Kaliningrad: Rusya ürün geçişine izin vermeyen Litvanya'yı uyardı
Rusya'ya bağlı olan ancak Litvanya ile Polonya sınırları ile kara bağlantısı olan Kaliningrad'a bazı ürünlerin girmesi, Avrupa Birliği yaptırımlarını gerekçe gösteren Litvanya tarafından yasaklandı.
Rusya, Litvanya'nın Kaliningrad'a girecek bazı ürünlerin tren yoluyla geçişine izin vermemesi üzerine küçük Baltık ülkesini "ciddi sonuçlarla karşı karşıya kalabileceği" yönünde uyardı.
Ardından Avrupa Birliği (AB) Büyükelçisini Dışişleri Bakanlığı'na çağırdı.
AB üyesi olan Litvanya ise Birlik'in yaptırımlarına uymak zorunda olduğunu açıkladı. AB, Rusya'nın Ukrayna'ya başlattığı savaşın ardından Moskova'ya yönelik bir dizi sert yaptırım kararı açıklamıştı.
Kremlin ise bu yaptırımların "beklenmedik" ve "yasadışı" olduğunu savunuyor.
Rusya Dışişleri Bakanlığı, "ulusal çıkarlarını korumak için bazı adımlar atabileceğini" duyurdu.
Rusya'yla kara bağlantısı olmayan Kaliningrad, 1945'te yani İkinci Dünya Savaşı'nın sonunda savaşı kaybeden Almanya'dan alınarak Rusya toprağı haline getirilmişti. Baltık Denizi'ne açılan ve AB üyeleriyle kara komşusu olan bölgenin Moskova için stratejik önemi çok büyük.
Geçen hafta Litvanya yönetimi, AB yaptırım listesinde yer alan bazı ürünlerin kendi topraklarından geçerek Kaliningrad'a ulaşmasına izin vermeyeceğini açıklamıştı.
Litvanya Dışişleri Bakanı Gabrielius Landsbergis, "Litvanya bir şey yapıyor değil. 17 Haziran'da yürürlüğe giren AB yaptırımları bunlar. Adımlarımız Avrupa Komisyonu'na danışarak ve Avrupa Komisyonu prensipleriyle atılıyor," açıklaması yaptı.
AB yaptırım listesinde kömür, metaller, inşaat malzemeleri ve gelişmiş teknoloji ürünleri var.
Kaliningrad Bölgesi Valisi Anton Alikhanov, bu yasakların Kaliningrad'ın ithal ettiği ürünlerin yaklaşık yüzde 50'sini kapsadığını söylemişti:
"Bunun çok ciddi bir ihlâl olduğu kanaatindeyiz: Kaliningrad'dan içeri ve dışarı serbest geçiş hakkı ihlâli."
Rusya Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan yazılı açıklamada da Vilnius'un "açık bir şekilde düşmanca olan bu tavrından geri dönmesi gerektiği" savunuldu:
"Eğer Kaliningrad'dan Rusya Federasyonu'nun geri kalanına transit kargo geçişleri yakın geçmişte sağlanmazsa, o zaman Rusya ulusal çıkarlarını korumak için harekete geçme hakkını elinde tutar."
Ancak bu adımların ne olacağına dair bir detay paylaşılmadı.
Litvanya, aynı zamanda bir NATO üyesi ve kolektif savunma anlaşmalarıyla korunuyor.
BBC Rusya Editörü Steve Rosenberg'in analizi:
Rus yetkililer Litvanya'ya ve AB'ye çok öfkeli. Kaliningrad'a bazı ürünlerin geçişine izin verilmemesini bir "abluka" olarak değerlendiriyorlar.
Ancak Dışişleri Bakanlığı "Rusya karşı adım atma hakkını elinde tutar," açıklaması yaptığında bunun ne anlama geldiğini, hangi adımların ne zaman atılacağını bilemiyoruz.
Kremlin, bu konu üzerine çok yoğun bir şekilde çalıştığını söylüyor.
Pazartesi günü Rusya Federasyonu Başkanı Vladimir Putin'in sözcüsü Dmitri Peskov, "Durum gerçekten çok ciddi ve herhangi bir karar ya da önlem almadan önce derin bir analiz gerektiriyor. Bu detaylı analiz önümüzdeki birkaç gün içinde yapılacak," diye konuşmuştu.
Bugün Vladimir Putin'in en yakınında olan isimlerden biri, Rusya'da çok büyük etkiye sahip Güvenlik Konseyi'nin başındaki Nikolay Patruşev de Kaliningrad'a gitti. Ziyaretin amacı "Kuzeybatı Rusya'daki ulusal güvenlik meselesini konuşmak" olarak açıklandı.
Yetkililer bunun çok önceden planlanmış bir ziyaret olduğunu söylüyor.
Ne tesadüf ama...
Konu "ulusal güvenlik" olduğunda Kaliningrad çok kilit bir pozisyonda. Rusya'nın Baltık Denizi'ndeki donanmasının üssü Kaliningrad'da. Moskova daha önce de nükleer kapasitesi olan İskender balistik füzelerini Kaliningrad'a konuşlandırmıştı.
