptığım gibi paylaşmaya ve her fotoğraf ve kelimede sorumlu davranmaya devam edeceğim" diyor.
