Enflasyon Ekonomiyi ve Piyasaları Nasıl Etkileyecek?
Mart ayında enflasyon, yine gıda fiyatlarındaki yüksek artış dolayısıyla yüzde yüzde 0,86 olan beklentilerin çok üzerinde yüzde 1,19 olarak gerçekleşti.
Mart ayında enflasyon, yine gıda fiyatlarındaki yüksek artış dolayısıyla yüzde yüzde 0,86 olan beklentilerin çok üzerinde yüzde 1,19 olarak gerçekleşti.
Böylece, şubat itibarıyla yüzde 7,6 olan yıllık enflasyon, mart itibarıyla da yüzde 7,6'da kaldı. Öte yandan, şubat itibarıyla yüzde 7,7 olan yıllık çekirdek enflasyon yüzde 7,1'e geriledi. Ayrıca, gıda hariç aylık enflasyon yüzde 0,59 oldu.
Dolayısıyla, yıllık enflasyon gıda fiyatları sebebiyle gerilemedi.
Peki bu rakamları nasıl okumak gerekiyor? Bu rakamlar sonrasında Merkez Bankası (MB) ne yapacak, enflasyon piyasalara nasıl yansıyacak, ekonomiyi nasıl etkileyecek?
İşte banka ve aracı kurumların verilerden sonra enflasyonun önümüzdeki dönemdeki seyriyle ilgili öngörüleri ve açıklamaları:
GARANTİ YATIRIM
Çekirdek enflasyonun düşük gelmesi manşet rakamı bertaraf ediyor
Garanti Yatırım Başekonomisti Gizem Öztok, enflasyonun yüksek gelmesine rağmen çekirdek enflasyonun düşük gelmesinin piyasada yüksek gelen manşet rakamını bertaraf eder nitelikte olduğuna işaret etti.
Gizem Öztok, enflasyonun Mart ayında yüzde 0.9 olan beklentilerden yüksek, yüzde 1.2 olarak açıklandığını kaydederek, "1.2'lik enflasyonun 0.6 puanı gıdadan geliyor" diye konuştu.
Yıllık enflasyon ise yüzde 7.5'den yüzde 7.6'ya çıktığını, fakat çekirdek I endeksinin düştüğünü belirten Öztok, yıllık çekirdek enflasyonun yüzde 7.7'den yüzde 7.1'e gerilemiş durumda bulunduğunu, enflasyonun yüksek gelmesine rağmen çekirdeğin düşük gelmesinin piyasada yüksek gelen manşet rakamı bertaraf eder nitelikte olduğunu vurguladı.
Gizem Öztok, gıda fiyatlarının halen çok yüksek olmasının enflasyonun yüksek gelmesindeki temel sebep olduğuna işaret ederek, şunları söyledi:
"Manşet rakam yüksek gelmesine rağmen çekirdekteki düşüş bu olumsuzluğu bertaraf eder durumda. Çünkü enflasyonu yükselten gene gıda fiyatları. Gıdayı dışarıda bırakında düşüş görüyoruz çekirdekte. Aylık artış yüzde 2.5 civarında, yıllık rakam ise halen yüzde 14. Bu rakamın ortalama yüzde 9-10 civarında olması gerekiyor.
Yıllık gıda enflasyonunda görmeyi beklediğimiz düşüş halen gerçekleşmiyor. Yaz aylarına doğru rakamın uzun yıllar ortalamasına (yüzde 10'lar) doğru gerilemesini bekliyoruz. Bu beklentimiz gerçekleşmezse enflasyonda daha fazla düşüş görmemiz zor.
Enflasyonu diğer artıran kalemler yüzde 1.42 ile otel lokanta (gıda kaynaklı). Ulaştırma ise aylık yüzde 0.9. TCMB'den ne bekliyoruz? Dönem dönem TCMB'nin "para politikası kararında çekirdeğe bakarım, yıl sonunda manşeti hedeflerim" gibi yaklaşımı olduğunu biliyoruz. Dolayısıyla TL stabil kalırsa 22 Nisan toplantısında 25 baz puanlık bir indirim görebiliriz. TCMB ilerleyen dönemde gıdanın da düşeceğini varsayıp, çekirdeğe daha fazla önem atfederek bir indirime gidebilir. Enflasyonda yıl sonu beklentimiz ise yüzde 7.
FİNANS YATIRIM
Gıda fiyatları enflasyonu yukarıda tutmaya devam ediyor
Finans Yatırım'dan Ekonomist Burak Kanlı, çekirdek göstergelere göre yıllık enflasyonun düşme eğilimini koruduğunu, ancak gıda fiyatlarının manşet enflasyonu yukarıda tutmaya devam ettiğini belirtti.
Ekonomist Burak Kanlı, yüksek gıda enflasyonu aynı zamanda lokanta ve oteller alt kaleminde de enflasyonun yüksek kalmasına yol açtığının altını çizerek, "Nitekim, bir süredir düşüş eğiliminde olan bu alt kalemin yıllık enflasyonunda da bu ay ilk defa artış gözlemledik. Diğer taraftan giyim ve ayakkanbı ile mobilya ve ev aletleri enflasyonundaki düşüş ilk çeyrekte zayıflayan iç talebin bir göstergesi ve sonucu olarak değerlendirilebilir" dedi.
Çekirdek göstergelerdeki H ve I endekslerinde düşüşün sürmesinin olumlu olduğunu, ancak burada da yıllık enflasyonun hala 7'nin üzerinde olduğunu belirtmek gerektiğini vurgulayan Burak Kanlı, sözlerini şu şekilde sürdürdü: "Önümüzdeki dönemde enflasyonun temel dinamiği gıda fiyatları olacak gibi duruyor. Son aylarda yağış rejimi, geçtiğimiz yılın aksine, oldukça iyiydi. Bunun etkilerini bahar-yaz aylarında gıda fiyatları üzerinde görebiliriz diye düşünüyorum. Ancak gıda enflasyonunda çok da iyimser değiliz, yıl sonu yıllık gıda enflasyonu tahminimiz yüzde 8.7.
Peki para politikası bakımından bu ne demek? Ben TCMB'nin faiz kararlarında enflasyondan ziyade küresel risk iştahının ve kurun etkili olduğu düşüncesindeyim. Ancak, elbette, manset enflasyonda düşüş olmaması TCMB'nin de gevşeme için alanını kısıtlıyor."
XTB MENKUL DEĞERLER
Gıda fiyatları yine başrolde
XTB Menkul Değerler Araştırma Uzmanı Kutay Gözgör, gıda fiyatları ve kurun enflasyona geçiş etkisinin rakamların yüksek gelmesine yol açtığını belirtti.
Araştırma Uzmanı Kutay Gözgör yaptığı açıklamada, enflasyon oranının beklentilerin üzerinde gerçekleştirdiğini belirterek, "Enflasyon oranının henüz daha düşüş göstermemesindeki temel nedenler arasında gıda fiyatları ve kurun enflasyona geçiş etkisi gösterebilir" diye konuştu.
Kutay Gözgör, Türk Lirası'nın Amerikan Doları karşısında yılbaşından bu yana yaklaşık yüzde 13 değer kaybettiğine değindi ve bu değer kaybının, enflasyona olan yansımalarının görülmesinin enflasyonun istenilen seviyelere ulaşılmasını engellediğinin altını çizdi. Gözgör, kurun enflasyona geçiş etkisinin önümüzdeki aylarda da devam etmesinin beklenebileceğini aktardı ve "Bu durum aynı zamanda Mart ve Nisan ayında yaşanabilecek baz etkisi kaynaklı düşüşün de sınırlı kalmasına neden olabiliyor" diyerek sözlerini tamamladı.
IŞIK FX
Enflasyon rakamları TCMB'nin elini zorlaştıracak
Işık FX Araştırma Müdürü Veli Kocatürk, bugün açıklanan enflasyon rakamlarının Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası'nın elini zorlaştıracak nitelikte olduğuna dikkat çekti.
Araştırma Müdürü Veli Kocatürk, açıklanan rakamların Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası'nın elini zorlaştıracak nitelikte olduğuna işaret etti ve "Öncelikle piyasa beklentisinin düşük olduğu bir ortamda TÜFE sürpriz yaprak beklentilerin üzerinde açıklandı. Bu durum TL üzerinde son günlerde gördüğümüz iyimser havanın ortadan kalmasına sebep olabilir" diye konuştu.
Kocatürk, özellikle gıda fiyatlarında beklenenden yüksek bir artış olmasının son dönemde faiz indirimlerine ara veren Merkez Bankası'nı haklı çıkarır nitelikte olduğunu kaydederek, şunları söyledi: "Bu durum para politikasına da negatif yansıyacak ve Nisan ayı PPK toplantısında vurgulanacaktır. Faiz indirimi beklentilerini ise bir sonraki ay öteleyecektir.
Kurun yüksek kalmaya devam etmesi ve son dönemde toparlanan petrol fiyatları sebebiyle gelecek dönem rakamlarında da yükseliş görmemiz muhtemel. Bu durum da MB'nin haklı çıkması ve geçen ay ertelediği faiz indirim kararını bu ay da erteleyebileceğini düşünüyoruz. Kur tarafında ise gün içerisinde ABD Tarım dışı istihdam verisini takip edeceğiz. TL'nin zayıflamasına sebep olan enflasyon verisinin yanı sıra bugün TL'ye bir darbe de ABD İstihdam verilerinden gelebilir."
ŞEKERBANK
Halihazırda yılın ortalarında enflasyonun göreceği dip seviye olarak yüzde 6 öngörülebilir. Nitekim, yıl sonun tahminimizi de yukarı revize ederek yüzde 7,1'e çekmek durumunda kaldık. Keza, kurların seyri, geçen yıl yüzde 8,7 olan çekirdek enflasyonun bu yıl 2 puandan biraz fazla, yani daha sınırlı gerilemesine işaret ediyor.
Enflasyon verileri sonrasında, önümüzdeki dönemde para politikası beklentimiz şöyle: TCMB'nin martta faiz indirimi yapmaması ve temkinli açıklaması, piyasalardaki kur ve faizlerin seyri, hazirandaki seçimlerden sonra para politikası belirsizliğinin artabilecek olması riski gibi sebeplerle faiz oranlarının düşürülmesi olasılığını zayıf buluyoruz. Dahası, FED 18 Mart'taki açıklamasıyla faiz artırımı beklentisini öteledi fakat bunu destekleyen yeterince zayıf veri birikmiş ve piyasalarda risk iştahını arttırmış değil yani, böylesi bir iyimser varsayıma yaslanmak da kolay değil—bu açıdan bugünkü ABD işgücü verileri kritik bir eşik olacaktır. Dolayısıyla, 22 Nisan'daki Para Politikası Kurulu toplantısında faizlerin sabit tutulmasını bekliyoruz. Sonuç olarak, daha önceleri de ifade ettiğimiz gibi, geçen yılın son aylarında TCMB'den faiz indirimi beklentimizi vurgulamamıza karşın, özellikle ocak ayındaki Para Politikası Kurulu toplantısından bu yana gözlenen gelişmeler sebebiyle bundan sonraki olası indirimlerin enflasyonun seyri açısından riskli olduğu görüşümüzü koruyoruz.
Tüketici enflasyonu martta yüzde 1,19 oldu beklentimiz yüzde 0,72, beklenti ortalaması yüzde 0,87'ydi.
Yıllık enflasyon mart itibarıyla yüzde 7,6'da kaldı şubat itibarıyla da yüzde 7,6'ydı.
Aylık enflasyon gıda fiyatları dolayısıyla beklentimizi aştı gıda hariç beklentimiz yüzde 0,54 iken, gerçekleşme yüzde 0,59 oldu. Yıllık çekirdek enflasyon rakamları gerilemeyi sürdürdü.
Ek olarak, geçen ay da ifade ettiğimiz gibi, yıllık çekirdek enflasyonun bu yılki gerilemesinin, daha ziyade TL'nin değer kaybıyla 2 puanın hafif üzerinde olmasını, yani yılın kalanında 1 puana yakın gerilemesini bekliyoruz.
TCMB Para Politikası Kurulu'nun mart kararı ile enflasyonun ve kurların seyri dolayısıyla 22 Nisan'daki Para Politikası Kurulu toplantısında da faizlerin sabit tutulmasını bekliyoruz.
TCMB Para Politikası Kurulu 17 Mart'ta faiz değişikliği yapmamış, "küresel piyasalardaki belirsizlikler ve gıda fiyatlarındaki artışlar"ı vurgulamış, çekirdek enflasyon vurgusunu ise geri çekmişti. Enflasyon beklentilerinde kötüleşme başladı: 12 ve 24 aylık beklentiler son iki ankette 0,1'er puan yükselerek, sırasıyla, yüzde 6,8 ve yüzde 6,5 oldu.
ABD'den son dönemde gelen görece zayıf ekonomik veriler, FED'in faiz artırımı beklentisini ötelemiş olmasını henüz piyasalarda risk iştahına döndürebilmiş değil—tabi, bu hiç gerçekleşmeyebilir de.
