Küresel Isınma Palamut Avını Etkiledi
Sinop Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Osman Samsun, küresel ısınmanın palamut avcılığını olumsuz etkilediğini belirtti. Eylül ayında başlaması gereken palamut avı bu yıl gecikti ve henüz palamut kendini göstermedi.
SİNOP Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Osman Samsun, küresel ısınmanın palamudu vurduğunu belirterek, "Eylül ayında ilk palamut avcılığı olurdu. Palamut kendisini bu zamanlarda gösterir, avlanılması başlardı. Bu yıl gecikti. Henüz kendini göstermedi" dedi.
Sinop Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Avlanma Teknolojisi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Osman Samsun, 1 Eylül'de başlayacak balık avı sezonuyla ilgili açıklama yaptı. Sıcak havanın ve iklim değişikliğinin balık avcılığını olumsuz etkilediğini belirten Prof. Dr. Samsun, "Eylül ayında ilk palamut avcılığı olurdu. Palamudun ardından istavrit, hamsi, lüfer ve diğer balıklar avlanırdı. Ancak günümüzde bu şekilde olmadığını görüyoruz. Küresel ısınmanın, sıcaklık değişikliklerinin, yağışların düzenli olmaması, periyodik olarak yaz aylarında yağan yağmurlarla derelerden ve akarsulardan besleyeceği maddeler olarak bildiğimiz çeşitli planktonlar yağmurlarla denizlere ulaşırdı. Bunlarda her hafta balıkların ağırlıklarına etki edecek şekilde olumlu bir katkı sunardı. Yağışlar periyodik olarak düzenli yağmadığı için lüfer ve palamut balığı büyümedi. Eski yıllarda bu zamanlarda palamut kendisini gösterir, avlanılması başlardı. Bu yıl gecikti. Bu yıl henüz kendini göstermedi" dedi.
Bu dönemde yaklaşık 100-150 gram ağırlığında olan ve tezgahlardaki yerini alan çingene palamudunun maalesef görülmediğini ifade eden Prof. Dr. Samsun, "Palamut, göç eden bir balık. Üreme göçü nedeniyle önce Ege'den Marmara'ya, daha sonra Marmara'dan Karadeniz'e geçer. Hopa'ya kadar göçünü sürdürür. Çingene palamudu, palamut ve torik olarak bildiğimiz bu balık 5 kiloya kadar çıkar. Artık son günlerde bu şekilde olmamaktadır. Bunun böyle olmamasının nedenlerin başında küresel ısınmanın, sıcaklık değişikliklerinin, yağışların düzenli olmaması geliyor" diye konuştu.
YENİLEBİLİR ET ORANI ORTALAMA YÜZDE 69
Palamudun, yasal tebliğlere göre 25 santimden küçüğünün avlanmasının yasak olduğunu ifade eden Prof. Dr. Osman Samsun, şunları söyledi:
"Tüketicilerimizin bu 25 santimden küçük palamut balıklarını satın almamalarını, bilinçli balıkçılarımızın da bunları avlamamalarını ifade etmek istiyoruz. Daha önce yaptığımız araştırmalarda palamut balıklarını, biz 15 ile 47 santim arasındaki boylarda yakaladık. Bunların 34 ile 1288 gram arasında ağırlık değişikliklerinin olduğunu tespit ettik. Yine palamutların en küçüklerinde yüzde 42, en büyük olarak kabul ettiklerimizde ise yüzde 79 oranında et verdiklerini belirledik. Palamudun ortalama ise yüzde 69 oranında yenilebilir eti olan, et oranı yüksek bir balık olduğunu biliyoruz. Böyle kıymetli balığımızın bizden sonraki nesillere de aktarılabilmesi, stoklarının ve popülasyonunun devam etmesi için, ülkemizin yasal mercilerinin almış olduğu kuralla uyulmasının büyük fayda olacağını düşünüyoruz. Balığın küçükse avlanılmaması için balıkçılarımızın buna özen göstermelerini bekliyoruz. Zaten böyle yaptıklarını biliyoruz."
Prof. Dr. Osman Samsun ayrıca palamudun ardından çıkacak olan istavrit, lüfer, hamsi ve diğer balık türlerinin de stoklarının çok iyi korunması için bilinçli davranılması gerektiğini vurguladı.
Öte yandan TÜİK verilerine göre 2022 yılında avlanan deniz balıkları miktarı 254 bin 535 ton olarak gerçekleşti. Avlanan deniz balıklarının türlerine göre dağılımı incelendiğinde, hamsinin 125 bin 980 ton ile en yüksek miktarda avlanan balık olduğu görüldü. Hamsiyi, 49 bin 892 ton ile palamut-torik ve 16 bin 729 ton ile sardalya takip etti.
