Prof. Dr. Ragıp Özyürek'ten öğrencilere sınav kaygısıyla başa çıkma önerileri

Prof. Dr. Ragıp Özyürek: "Öğrenciler sınavın son günlerinde olabildiğince dinlensinler"

İSTANBUL Liselere Geçiş Sistemi sınavına sayılı günler kala güzel bir lisede okuma hayaliyle sınava hazırlanan aday öğrencilere sınav kaygısını yenmelerini sağlayacak önerilerde bulunan Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ragıp Özyürek, "Öğrenciler sınavın son günlerinde olabildiğince dinlensinler" dedi.

Anadolu ve Fen Lisesi gibi okullarda güzel bir eğitim almak için hazırlıklarına devam eden öğrencilerin başarı için önlerindeki en büyük engelin stres ve sınav kaygısı olduğunu ifade eden İstanbul Aydın Üniversitesi Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ragıp Özyürek, adaylara bu engelleri ortadan kaldıracak önemli tavsiyelerde bulundu. Özyürek, zorlu bir süreç olan sınav haftasında öğrencilerin psikolojik, fiziksel ve sosyal durumlarına dikkat etmeleri gerektiğini söyleyerek, "Sınav kaygısını yenmek için öğrencilerin zihinsel olarak kendilerini dinlendirmelerini öneriyorum. Fiziksel aktiviteler de yapabilirler. Sabahları sınava gidecekmiş gibi erken kalkmaya başlasınlar. Son günlerde sınav süresi tutarak soru çözümlü pratik yapabilirler" dedi.

Sınav anında yoğun düşünce kaygıyı arttırıyor

Sınav kaygısının en önemli nedenlerinden birini adayların sınav hazırlıklarında kendilerini eksik hissetmesi olarak yorumlayan Prof. Dr. Ragıp Özyürek, "Sınav sırasında sınavla ilgili olmayan düşüncelerin gelmesine sınav kaygısı diyebiliriz. İstedikleri okulu kazanamayacakları düşüncesine yoğun olarak kapılabilirler. Arkadaşlarından geri kalma korkusu, anne ve babalarının isteklerini gerçekleştirememe gibi düşüncelere dalabilirler. Olur olmaz bir çok düşünce sınav sırasında akılarına gelebilir. Bir de sınav stresi nedeniyle kas gerginliği ve mide bulantısı yaşayabilirler. Terleme gibi psikolojik reaksiyonlar gösterebilirler. Bunlar sınav kaygısı belirtisidir" diye konuştu.

Kaygı durumu sınav sonrasında görülebilir

Sınav kaygısının sınav sonrasında da bazı adaylarda devam edebildiğini kaydeden Özyürek, bu kaygıdan kurtulmak için adaylara ve ebeveynlerine şu önerilerde bulundu:

"Öğrenciler sınav kaygısını sınava hazırlık kaygısı olarak da düşünebilir. Çocuklarda sınava hazırlık kaygısı sınavdan sonra da devam edebilir. Bunun da temelinde öğrencinin ya da çevresinin sınavı çok önemsemesi, sürekli sınavı düşünmesi, adayın istediği performansı sınavda göstermemesi yatıyor.

Sınav sonrasında da devam edebilen kaygı durumunun aşılması için sınavdan sonra nereyi kazandın diye öğrencinin üzerinde baskı kurmamak gerekir. Zaten çocuklar kendi çaplarında ellerinden geleni yapmış olacaklardır. Özellikle ailenin, akrabanın uyguladığı baskıyı hiç uygun görmüyoruz. Sınav kaygısını yenmek için öncelikle sınava çok iyi hazırlanmak şart. Bu bakımdan özellikle 7. ve 11. sınıflar hala vakitleri varken çok disiplinli, azimli ve planlı bir şeklide sınav harlılıklarını tamamlasınlar. Ailelerin de bu süreçte olabildiğince maddi manevi desteği önemli."

Sınav öncesi ve anında kaygıyı yönetecek tavsiyeler

Prof. Dr. Ragıp Özyürek, sınav kaygısının üstesinden gelmeyi sağlayacak önerilerini şöyle sıraladı:

- İlk önce fiziksel olarak güçlü olunmalı, bunun için de verimli uyku uyuduklarından emin olsunlar.

-Sınav günü erkenden kalkıp, sınav yerine erkenden gitmek heyecanlarını yenmek için son derece yararlı. Mümkünse son gece geç saatlerde yatmasınlar, gece yatmadan önce de nefes alma ve kas gevşetme hareketleri yapabilirler.

- Ebeveynlerin de strese neden olacak yaklaşımlardan uzak durmaları gerekir. Çocuklarına baskı kurmasınlar.

-Adayların sınavdan bir gün önce dışarda açık havada bulunmaları streslerini azaltacaktır. Mümkün olduğu kadar sınavın düşünülmemesini öneriyorum. Sınava son günler kala sosyal yaşamlarına öncelik verebilirler, kültürel faaliyetlerde ya da fiziksel aktivitelerde bulunabilirler.

-Sınav anında hissettikleri yoğun kaygı durumunu azaltmak için de önce en kolay ve ne iyi yapabildikleri sorulardan başlasınlar. Yapamadıkları soruları ise işaretleyerek, kalan zamanlarında tekrar çözmeye çalışabilirler. Yapamadıkları sorularla zaman kaybedip yapabilecekleri soruları kaçırmamaya özen göstersinler."

Aşırı heyecanı yenmek için sınav anında egzersiz yapılabilir

Sınavda odaklanma konusunda da önerilerde bulunan Özyürek, "Sınav kaygısı yüksek olan, özellikle fizyolojik tepkileri çok net olan öğrenciler sınavın ilk dakikalarında aşırı heyecanlanabilir. Bu kaygıyı yönetmek için adaylarımıza nefes alma egzersizlerini, kas gevşetme hareketlerini yapmalarını öneriyorum. Bu hareketlerle üzerlerindeki ağılığın biraz da olsa azalmasını sağlayabilirler. Egzersizlerle beyne daha fazla oksijen gideceği için üzerlerindeki gerginlik de azalmış olacaktır" dedi.

2023 Liselere Geçiş Sistemi 4 Haziran 2023 tarihinde tüm ülke genelinde yapılacak.