Nijer darbenin ardından felakete sürükleniyor! Tüm yardımlar kesildi, ülke karanlığa gömüldü
Nijer'de 26 Temmuz'da askerin yönetime el koymasıyla başlayan kriz giderek derinleşiyor. ABD, AB, Almanya ve Fransa dünyanın en fakir 7. ülkesi olan ve dışarıdan gelen yardımlarla devlet bütçesinin oluşturulduğu Nijer'e maddi desteğini kesti. Elektrik ihtiyacının yüzde 70'ni karşılayan Nijerya ise Nijer'i besleyen hatta şalter indirdi, elektrik sağlamayı durdurdu.
Dünyanın en fakir ülkelerinden Nijer, 26 Temmuz'daki askeri darbenin ardından kaosa sürüklenirken diğer yandan da ekonomik çıkmazın eşiğinde. Devlet bütçesinin neredeyse yarısının dışarıdan karşılayan Nijer, darbe nedeniyle sert tepkilerle karşılaştı. ABD, Fransa, Almanya ve AB Nijer'e olan tüm desteklerini iptal edip işbirliklerini askıya aldı. Nijer'in elektrik konusunda bağımlı olduğu Nijerya ise ülkeye elektrik vermeyi kesti.
EN FAKİR 7. ÜLKE
Uluslararası toplum, darbenin seyrini değiştirebilmek için art arda yaptırım kararı açıklarken, bu yaptırımların ülke için geri dönülmez sonuçlar doğurabileceği belirtiliyor. Nijer, 2022 BM İnsani Gelişmişlik Endeksi sıralamasında 191 ülke arasında 189'uncu sırada yer alıyor. Dünyanın en büyük 7'nci uranyum tedarikçisi olan Nijer, aynı zamanda dünyanın en fakir ülkeleri listesinde 7'nci sırada bulunuyor.
DEVLET BÜTÇESİNİ DIŞ YARDIMLAR OLUŞTURUYORDU
Yaklaşık 10 milyon kişinin (toplam nüfusun yüzde 41'i) aşırı yoksulluk içinde yaşadığı Nijer'de devlet bütçesinin yüzde 40'ını dış yardımlar oluşturuyor. Nijer, komşusu Burkina Faso, Mali ve Nijerya'daki çatışmalar nedeniyle de mülteci akınına uğruyor. Birleşmiş Milletler (BM) verilerine göre Burkina Faso, Mali ve Nijerya'dan kaçan 255 bin mülteciye Nijer ev sahipliği yapıyor.
ANA BAĞIŞÇI AB, BÜTÇE DESTEĞİNİ KESTİ
Nijer'in resmi kalkınma yardımlarının ana bağışçısı Avrupa Birliği (AB), Nijer'e, 2021-2024 arasında eğitim, yönetişim ve sürdürülebilir büyüme alanında kullanılmak üzere 503 milyon avroluk bütçe ayırdı. Öte yandan AB, Avrupa Barış Fonu (EPF) aracılığıyla geçen sene Nijer ordusunu desteklemek için toplamda 70 milyon avroluk bütçeyi onayladı.
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, darbenin AB-Nijer ilişkileri için sonuçlar doğuracağını belirterek, Nijer'e bütçe desteğinin derhal kesileceğini ve güvenlik alanındaki işbirliklerinin de askıya alındığını duyurdu.
ALMANYA, FRANSA VE ABD'DE DESTEKLERİNİ ASKIYA ALDI
Nijer için geçen yıl 131,6 milyon dolarlık yardım paketi açıklayan Fransa, tüm kalkınma yardımları ve bütçe desteğini askıya aldı. Almanya da 2021'de onaylanan 120 milyon avro değerindeki iki yıllık yardım paketini askıya aldığını bildirdi. Nijer'e bu yıl için 233 milyon dolar yardımda bulunacağını duyuran ABD, darbe nedeniyle yardımların riske girdiğini kaydetti. Dünya Bankası, özel ortaklıklar dışındaki Nijer operasyonları için ödemelerin durdurulduğunu duyurdu.
NİJERYA ÜLKENİN ELEKTRİĞİNİ KESTİ
Öte yandan elektrikte de büyük ölçüde komşusu Nijerya'ya bağımlı Nijer, ciddi bir enerji kriziyle karşı karşıya kaldı. Nijer'in elektrik ihtiyacının yüzde 70'ni karşılayan Nijerya, Nijer'i besleyen hatta şalter indirdi, elektrik sağlamayı durdurdu.
Uluslararası toplumun yanı sıra bölgesel örgütler de Nijer'e yaptırım kararı aldı. Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS), üye ülkelerin Nijer ile tüm ticari faaliyetleri durdurduğunu duyurdu. Batı Afrika Devletleri Merkez Bankası (BCEAO) da darbe nedeniyle Nijer'in tüm varlıklarını dondurdu. Nijer Başbakanı Ouhoumoudou Mahamadou, bu yardımlara sırt dönmenin intihar olduğunu ve yaptırımların ülkeyi felakete sürükleyeceğini belirterek, uluslararası toplumdan yardım istemişti.
RUS PARALI ASKER GRUBU WAGNER ÜLKEYE AYAK BASTI
Öte yandan Nijer'de 26 Temmuz'da darbe yaşanmasının ardından ülke Fransa ile askeri iş birliğini sona erdirdi. Uranyum ihracatında dünyanın en büyük üreticisi olan Nijer'de yeni hükümet, Wagner ile yeni bir sözleşme imzaladı ve Rus paralı askerler ülkeye giriş yaptı.