7. Türkiye Enerji Zirvesi
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Ekonomi ve Enerji Bakanı Sunat Atun, İsrail gazının Avrupa'ya taşınması projesine ilişkin uygulanabilir tek yolun Türkiye'ye bağlanmak olduğunu belirterek, "İsrail devleti, bu doğal kaynakları elde edip sevkiyatını yapmakta kararlı.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Ekonomi ve Enerji Bakanı Sunat Atun, İsrail gazının Avrupa'ya taşınması projesine ilişkin uygulanabilir tek yolun Türkiye'ye bağlanmak olduğunu belirterek, "İsrail devleti, bu doğal kaynakları elde edip sevkiyatını yapmakta kararlı. Kıbrıs'ta bir çözüm olsa da olmasa da İsrail bu kaynakları Türkiye'ye nakledecektir." dedi.
Adana'da düzenlenen 7. Türkiye Enerji Zirvesi'nde "KKTC Özel Oturumu"nda konuşan Atun, Mont Pelerin'deki Kıbrıs zirvesinin, iki gece önce başarıya ulaşılamadığı yönündeki açıklamalarla noktalandığını hatırlatarak, 40 yıldır devam eden müzakere sürecinin Kıbrıs halkını siyasi, ekonomik ve sosyal anlamda etkilediğini söyledi.
Müzakerelerin sonsuza dek gidemeyeceğini ve nesillerin geleceğinin, müzakere masalarındaki sonuçlara bağlı olarak devam edemeyeceğini aktaran Atun, şöyle konuştu:
" Güney Kıbrıs'ın tek hedefi mümkün olduğunca kendi başına, kendi egemenliğinde, Kıbrıs'ın tamamına sahip olmak ve adadının tamamına hükmetmek. Son görüşmelerde de bizim kırmızı hatlarımız var. Özellikle hükümetimizin ifade ettiği halkın da en hassas olduğu noktalar bunlar. Bunlardan en başta geleni Türk askerinin Kıbrıs'taki varlığı. İkincisi, Türkiye Cumhuriyeti'nin etkin ve fiili garantörlük konusu. Üçüncüsü toprak konusu. Siyasi eşitlik yine en önemli unsurlar arasında ifade edilebilir. Rum tarafı garantörlükten taviz istedi. Bunun yanında toprak istediler ve 2003 yılına kıyasla yüzde 1 ek toprak talep edildi. Tek tarafın çıkarlarını müdafaa eden bir anlaşma istendi. Bu sebepten, şu anda görüşme süreci çıkmaza girmiştir."
KKTC'nin kendi etkinliği, kendi ekonomik varlığı, kendi siyasi statüsü oranında, kendi küresel yerini talep edebilmesi gerektiğini vurgulayan Atun, "Zaten anavatanımız Türkiye Cumhuriyeti, artık sadece bölgenin veya Doğu Akdeniz veya Ortadoğu'nun değil, dünyanın sayılı süper güçlerinden biri haline gelmiştir." dedi.
Atun, İsrail gazının Güney Kıbrıs'a getirilip sıvılaştırılarak Yunanistan'a taşınması projesinin uygulanabilir olmadığının da kabul edildiğini belirterek, Türkiye'nin sadece bir enerji geçiş noktası değil, aynı zamanda bir enerji ticaret merkezi olmasının İsrail gazının Anadolu üzerinden taşınması projesini öne çıkardığını kaydetti.
Projenin teknik olarak sadece Türkiye'ye bağlanmak yönünde uygulanabilir bir proje olduğu aktaran Atun, şunları söyledi:
"Dolayısıyla tek yol, Türkiye'ye bağlanmak. Bu noktada KKTC özellikle hem coğrafik durumu hem de Türkiye ile ilan ettiğimiz münhasır ekonomik bölgemiz, bize özgün bir fırsat oluşturuyor. Dünyanın bu bölgeye önemli bir ilgisi var. Bu ilgi sadece enerjiyle sınırlı değil. Burada siyasi bir perspektif de var. Bu siyasi perspektif içinde Güney Kıbrıs'ın sadece doğalgaz rezervlerini kullanıp değerlendirmek amacıyla değil, anlaşmalarla ticari yönde çeşitli devletleri ortak ederek, Kıbrıs sorununa bir taraf haline getirme gayreti var. İsrail devleti, bu doğal kaynakları elde edip sevkiyatını yapmakta kararlı. Kıbrıs'ta bir çözüm olsa da olmasa da İsrail bu kaynakları Türkiye'ye nakledecektir. Bu noktada, KKTC'ye çok önemli bir fırsat doğuyor. Biz de bu potansiyeli talep ediyoruz. Bugün İsrail sahip olduğu haklarla gazı değerlendirebilecek pozisyonda. Artık İsrail'in Güney Kıbrıs'a ihtiyacı yoktur. İsrail'in bu gazı boru hattıyla nakletmek adına KKTC ve Türkiye'ye ihtiyacı vardır."
Doğu Akdeniz'de arama ve sondaj çalışmaları
Doğu Akdeniz'de yeni petrol ve doğalgaz arama faaliyetlerinin yapılmasını temenni ettiklerini belirten Atun, bu taleplerini Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak ile de görüştüklerini söyledi.
Atun, Albayrak'ın bu talebe sıcak baktığını ifade ederek, "Sayın Bakanımızla yapmış olduğumuz görüşmelerde, kaldığımız noktadan devam edelim, Barbaros gemisi denizlerde sismik araştırmaları sürdürsün, karada da bir sondaj araştırma kuyusu açalım yönünde talebimiz oldu. Tabi bunu oturup iki devletin çok daha teknik ölçüde değerlendirmesi gerekiyor. Biz elbette KKTC Enerji Bakanlığı olarak denizdeki rezervlerimiz nerede bunu bilmek isteriz. Yeni araştırmalarla bunu bilir hale geleceğiz." dedi.
Yenilenebilir enerjide ihalelere çıkılacak
Rüzgar ve güneş enerjisi alanında KKTC'de yeni ihalelerin açılacağına işaret eden Atun, yenilenebilir enerji mevzuatını oluşturmak için çalışmaların devam ettiğini ve tüzüğün tamamlanmasına çok az kaldığını bildirdi.
Vatandaşlarının, küçük ölçekte, kendi ihtiyaçları bakımından çatılarına yenilenebilir enerjisi sistemi kurduklarını ve bunun kendilerini teşvik ettiğini anlatan Atun, "2017 yılı itibariyle yenilenebilir enerjide KKTC hükümeti olarak ihalelere çıkacağız. Bu ihalelerin boyutu yaklaşık 50 megavatı bulacak, ama bunun biraz altı biraz üstü olabilir. Güneşte 50 megavat ve 10 megavata yakın da rüzgarda ihale süreci olabilir. Bölge coğrafyasında KKTC ve Konya en verimli iki kuşak üzerinde yer alıyor. Konya'nın devamının sağlanması noktasında adada çalışmalarımızı devam ettiriyoruz." ifadelerini kullandı.
