'Ruanda soykırımının finansörü' Félicien Kabuga 25 yıl sonra yargı önüne çıktı
Doğu Afrika ülkelerinden Ruanda'da 1994 yılında 800 binden fazla kişinin öldürüldüğü soykırımın finansörü ve planlayıcısı olmakla suçlanan iş insanı Félicien Kabuga, 25 yıl sonra Hollanda'nın Lahey kentindeki Uluslararası Ceza Mahkemesi önüne çıktı.
Doğu Afrika ülkelerinden Ruanda'da 1994 yılında 800 binden fazla kişinin öldürüldüğü soykırımın finansörü ve planlayıcısı olmakla suçlanan iş insanı Félicien Kabuga, 25 yıl sonra Hollanda'nın Lahey kentindeki Uluslararası Ceza Mahkemesi önüne çıktı.
Uluslararası mahkemenin 1998 yılında yayınladığı iddianemede, savaş ve insanlığa karşı suç işlediği belirtilen Kabuga, izini kaybettirerek, uzun süre kaçmayı başardı.
Bu süreçte Kenya'da ticari faaliyetlerini sürdürdüğü belirlenen Félicien Kabuga, 28 farklı sahte isim kullandı. 87 yaşındaki Ruandalı iş insanı, çocuklarının konuşmalarını izlemeye alan güvenlik güçlerinin düzenlediği operasyon sonucu 16 Mayıs 2020'de Paris yakınlarındaki bir aparman dairesinde yakalandı.
Kabuga, kimlik tespiti ve yargılama takviminin belirlenmesi amacıyla Çarşamba günü düzenlenen hazırlık oturumunda, 25 yıl sonra ilk kez mahkeme heyetinin karşısına çıktı.
Savcı, Kabuga'ya soykırım ve insanlığa karşı işlenen suçlar da dahil, çok sayıda suçlama yöneltti. Bunlar arasında soykırıma suç ortaklığı ve teşebbüs, soykırım için komplo kurmak ve soykırım yapmak amacıyla nefreti körüklemek de bulunuyor.
Mahkemeye göre, Félicien Kabuga, Ruanda soykırımının perde arkasındaki kilit isim.
Ruanda'nın bir dönem en zengin iş insanı olan Kabuga, bizzat vahşet olaylarına katılmadı ancak mahkemeye göre soykırımın önemli bir organizatörü ve finansörüydü.
Uluslararası mahkeme, önümüzdeki günlerde Kabuga'nın Lahey'de mi yoksa Tanzanya'daki Arusha'da mı yargılanacağına karar verecek.
Lahey'deki Ruanda Mahkemesi artık faaliyetlerini durdurduğu için, Kabuga'nın, mahkemenin Tanzanya'daki şubesinde yargılanabileceği belirtiliyor.
Avukatı ise, 87 yaşındaki Kabuga'nın daha iyi sağlık hizmeti alabileceği gerekçesiyle Lahey'de yargılanmayı tercih ettiğini söyledi.
Hollanda Televizyonu'na (NOS) göre, Kabuga, sahibi olduğu kahve ve çay tarlaları sayesinde önemli bir servet elde etti.
Ruanda'daki çoğunluğu oluşturan Hutu hükümeti ile yakın ilişki kurdu ve kızlarından ikisini, dönemin Devlet Başkanı Juvénal Habyarimana'nın oğullarıyla evlendirdi.
Soykırımdan sorumlu olan Interahamwe milislerine maddi destekte bulundu. Ayrıca birçok insanın öldürüldüğü veya sakatlandığı palaları Çin'den ithal etti.
Ruandalı iş insanı, nefret söylemini yayarak soykırımı körükleyen radyo istasyonu Mille Collines'in de finansörüydü. Radyo istasyonu tarafından, "hamamböceği" diye hitap edilen Tutsiler'in saklandığı yerler ihbar edildi.
1962 yılına kadar Belçika sömürgesi olan Ruanda'da nüfusun yüzde 85'ini oluşturan Hutular ile nüfusun yaklaşık yüzde 15'ini oluşturan Tutsiler arasındaki gerginlik, 1994 yılında doruğa ulaştı.
Hutu Başkanı Habyarimana'nın uçağının 6 Nisan 1994'te düşürülmesi üzerine, aşırılık yanlısı Hutuların milis örgütü Interahamwe tarafından şiddet olayları başlatıldı.
Uçağın düşürülmesinden kimin sorumlu olduğu hiçbir zaman ortaya çıkarılamadı. 7 Nisan 1994'te yoğunlaşan şiddet olayları 18 Temmuz 1994'ye Tutsilerin zaferi ile sona erdi. Bu süreçte 800 binden fazla kişinin yaşamını yitirdiği belirtiliyor.
