Sahte dolar nasıl anlaşılır? İşte sayma makinelerini bile atlatan paradaki sır
Yurt dışında basılan sahte 50 ve 100 dolarlık banknotların piyasaya sürüldüğü iddiası piyasaları derinden etkilerken İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı konuyla ilgili soruşturma başlattı. Merkez Bankası ve Türkiye Bankalar Birliği gerekli adımların atıldığını ve atılacağını duyururken herkes "Sahte dolar nasıl anlaşılır?" sorusunun yanıtını aramaya başladı. İşte merak edilen sorunun yanıtı.
Sahte dolar alarmı verilirken son günlerde bankalar, müşteriler ve döviz bürolarında sahte döviz endişesi arttı. 600 milyon dolar olduğu düşünülen sahte paralar ATM'ler ve para sayma makinelerinden bile kaçabiliyor. Gerçeğinden ayırt edilmesi çok zor olduğu belirtilen bu dolarların azılım güncellemesi yapılmayan para sayma makinelerinden geçtiği belirtiliyor.
Kapalıçarşı'da ve ülke genelindeki döviz büroları sahte para alarmı verdi. Kapalıçarşı'da bazı döviz büroları para sayma makinelerinin gerçeklerinden ayırt edemediği banknotlarla ilgili iş yerlerine uyarı broşürleri astı. 100 ve 50 dolar görsellerinin kullanıldığı afişte "Piyasadaki sahtelerden dolayı görseldeki paralar alınmayacaktır" ifadeleri yer aldı.
SAHTE DÖVİZ KRİZİ: ATM'LERDE GÜNCELLEME
Sahte dolar kriziyle beraber "Sahte dolar nasıl anlaşılır, sahte 50 dolar nasıl ayırt edilir, sahte dolar ne zaman ortaya çıktı" gibi soruların yanıtlarına yönelik araştırmalar hızlandı. Sahte dolar paniğiyle ilgili Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ve Türkiye Banklalar Birliği'nden sahte döviz açıklamaları peş peşe geldi. TBB'den sahte döviz banknotlarına ilişkin duyuru yapılarak "Sahte dövizle mücadele ve dolaşımının engellenmesi amacıyla, kullanımdaki para sayma, sahte döviz kontrol ve ATM makinelerinin kontrolleri ve güncellenmeleri yapılmaktadır" ifadelerine yer verildi. TCMB, "Bankamız, banknot sahteciliği ile etkin mücadele kapsamında ilgili adli mercilerle koordinasyon içinde gerekli çalışmaları yürütmektedir" açıklamasında bulundu.
SAHTE DÖVİZ AYIRT ETME YÖNTEMLERİ NELER?
Emniyet Genel Müdürlüğü'nün "ABD doları güvenlik özellikleri" başlıklı metninde, orijinal dolar banknotları özelliklerine ilişkin şu bilgiler yer alıyor;
50 dolar: 1997 yılında tedavüle sürülen 50 dolar dbanknotların ön yüzünde bulunan 50 rakamına dik bakıldığında yeşil, açılı bakıldığında siyah renkte görüntü veriyor. 2004 yılındaki baskıda ise 50 sayısı banknot yukarıya ve aşağıya doğru eğildiğinde bakır renginden yeşile dönüşüyor.
DOLARDAKİ MİKRO YAZIYA DİKKAT
100 dolar: 1996 ve 1999'da tedavüle sürülen 100 dolar banknotların ön yüzünde bulunan 100 sayısı, dik bakıldığında yeşil, açılı bakıldığında siyah renkte görüntü verir. 2011'deki baskıda ise 100 sayısı banknot yukarıya ve aşağıya doğru eğildiğinde bakır renginden yeşile dönüşür.
50 dolar: 1996 yılında tedavüle sürülen 50 dolar banknotların ön yüzünde bulunan portrenin etrafındaki 3 sıradan oluşan çerçeve çizgilerin son sırasında "THE UNITED STATES OF AMERICA" ibaresi mikro yazılıdır.
1997 yılı baskısında, banknotun ön yüzünde bulunan portredeki şahsın gömleğinin sol yakası üzerinde "UNITED STATES OF AMERICA" ibaresi aşağıya doğru ve banknotun sol ve sağ kenar sularında "FIFTY" ibaresi tekrarlanarak mikro yazılıdır.
2004 yılı baskısında ise banknotun ön yüzünde bulunan ABD Merkez Bankası mührünün sağında ve sol üstündeki iki adet yıldızda tekrarlanarak yazılı "USA 50", "USA FIFTY" ibareleri ile portedeki şahsın gömleğinin sol yakası üzerinde "THE UNITED STATES OF AMERICA" ibareleri mikro yazılıdır.
100 dolar: 1996'da tedavüle sürülen 100 dolar banknotların ön yüzünde bulunan portrenin etrafındaki çerçevenin dışında bir çizgi halinde 'THE UNITED STATES OF AMERICA' ibaresi tekrarlanarak mikro yazılı.
1996'da tedavüle sürülen ve Franklin portreli 100 dolar ile 1999'da piyasaya sürülen 100 ABD dolarında portredeki şahsın ceketinin yaka kenarında, aşağıya doğru "UNITED STATES OF AMERICA" ibaresi ile sol alt köşede bulunan '100' sayısı içinde "USA 100" ibaresi tekrarlanarak mikro yazılı. 2011 baskısında ise, banknotun ön yüzünde bulunan portrenin ceket yakasında "THE UNITED STATES OF AMERICA", ön yüzün sağ tarafında bulunan portre filigranını içeren boş alanın etrafında "USA 100" ve ön yüzünde bulunan altın renkli tüy kalem boyunca "ONE HUNDRED USA" ibaresi mikro yazı olarak yer alır. Ayrıca banknotta yer alan şeritlerde küçük 100 rakamı mikro yazı şeklinde yazılı.
SAHTE 10, 50 VE 100 DOLAR NASIL ANLAŞILIR?
1996 yılı baskısı 1, 2, 5, 10, 20, 50 ve 100 dolar banknotlarda yeşil ve siyah renkler kullanıldı.
2004 yılı baskısı 50 dolar banknotlarda mavi, kırmızı ve yeşil renkler; 2011 baskısı 100 dolar banknotlarda ise mavi, turuncu, sarı, yeşil ve siyah renkler yer aldı.
