Moskova kruvazörü: Karadeniz'de batan Rus gemisi ve günlerdir oğullarının akıbetini bilmeyen anneler
Rus savaş gemisi Moskova, Ukrayna füzeleri tarafından vurulduktan sonra battığında, kayıplar hakkında resmi bir açıklama yapılmadı.
BBC Rusça Servisi, Rusya'nın ilhak ettiği Kırım'da yaşayan ve oğulları batan Rus savaş gemisi Moskova'da görev yapan iki kadınla konuştu. İkisi de oğullarının akıbetini bilmiyor. Kruvazördeki kayıplar hakkında resmi bir açıklama yapılmadı.
Kiev yönetimi 13 Nisan'da, Ukrayna yapımı Neptün füzeleriyle bir Rus savaş gemisini vurduğunu duyurdu.
Rusya ise geminin bir patlamadan sonra hasar gördüğünü ve "denizde fırtına" nedeniyle battığını açıkladı.
ABD yetkilileri ise geminin Ukrayna füzeleriyle vurulduğuna inanıyor.
'Bütün ekip tahliye edildi'
Rusya Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, "Gemi ciddi şekilde hasar gördü. Mürettebatın tamamı tahliye edildi" ifadelerini kullanıldı. BBC bu iddiaları doğrulatamadı.
Rusya olayda herhangi bir kayıp yaşandığına dair açıklama yapmadı. Rusya Savunma Bakanlığı, Moskova gemisinin mürettebatının Kırım'daki liman kenti Sivastopol'da bir geçit törenine ait olduğunu iddia ettiği görüntüleri yayımladı.
Ancak BBC'nin konuştuğu iki kadın Yulia ve Olesya, oğullarından günlerdir haber alamadıklarını söylüyor.
Andre y
Yulia, BBC'ye oğlu Andrey'in 19 yaşında olduğunu ve geçen yaz askere alındıktan sonra Moskova'da görev yaptığını söyledi. Oğlunun adını, görev sırasında kaybolanlar listesinde görmüştü.
Yulia, yerel askerlik bürosunu aradığında kendisine, oğlunun Moskova gemisinde olmasının mümkün olmadığı ve endişelenmemesi gerektiği söylenmişti.
Ama Yulia kaygılandığını, oğlunun bir-iki ay içinde terhis olacağını söylüyor.
Andrey, Şubat başından beri yoktu. Yulia, askeri tatbikatlara katıldığını sanıyordu.
Rusya'nın Ukrayna'yı işgali veya Rus yetkililerin tanımıyla "özel bir askeri operasyon" başladığında, Yulia endişeden hastalandı.
Sivastopol'e dönüş
Mart ayı başlarında Moskova gemisi Sivastopol limanına dönmüştü. Yulia oğluyla birkaç kez telefonda konuşabilmişti:
"Ona 'Neden oraya [Ukrayna'ya] gitmen gerekiyor?' diye sordum, 'Bilmiyorum' dedi."
Batış
Moskova'nın battığı haberini aldıktan sonra Yulia, donanma yetkililerinden yanıt almak için Sivastopol'e gitti.
Diğer askerlerin yakınları da ofisin dışında bekliyordu. Bir memurun, kayıpların listesi olduğunu söylediği ve çok sayıda ismin bulunduğu bir kağıt çıkardığını söyledi. Aralarında oğlunun adı da vardı.
Yulia, yaşadığı çileyi anlatırken, "Çok zaman geçti ama bize hâlâ sağ kalanları aradıklarını söyleyip duruyorlar" diye ağlıyor. Başkent Moskova'daki yüksek askeri makamları aramayı denediğini, ama faydası olmadığını söylüyor.
Bilgi talebi
Yulia bunları yaşayan tek kişi değil.
BBC Rusça Servisi, Moskova gemisindeki mürettebatın ailelerinin, yakınlarına ne olduğunu öğrenme çabasıyla sosyal medyada çok sayıda paylaşımda bulunduğunu tespit etti.
Nikita
Konuştuğumuz diğer Kırımlı anne ise Olesya. Oğlu Nikita 20 yaşındaydı ve Andrey gibi, sözleşmeli bir asker olarak değil, askerlik görevi için donanmadaydı.
Olesya, Moskova savaş gemisinin yandığı haberini sosyal medyada görmüştü. Yetkililerin tüm denizcilerin tahliye edildiğine dair demeçlerine inandığı için endişelenmemişti.
Ama can kaybı haberleri yayılmaya başlayınca, etrafta telefon edip cevaplar aramaya başladı. Ama hiç yanıt bulamadı.
Olesya, oğlunu yaralılar arasında bulma umuduyla Sivastopol'daki birkaç hastaneyi aradı. Kimse ona yardım edemedi. Bir hastanede, kendisini en kötü habere hazırlaması söylendi.
"'Ne demek istiyorsun? Ona ne olduğunu biliyor musun?' diye sordum onlara.
"'Sizce ne olabilir? Şu anki deniz suyu sıcaklığı yaşamaya elverişli değil' dediler."
Yaralılar listesi
Olesya. Sivastopol'daki askeri hastaneye gitti ve Moskova gemisinde oğlunun soyadıyla aynı harfle başlayan tüm yaralı denizcilerin listesini istedi. Listede onlarca kişi olduğunu söylüyor ama Nikita onlardan biri değildi.
Olesya'nın eşi, mürettebat yakınlarının araması için belirlenen yardım hattını yeniden denedi ama aramaya son vermesi söylendi:
"Meşgul olduklarını ve Nikita'yı bulurlarsa arayacaklarını söylediler."
Tıpkı Yulia gibi, Olesya oğlundan en son Mart ayının ortalarında haber almıştı:
"Bilinmeyen bir numaradan beni aradı ve 'Anne, nerede olduğumuzu açıklamamamızı söylediler ama bir savaş gemisindeyim' dedi."
Muharebede kayıp asker listesi
BBC Rusça Servisi, Rusya Savunma Bakanlığı'ndan, kayıp denizcilerin listeleri hakkındaki bilgiler konusunda yorum yapmasını istedi.
Ayrıca Moskova'daki Andrei, Nikita ve diğer denizcilerin nerede olduklarını sordu. Haberin yayımlandığı tarihte herhangi bir yanıt alınmamıştı.
Yılan Adası
Savaşın başlarında, Moskova, Karadeniz'deki Yılan Adası'nı savunan Ukrayna birliklerine teslim olmaları çağrısı yaptıktan sonra kötü ün kazanmıştı.
Ukraynalılar bu çağrıya telsizle "Cehenneme gidin" anlamına gelen bir mesajla karşılık vermişti.
