Parler: Trump destekçilerinin rağbet ettiği sosyal medya platformu kapandı

ABD'de Başkan Donald Trump'ın destekçilerinin ve marjinal sağcı grupların rağbet ettiği Twitter benzeri sosyal medya platformu Parler, Amazon'un şiddet içeriğine izin verdiği gerekçesiyle sunucu hizmetlerini sonlandırması ile bu sabah kapandı.

ABD Kongresi'ne geçen hafta düzenlenen saldırı sonrası Twitter, Donald Trump'ın hesabını önce geçici sonra sürekli olarak kapatmıştı. Parler bu süreçte marjinal sağ grupların haberleşmek için toplandıkları bir platform olmuş ve dikkat çekmişti.

Parler, Apple ve Google'ın hafta sonu uygulamayı dükkanlarından çıkarmasıyla büyük darbe almıştı.

Sosyal medya platformu, kendisini "sınırsız ifade özgürlüğünün savunucusu" olarak lanse etmişti. Ancak Parler'ın kapanmasıyla, bir yandan sağcı gruplar önemli bir iletişim ve haberleşme zeminlerini kaybetti, diğer yandan ifade özgürlüğünün kimler tarafından kontrol edildiği konusundaki tartışmalar yeniden alevlendi.

Amazon'un kararının gerekçesi

Amazon, sunucu hizmetlerini sonlandırma kararını Parler'a bildirdiği mektubunda "Son zamanlarda sitenizde, tümü sözleşmemizi ihlal eden şiddet içeriğinin sürekli olarak arttığını gözlemledik" diyor ve ekliyor:

"Ayrıca Parler'ın hala içerik yönetimi konusundaki tutumunu belirlemeye çalıştığı görülüyor. Biz ya da başka tarafların başvurusu üzerine bazı içerikleri kaldırdınız, ama bunda he zaman çabuk davranmadınız. Yakında CEO'nuz kamuoyuna açıkça, bu içeriklerin hiçbirinden kendisini ve platformu sorumlu görmediğini söyledi."

Amazon bu gerekçeleri sıraladıktan sonra kararını "Başkalarına karşı şiddeti kışkırtan ya da cesaretlendiren içerikleri etkili bir şekilde tespit edip yasaklamayan bir müşteriye hizmet sağlayamayacağız" diye özetliyor.

Kapanmadan bir gün önce Parler CEO'su John Matze, platforma koyduğu bir mesajla kullanıcıları geçici bir kapanmaya karşı uyarmıştı.

27 yaşında, Las Vegaslı bir yazılım mühendisi olan Matze, "Elimizdeki yazılım ve veriler devam etmemizi sağlamaya hazır" demişti.

Parler'a desteği kesen şirketler arasında müşteri hizmetleri sunan Zendesk, telefon numarası ile güvenlik kontrolü yapan Twilio ve kimlik yönetimi yazılımı Okta da var.

İfade özgürlüğü ve tarafsızlık sloganlarıyla çıktı

Parler kendisini "tarafsız" bir sosyal medya platformu olarak sunuyordu ve Twitter tarafından yasaklanan kullanıcıların kaçtığı bir alan haline gelmişti.

2016 yılında kurulan site özellikle ABD Başkanı Donald Trump yanlıları ve diğer sağcı muhafazakar gruplar tarafından rağbet görüyordu.

Bu gruplar Twitter ve Facebook'u sık sık paylaşımlarını haksız yere sansürlemekle suçluyor.

Trump, Parler kullanıcısı değildi ama platform 2020 yılı içerisinde diğer bazı ünlü sağ şahsiyetlerin de katılımıyla büyüdü.

Örneğin Texaslı Cumhuriyetçi senatör Ted Cruz'un bu platformdaki hesabının 4,9 milyon takipçisi vardı. Aynı şekilde Fox televizyonunun haber sunucusu Sean Hannity'yi de 7 milyon kişi takip ediyordu.

Parler CEO'su John Matze Cumartesi günü attığı mesajda "Amazon, Google ve Apple rekabeti yok etmek için birlikte hareket ettiler" diyerek üç dev teknoloji şirketini, aslında ticari çıkarları için tekel niteliği kazanan güçlerini ifade özgürlüğünü yok edici bir şekilde kullanmakla suçlamıştı.

BBC Teknoloji Muhabiri Rory Cellan-Jones, "Parler uzun bir süredir ana akım sosyal medya hizmetlerinden açık ırkçılık ya da şiddet kışkırtıcılığı yaptıkları için atılanların toplandığı bir dokunulmazlık alanı olmuştu. Son günlerde sitede kısa bir gezinti yaptığınızda açıkta Nazi sembolleri, Yahudi düşmanlığı, 'Amerika'nın düşmanları' diye yaftalanan kişilere yönelik tehditler görebiliyordunuz" diyor.

Gerekli bir adım mı, aşırı bir tepki mi?

BBC Dinleme Servisi'nden Shayan Sardarizadeh'nin analizi

Parler aylardır ABD'li sağcı kullanıcıların en çok rağbet ettiği sosyal medya platformuydu.

Büyük sosyal medya platformları ABD başkanlık seçimlerinden sonra viral olan komplo teorileri, sahte haberler ve seçim görevlilerine ve diğer yetkililere yönelik tacizlere karşı kararlı bir şekilde tavır almaya başlayınca Parler, en marjinal sağ gruplarca daha da çok kullanılmaya başlandı.

Bu da bu platformu, hemen tamamen seçimlerle ilgili sahte haberlere ve teorilere odaklanmış kullanıcıların ağırlıkta olduğu bir tür sağcı yankı odası haline dönüştürdü.

Kongre'ye yönelik saldırı öncesindeki günlerde bu uygulama üzerinden yapılan tartışmalar bilhassa daha şiddet yüklü bir hale geldi ve bazı kullanıcılar açık açık Joe Biden'ın başkanlığının Kongre tarafından tescil edilmesinin nasıl engellenebileceğini tartışmaya başladılar.

Yüksek Mahkeme Baş Yargıcı John Robert ve Başkan Yardımcısı Mike Pence hakkında temelsiz iddialar ve lekeleyici nitelikte sahte haberler yayılıyordu.

Uygulamayı dükkanlarından çıkaran Google ve Apple kendileri üzerinden şiddet söyleminin yayılmasını engellemek için bu adımı attıklarını söylediler.

Buna karşılık internet ortamlarında ifade özgürlüğünün sınırlanması konusunda kaygıları olan bir kesim ise, büyük teknoloji şirketlerinin internetteki özgürlüklere yönelik büyük bir tehdit oluşturduğunu savunuyor ve bu kararın aşırı bir tepki olduğunu söylüyorlar.

Bu tartışmanın Trump'ın başkanlıktan ayrılması sonrasında da kolay kolay sona ermeyeceğini söyleyebiliriz.