Aydınlatılmayı Bekleyen Gizem: Şili'deki Nazca Çizgileri
Dünya üzerindeki en büyük sanat eseri sayılabilecek ve nasıl oluştuğu kesin olarak bilinmeyen çizgilerden oluşan Nazca Çizgileri görenleri hayrete düşürüyor.
Peru'nun güney kıyılarındaki Nazca Çölü ve And Dağları'nın kıyıya bakan eteklerindeki bu çizgiler bilim insanlarının zihninde cevaplanmayı bekleyen pek çok soru bırakmış durumda. İşte Nazca Çizgileri'nin sırrı...
İLK SOMUT KANIT 1939'DA ORTAYA ÇIKTI
Dünya üzerindeki en büyük sanat eseri sayılabilecek ve nasıl oluştuğu kesin olarak bilinmeyen çizgilerden oluşan Nazca Çizgileri görenleri hayrete düşürüyor! Profesör Julio Tello'nun koordine ettiği arkeolog ekibi, Peru'nun güneyindeki bir çölün uzantısında yer alan Nazca Düzlüğündeki Cantallo'da 1926'da kazı yaptı. Ekipteki iki kişi o bölgedeki bir tepeye tırmandılar ve çölün oldukça büyük çizgilerle dolu olduğunu fark ettiler.
Amerikalı arkeolog Paul Kosok ise Nazca Çölü üzerinde yaptığı keşif uçuşunda yer çizimlerinin fotoğrafını çekti. Bu sayede çizgilerin varlığına ilişkin ilk somut kanıt 1939'da ortaya çıktı.
BİRÇOK TEORİ ORTAYA ATILDI
Çizgiler keşfedildikten sonra haklarında daha fazla bilgiye sahip olmak için bilimsel araştırmalar başlatıldı. Hakkında birçok teori ortaya atıldı. İlk teoriyi 1946 yılında, yaşamını bu çizgilere adamış olan Alman matematikçi Maria Rieche ortaya koydu. Ona göre Nazca çizgileri çölün üst tabakasındaki koyu renkli kumun kazınıp alt tabakadaki açık renkli kumun ortaya çıkarılmasıyla oluşmuş. Çizimler Güneş, Ay ve bazı yıldızların konumunu gösteriyordu. Bu konumları Nazca halkı tarımsal faaliyetlerinde bir tür gök takvimi olarak kullanılıyordu.
Çizgilerin, başlangıçta Latin Amerika'da düzenlenen ilk olimpiyatların atletizm pistleri olduğu iddia edildi. Astrologlar ise maymun, kuş ve fok gibi hayvan şekillerinin dev bir yıldız falı olduğunu söylediler. Birçok bilim insanına göre Nazca bölgesinde yaşayan uygarlık yürüyüşü çok seviyordu ve bu çizgiler bir tesadüf sonucu ortaya çıktı. Ama arkeologların yaptığı kazılar ve araştırmaların sonucunda bu görüşler çürütüldü.
ÖLÜ GÖMME RİTÜELİNİ HATIRLATIYOR
Nazca'da yapılmış kazı sonucunda çok sayıda eşya ortaya çıkarıldı. İtalyan mimar ve arkeolog Guiseppe Orefici'nin gerçekleştirdiği kazıda 24 kilometre kare genişliğinde dev bir nekropol bulundu. Tahminlere göre 20.000 ile 30.000 kişi buraya gömülmüş.
Kazıların sonucunda ortaya çıkan seramik vazoların üstünde yer çizgilerine benzer çizgilerin bulunduğu tespit edildi. Ayrıca mezardan çıkartılan bir diğer eşya ise ölü töreni mantosu. 2.000 yıllık mantonun kenarlarına 500 tane küçük bebek işlenmiş. Bu küçük bebeklerin bir kısmı müzik aletleri çalıyor bir kısmı da dans ediyor şeklinde işlenmiş. Hepsi de birbirine bakar bir şekilde. Bebeklerin yaptıkları bu davranışlar ölü gömme ritüelini hatırlatıyor.
Arkeolojik kazı sonucunda çıkan eserlere yapılan karbon-14 testleri ile mezar buluntularının M.Ö. 5. yüzyılla M.S. 6. yüzyıl arasındaki 1000 yıllık döneme ait olduğu tespit edildi.
ESERLERİN HEPSİNDEKİ ORTAK ÖZELLİK: SU
Yapılan kazılarda ortaya çıkan başka bir konu ise bulunan eserlerde ortak özelliğin hepsinde su olmasıydı. Bu kurak bölgede yaşamını devam ettirmeye çalışan Nazcalılar için su oldukça önemliydi.
Sarmal şekilde oluşturdukları kuyularla su iletişimlerini sağlıyorlardı. Günümüzde hala bu kuyudan çevredeki bazı köyler yararlanıyor.
Guiseppe Orefici'ye göre Nazcalılar, barış yanlısı ama dindar bir topluluktu. Sanatta ve geometri konusunda oldukça iyilerdi.
KESİN OLARAK BİR BİLGİ YOK
Guiseppe Orefici, geolifleri, sarmal şekiller, hayvan figürleri, dev düz çizgi ve oklar olmak üzere üç farklı kategoriye ayırdı. Nazcalıların M.Ö. 500 yıllarında ilk geolifleri sarmal şekilli oluşturduğu düşünülüyor. Çizgiler büyüdükçe şekiller kuş, örümcek, fok, maymun gibi hayvan şekillerine dönüyordu. İtalyan arkeoloğa göre, bu hayvanlar Nazcalılar'ın tanrılarını simgeliyordu.
Şili'de bulunan Nazca Çizgileri hakkında birçok bilgi olsa da kesin olarak bir bilgiye sahip değil. Sırrı tam olarak bilinmeyen Nazca Çizgileri bilim insanlarının günümüzde hala araştırma konusu.