Piyasalar Son Üç Ayda Fed ile Yatıp Kalktı
Küresel piyasalarda Fed'in üç ay önceki açıklamasının ardından azalan risk iştahı dünkü açıklamalarla yeniden yükselişe geçti Dolar/TL iki haftada yüzde 7,5 geriledi Borsa yatırımcısı bir ay geçmeden yüzde 25 kazandı
BEKİR GÜRDAMAR - Küresel piyasalarda, ABD Merkez Bankası'nın ( Fed ) üç ay önceki "parasal genişleme bu sene sonun kadar sınırlandırılabilir" şeklindeki açıklamasının ardından azalan risk iştahı, dünkü açıklamalarla yeniden yükselişe geçti.
Fed Başkanı Ben Bernanke'nin 19 Haziran'da Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısının ardından yaptığı açıklamalarda, halen aylık 85 milyar dolar olan tahvil alım programında verilere bağlı olarak bu yıl sonuna kadar sınırlandırmaya gidilebileceği ve 2014 yılı ortalarına kadar sonlandırılabileceği açıklaması ile dolar diğer para birimleri ve emtialar karşısında yükselişe geçerken, faizler de 2007 yılından bu yana devam eden düşüş trendini yukarı yönlü kırarak yükselişe geçmişti.
ABD 10 yıllık tahvil faizleri 6 Eylül'de yüzde 3 seviyesinin üzerini görerek temmuz 2011'den beri gördüğü en yüksek seviyeye ulaşırken, Almanya 10 yıllık tahvil faizleri de yüzde 2'nin üzerine yükselmişti.
- "Sermaye ana vatanına dönüyor"
Özellikle gelişmiş ülkelerde artan faizler, küresel faizlerde yükseliş yönünde baskı yaratırken, en güçlü baskı gelişmekte olan ülkelerde yaşandı. Haziran ayından bu yana gelişmekte olan ülkelerden önemli miktarda sermaye çıkışının olması "küresel piyasalarda uluslararası sermaye ana vatanı olan ABD'ye dönüyor" yorumlarının yapılmasına neden olmuştu.
Bu dönemde gelişmekte olan ülkelerde hisse senetleri piyasası sert bir şekilde değer kaybederken, bu ülke para birimleri dolar karşısında tarihin en düşük seviyelerine yöneldi. Bazı gelişmekte olan ülke Merkez Bankaları politika faizlerinde artırıma giderek sermaye çıkışını sınırlamaya çalışırken, bazılarının ise geleneksel olmayan önlemleri seçmesi dikkati çekti.
-TCMB sözle yönlendirme politikasını aktif iletişim stratejilerinden biri olarak kullandı
Bu dönemde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) da geleneksel olmayan yöntemi seçen merkez bankaları arasında yer aldı. TCMB, sermaye çıkışlarının kısa süreli olmasını beklediğini belirterek sadece faiz koridorunun üst bandında 23 Temmuz'da 75 baz puanlık artışa gitti ve döviz kurlarındaki yükselişi döviz satım ihaleleri ile sınırlamaya çalıştı.
Döviz kurundaki yükselişi bugüne kadar 10 milyar dolara yaklaşan döviz satım ihaleleriyle frenlemeye çalışan TCMB, sözle yönlendirme politikasını aktif iletişim stratejilerinden biri olarak kullandı. Başçı'nın 27 Ağustos tarihinde AA Finans Masası'nda yaptığı açıklamalar piyasalarda geniş yankı bulmuştu.
Başçı, AA Finans Masası'nda yaptığı açıklamalarda faizlerde yıl sonuna kadar bir değişiklik beklenmemesi gerektiğini belirterek, dolar kurunda ise 2,00 liranın üzerindeki seviyelerin gerçekçi olmadığını, yıl sonuna kadar doların tekrar 1,92 seviyelerine kadar gerileyebileceğini vurgulamıştı.
-Negatif hava tersine döndü
Bugüne gelindiğinde ise iki gün süren FOMC toplantısının ardından Fed açıklamaları piyasaların üç aydır devam eden negatif havasını bir anda tersine çevirdi. Fed tahvil alım programında sınırlamaya gitmezken, Bernanke'nin yaptığı açıklamalarda ekonomik aktiviteye yönelik risklerin altının çizilmesi doların diğer para birimleri ve emtialar karşısında sert bir şekilde düşüşe geçmesine ve özellikle Türkiye'nin de içinde yer aldığı gelişmekte olan ülke hisse senedi piyasalarında hızlı yükselişlere neden oldu.
- Dolar/TL iki haftada yüzde 7,5 geriledi
Dolar/TL 5 Eylül'de tarihinin en yüksek seviyesi olan 2,0839'u gördükten sonra düşüşe geçerek Fed kararının ardından bugün en düşük 1,9337 seviyesine kadar geriledi ve iki haftada yaklaşık yüzde 7,5 oranında düşüş kaydetmiş oldu.
Başçı'nın 27 Ağustos'taki açıklamalarıyla belirliliğin arttığı faiz piyasasında ise gösterge tahvilin bileşik faizi 27 Ağustos'ta gördüğü en yüksek 10,24 seviyesinden hızlı bir şekilde düşüşe geçerek bugünkü düşüşle birlikte tam 240 baz puan geriledi ve yüzde 7,83'ü gördü.
- Borsa yatırımcısı bir ay geçmeden yüzde 25 kazandı
Borsa İstanbul 100 endeksi 28 Ağustos'ta 63.888 puana kadar gerileyerek son bir yılın en düşük seviyesini gördükten sonra gelen tepki alımlarıyla toparlarken, Fed kararının ardından bugün 79.500 puanı aştı. Böylece 28 Ağustos'ta gördüğü en düşük seviyeden yatırımcısına yaklaşık yüzde 25 kazandıran BIST 100 endeksi bu yıl başına göre ise kayıplarını telafi ederek tekrar yükselişe geçmiş oldu. BIST 100 endeksi 2013 yılına 78.857 puandan başlamıştı. - İstanbul
