Alfa'nın İmdadına Rus Hükümeti Yetişti
Turkcell'de oynadığı oyunları Norveçlilere de uygulamaya çalışan Rus Alfa, yaş tahtaya bastı.
Hesaplar tutmayınca, VimpelCom'un kontrolünü Norveçlilere kaptırdı. Durumu hazmedemeyen Alfa'nın imdadına Rus Hükümeti'nin 'stratejik şirket yabancıya geçemez' yasası koştu... Rusya'nın Anti-Tekel Servisi (FAS), 'VimpelCom bizim için çok stratejik, kontrol Ruslarda olmalı' diyerek konuyu mahkemeye taşıdı. Türkiye'nin en stratejik şirketini ele geçirmek için her türlü oyunu yapan Ruslar, ana vatanında pazarı kaptırmamak için Putin'e dua ediyor...
Akşam gazetesi'nin analizinde Turkcell'i ele geçirmek için, TeliaSonera ile işbirliği yapan Alfa'nın Rusya'daki ortağı Telenor ile yaşadığı kavgaya Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin el attı... Yıllar boyunca Norveçli ortağını birçok kez sırtından vuran ve Türk gazetecilere bu ortaklığı 'örnek' gösterip ' Turkcell'i de böyle yönetmek istiyoruz' diyen Rus tarafının, ülkenin önde gelen telekom şirketlerinden VimpelCom'da çoğunluğu yitirebileceğini gören Rusya Anti-Tekel Servisi (FAS) sazı eline aldı... Ortaklar arasındaki son kavganın nedeni ise VimpelCom hissedarları arasında şubat ayında gerçekleşen bir hisse satışı. Buna göre;
l NORVEÇLİ Telenor'un, Mısırlı milyarder Naguib Sawiris'in sahibi olduğu Weather Investments'ın VimpelCom'daki 234 milyon imtiyazlı hissesini 374.4 milyon dolar karşılığında satın almasıyla birlikte Telenor'un şirketteki oy hakkı yüzde yüzde 36.36'ya yükseltmişti.
l ANLAŞMANIN ardından Mısırlıların oy hakkı da yüzde 18.28'e gerilemişti.
l TELENOR daha sonra, JP Morgan'ın elindeki 65 milyon hisseyi satın alarak şirketteki oy hakkını yüzde 39.51'e çıkardı.
l TELENOR'UN Mısırlılarla birlikte şirketin kontrolünü ele geçirdiğine karar veren FAS, konuyu Moskova Ticari Mahkemesi'ne taşıdı.
l FAS dilekçesinde, Telenor ve Weather arasındaki anlaşmanın 'Rusya Stratejik Yatırım Yasası'na aykırı olduğunu ve anlaşmanın geçersiz kabul edilmesini istedi.
l RUS Hükümeti, uyguladığı Stratejik Yatırım Yasası'yla birlikte, ülke için stratejik önemi olan şirketlerinin yabancı sermaye kontrolüne girmesinin önüne geçiyor.
ANLAŞMA GEÇERLİ OLSUN
FAS, taraflar arasında yapılan anlaşmanın geçersiz kılınmasının yanında mahkemeden ilginç bir istekte daha bulundu. Kurum, Telenor ve Altimo (Alfa'nın telekom alanında faaliyet gösteren şirketi) arasında, geçtiğimiz yıl içinde Altimo tarafından iptal edilen hissedarlık anlaşmasının tekrar kabul edilmesini talep etti. Bunun altında ise Alfa'nın Mısırlılarla anlaşma isteği yatıyordu. Fakat işler Rusların istediği gibi gitmeyince, Alfa, anlaşmanın tekrar geçerli olmasını talep etti. Bu isteğinin nedenini anlamak için ise Rusların VimpelCom'a Mısırlıları ortak etme çabasının hatırlanmasında fayda var...
TELENOR KARŞI ÇIKMIŞTI
RUS VimpelCom'da, 2011'e kadar iki ana hissedar olarak yola devam edilirken, 17 Ocak 2011'deki Yönetim Kurulu toplantısında Mısırlı Wind Telecom'un satın alınması kararı çıktı. Rus Alfa, bağımsız yönetim kurulu üyelerinin de desteğiyle istediği kararı aldırdı. VimpelCom anlaşmayla birlikte, Wind Telecom'un sahibi olduğu İtalya'nın önde gelen telekom şirketlerinden Wind Telecomunicazioni S.p.A'nın yüzde 100 hissesi ile özellikle Ortadoğu, Asya ve Afrika'da önemli yatırımları bulunan Orascom Telecom'un yüzde 51.7'sine sahip oldu. l BUNUN karşılığında ise VimpelCom, Mısırlı Wind'e 1.495 milyar dolarlık ödeme yaparken, şirketten 325.6 milyon adi ve 305 imtiyazlı hisse verdi.
RUSLAR ÇOK İSTEDİ AMA HESAP TUTMADI
ANLAŞMAYA Telenor ise şiddetle karşı çıktı. Nitekim Ruslar, Mısırlılarla birlikte Norveçlileri yönetimden tasfiye etmek istiyordu. Anlaşma uyarınca Telenor'un VimpelCom'daki hisseleri yüzde 39.6'dan yüzde 31.7'ye, oy hakkı ise yüzde 36'dan yüzde 25'e indi. Şirketin yeni ortağı mısırlı Wind ise yüzde 20'lik hissesi karşılığında yüzde 30.6 oy hakkının sahibi oldu. Fakat Rusların hesabı tutmadı ve Norveçli Telenor, Mısırlı Wind'in elindeki 234 milyon imtiyazlı hisseyi satın aldı. Böylece Telenor'un oy hakkı yeniden yüzde 36'ya ulaştı. Yani aslında Norveçlilerin şiddetle karşı çıktığı Wind anlaşmasının öncesinde VimpelCom'da yüzde 36 oy hakkı bulunan Telenor, anlaşmanın ardından yeniden aynı oy hakkına ulaştı. Fakat Ruslar bu anlaşmayı kabul edemedi ve işin içine FAS'ı çekti...
KAVGA 2004 YILINDA BAŞLADI
NORVEÇLİ Telenor ile Rus Alfa arasındaki anlaşmazlıkların tarihi 2004 yılına dayanıyor. Rusya'da faaliyet gösteren VimpelCom'da ortak olan iki şirket o dönemde Ukrayna'da URS isimli şirketin satın alınması konusunda ters düştü. VimpelCom New York Borsası'na kote olduğu için ABD'de görülen dava sonucunda Alfa, Turkcell de dahil olmak üzere Ukrayna'da faaliyet gösteren şirketlerdeki hissesini yüzde 5'in altına indirmişti. 2009 yılında ise iki şirket anlaşmazlıkları çözdüklerini açıklamış ve birbirleri aleyhine açtıkları davalardan da çekilmişlerdi.
TURKCELL'DEN DAH STRATEJİK ŞİRKET VAR MI?
RUSYA'daki 'strateji kriteri'ni dikkate alan Ruslar, Türkiye'de hiçbir otoriteyi tanımadan, İsveçli Telia Sonera'yla birlikte Türkiye'nin en stratejik şirketi olan Turkcell'i ele geçirme planlarına devam ediyor. Bunu da, her fırsatta açık açık dile getiriyorlar. Hatta Turkcell'in sorunlu ortaklarından TeliaSonera, Alfa ile imzaladıkları 'Turkcell'i ele geçirme anlaşması'nı internet sitesinde yayımlamayı bile göze alabiliyor. Aslında rakamlar hangi şirketlerin daha stratejik olduğunu da ortaya koyuyor. 34.5 milyon abonesiyle pazarın açık ara lideri olan Turkcell mi yoksa Rus Hükümeti'nin koruma altına aldığı pazar ikincisi VimpelCom ya da pazar üçüncüsü MegaFon mu?...
RUSYA'daki stratejik şirket yasasıyla ilgili tek girişimde bulunan FAS değil... Alfa Group da haziran başında VimpelCom'a sunduğu mektupta, Telenor ve Weather arasındaki anlaşmanın şirket sözleşmesine aykırı olduğunu iddia etmişti.
BUNA göre, eğer bir grup şirkette yüzde 50'den fazla oy hakkına sahip olursa, bir ay içinde diğer hissedarların hisselerini satın almak için teklifte bulunmak zorunda. Alfa da Telenor'un Weather ile bir 'grup' olarak hareket ettiğini söyleyerek tarafların sözleşmeye aykırı hareket ettiğini belirtti.
TELENOR da, yaptığı açıklamada, Weather ile ortak hareket etmediklerinin altını çizdi. Rusya'da bunlar yaşanırken, Turkcell'de Rus Alfa ve İskandinav TeliaSonera, bir 'grup' olarak çalıştıklarını ve amaçlarının Turkcell'i ele geçirmek olduğunu açıklamışlardı...
YABANCILARIN HAKİM OLMASINA İZİN YOK
RUSYA Hükümeti telekomünikasyonu stratejik bir sektör olarak gördüğü için, bu alanda faaliyet gösteren hiçbir şirkette yabancıların çoğunlukta olmasına izin vermiyor. Bu konudaki örnekler VimpelCom ile sınırlı değil. FAS, geçtiğimiz yıl içinde Turkcell'i de ilgilendiren bir karara imza atmıştı. Alfa ile TeliaSonera'nın bir diğer Rus telekom şirketi MegaFon ve Turkcell'deki paylarını başka bir şirkette birleştirme planlarını bozmuştu.
PUTİN DE İSTEMİYOR
FAS, nisan ayında Telenor ve Weather arasındaki anlaşmayı mahkemeye taşırken, kurumun başkanı Igor Artemyev gülünç bir açıklama yaparak, olayı mahkeme dışında çözmek istediklerini söyledi. Rusya Devlet Başkanı Putin'in bizzat başkanlık görevini yürüttüğü Hükümet Yabancı Yatırım Komisyonu tarafından tam yetki aldıklarını söyleyen Artemyev, sorunu mahkeme dışında çözmek için her yolu deneyeceklerinin altını çizdi. Artemyev, daha önce yaptığı açıklamada, şubat ayında imzalanan anlaşmaya bizzat Putin'in de karşı çıktığını ifade etmişti.
