İlk Yarıda Otomotiv Sanayi Düşüş Eğilimi Gösterdi

Otomotiv Sanayii Derneği'nin (OSD'nin) yılın ilk yarısına ilişkin hazırladığı rapora göre, otomotiv sanayinde hem iç hem de dış pazarlar için yapılan üretim azalırken, üretimin yanı sıra ihracat ve iç pazar açısından da sektörde düşüş eğilimi görüldü.

OSD'nin 2012 yılı Ocak-Haziran dönemine dair hazırladığı

"Üretim-İhracat-Pazar Raporu" verilerine göre, 2012 yılı Ocak-Haziran döneminde toplam pazar 2011 yılı aynı dönemine göre yüzde 19 oranında azalarak 360 bin adet düzeyinde gerçekleşti. Aynı dönemde otomobil pazarındaki düşüş yüzde 16 düzeyinde oldu ve pazar 244 bin adede geriledi.

Ekonomiyi yavaşlatmayı öngören politikaların pazarda talebin beklenen daralmasına yol açmaya devam ettiğine dikkatin çekildiği rapora göre, ilk 6 ayda bir önceki yılın aynı dönemine göre hafif ticari araç pazarındaki düşüş yüzde 27 oranında gerçekleşti ve pazar 96 bin adet düzeyine geriledi.

Geçen yıl ile kıyaslandığında hafif ticari araçlardaki ÖTV artışı nedeniyle satışlardaki düşüşün 2012 yılı Haziran ayında da devam ettiği görülürken, ağır ticari araç talebinde de gerileme devam ediyor. 2012 yılı Ocak-Haziran döneminde bir önceki yıla göre ağır ticari araç pazarı yüzde 22 oranında daraldı ve 19 bin adet düzeyinde gerçekleşti. Aynı dönemde 2011 yılı ilk 6 aylık dönemine göre kamyon pazarı yüzde 24 azaldı ve 16 bin adet düzeyine geriledi. Otobüs pazarı ise yüzde 20 oranında azaldı ve bin 151 adet oldu.

-İhracat ve üretim-

2012 yılı Ocak-Haziran döneminde bir önceki yıla göre toplam otomotiv sanayi ihracatı yüzde 6 oranında, otomobil ihracatı ise yüzde 5 oranında azaldı. Bu dönemde toplam ihracat yaklaşık 394 bin adet, otomobil ihracatı ise 222 bin adet düzeyinde gerçekleşti. Söz konusu dönemde ticari araç ihracatı yüzde 7 düşüş ile 172 bin adede gerilerken, traktör ihracatı da yüzde 136 oranında artarak 8 bin adede yükseldi.

İç ve dış pazarlardaki talep azalması üretime de yansıdı, 2012 Ocak-Haziran döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre toplam üretim yüzde 9, otomobil üretimi ise yüzde 16 oranında azaldı. Bu dönemde, toplam üretim 565 bin adede, otomobil üretimi ise 283 bin adede geriledi.

Bu yılın ilk 6 aylık döneminde toplam üretim bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 9, otomobil üretimi ise yüzde 16 oranında azaldı. Bu dönemde toplam üretim 565 bin adede, otomobil üretimi ise 283 bin adede geriledi.

Üretim minibüste yüzde 36, midibüste yüzde 22, traktörde ise yüzde 14 artarken, küçük kamyonda yüzde 15, büyük kamyonda yüzde 14, otobüste yüzde 5 ve kamyonette yüzde 2 oranında azalış gösterdi.

Raporda, ticari araçlar ve özellikle ÖTV artışına maruz kalan hafif ticari araçlarda, 2011 yılı son aylarında başlayan talep azalmasının giderek büyüyen boyutunun 2012 yılı ilk 6 aylık döneminde de ihracattaki daralma ile birlikte üretimi olumsuz etkilemeye devam ettiğinin altı çizildi.

-Pazar 2011'e göre yüzde 19 azaldı-

2012 yılı Ocak-Haziran döneminde toplam satışlar 360 bin adet olurken, pazar 2011 yılı aynı dönemine göre yüzde 19 oranında daraldı. Bu dönemde otomobil satışları, 2011 yılı aynı dönemine göre yüzde 15'lik düşüşle 244 bin adet düzeyine geriledi.

Bu yılın ilk 6 aylık döneminde geçen yıla göre toplam otomobil satışları yüzde 16, yerli otomobil satışları yüzde 22, ithal otomobil satışları yüzde 13 oranında azaldı.

İthalatın pazar payı 2012 yılı Ocak-Haziran döneminde yüzde 71 gibi "çok yüksek" bir oranda gerçekleşti. 2012 yılı Ocak-Haziran döneminde geçen yıla göre toplam hafif ticari araç satışları yüzde 27, ithal hafif ticari araç satışları yüzde 30 ve yerli hafif ticari araç satışları ise yüzde 25 oranında azaldı.

-"Azalmaya rağmen otomotiv ihracatı ilk sırada"-

OSD Başkanı Kudret Önen, rapordaki verilere ilişkin yaptığı değerlendirmede, Avrupa'daki sorunlar sebebiyle dış talepte yaşanan yavaşlamaya iç pazardaki talep kaybının da eklenmesiyle doğal olarak üretimin azaldığını, dolayısıyla yılın ilk yarısında otomotiv pazarının hem ihracat hem de üretim açısından ivme kaybettiğini belirtti.

Üretimdeki bu azalmaya rağmen otomotiv sanayi ihracatının 2012 yılı Ocak-Haziran dönemi itibariyle ülke ihracat sıralamasında yine birinci sırada yer aldığını vurgulayan Önen, "Otomotiv sanayimizin Türkiye ekonomisine olan bu olumlu katkısı tartışılmaz. Bundan sonrası için önemli olan, yılın ikinci yarısında iç ve dış talebin canlanması ve daha fazla düşüş olmamasıdır" yorumunu yaptı.

İç ve dış pazarlardaki durgunluğa bağlı olarak üretim rakamlarının azalmasıyla ilgili de Önen, 2011 yılının otomotiv sanayi açısından rekor taleple karşılaşılan bir yıl olduğunu ve bu dönemde 1 milyon 189 bin düzeyinde rekor bir üretim gerçekleştiğini hatırlatarak, 2012 yılında ise Avrupa'da ve dünyada beklenen ekonomik koşulların devam etmesiyle birlikte 1 milyon 100 bin dolayında toplam üretimin gerçekleşmesini beklediklerini, pazarda, ihracatta ve üretimde yaşanan düşüşlere rağmen bu yıl gerçekleşecek üretimi de küçümsememek gerektiğini ifade etti.

Haziran Ocak-Haziran

2011 2012 (Yüzde) 2011 2012 (Yüzde)

Üretim Toplam 109.188 95.351 -13 621.694 564.716 -9

Otomobil 58.694 45.814 -22 335.783 283.425 -16

İhracat Toplam 70.705 65.908 -7 417.348 393.552 -6

Otomobil 37.820 36.086 -5 232.138 221.579 -5

Pazar Toplam 85.863 74.781 -13 446.366 359.618 -19

Otomobil 56.714 50.849 -10 289.746 244.490 -16

Muhabir: Medine Taşdelen Yıldırım

Yayıncı: Affan Kulunyar - İSTANBUL

Kaynak: AA / Ekonomi