Tusaş Genel Müdürü Kotil Aa Finans Masası'na Konuk Oldu: (1)
Türk Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ (TUSAŞ/TAI) Genel Müdürü Temel Kotil, Milli Muharip Uçak Projesi için İngilizlerle Uluslararası Savunma Sanayi Fuarı (IDEF) sonrasında çalışmaya başlayacaklarını bildirdi.
Türk Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ (TUSAŞ/TAI) Genel Müdürü Temel Kotil, Milli Muharip Uçak Projesi için İngilizlerle Uluslararası Savunma Sanayi Fuarı (IDEF) sonrasında çalışmaya başlayacaklarını bildirdi.
Temel Kotil, Anadolu Ajansı'nın (AA) 100. Yıl Vizyonu çerçevesinde geliştirdiği AA Finans Haberleri Terminali'nden canlı yayınlanan Finans Masası'na konuk oldu.
Kotil, yarın başlayacak IDEF'e ilişkin soru üzerine, fuarı bu yıl Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın onurlandıracağını, delegasyon olarak yurt dışından yüksek bir katılımın olacağını, milli savunma bakanları, genelkurmay başkanları, kendilerinin görüşme yapacakları şirket genel müdürlerinin de bulunacağını bildirdi.
Malezya'nın TUSAŞ'a denk gelen şirketinin genel müdürü, Pakistan'ın, Orta Doğu ve Uzak Doğu'nun genel müdürlerinin geleceğini anlatan Kotil, şunları söyledi:
"Bunlarla birebir görüşmelerimiz olacak. Airbus Savunma, Boing Savunma, Lockheed Martin... Hepsi burada oluyorlar. Dolayısıyla dünya yarından başlamak üzere İstanbul'da savunma sanayi konusunda bir araya geliyor. TAI olarak özgün ürünlerimiz var. Onları sergileyeceğiz. En çok merak ettiğiniz büyük ihtimalle helikopterimizdir. T-625 dediğimiz helikopterimiz ilk kez görücüye çıkıyor. Bu proje gelişme aşamasında olan bir projemiz. İlk uçuş 2018 Eylül diyorduk ama Allah'ın izniyle eylülden önce yaparız. Bu fuarda HÜRKUŞ-C'mizi, hafif saldırı uçağını da görmüş olacağız. ATAK helikopterini de orada göreceğiz. ANKA'mızı en güzel şekilde bu yıl getiriyoruz. ANKA'mızda uydu haberleşme sistemi var. Hava kapalı olsa bile yeri görebilen radar sistemiyle ANKA'mız var. Aynı ANKA'mızda gece gündüz görüş sistemi ve hedefi işaretleme sistemi bulunuyor. ANKA'mızı bir daha görücüye çıkarıyoruz."
"İkili anlaşmalar imzalayacağız"
Temel Kotil, TUSAŞ'a tekabül eden şirketlerle ikili anlaşmalar imzalayacaklarını belirterek, IDEF süresince şirketleri, İstanbul ve Türkiye adına heyecanlı günler geçireceklerini söyledi.
TUSAŞ'ın 2023 yılı ciro hedefine yönelik soru üzerine Kotil, "Şirketin kendi gelirlerinde 2017'de 2016'ya göre yüzde 67 büyüyoruz. Bu yıl Allah'ın izniyle 1,6 milyar dolar ciro hedefliyoruz. İlk yıllar böyle çok koşuyoruz ki daha sonra belki nefesimiz kesilir. Yüzde 25 çok iddialı bir büyüme tabii ki." ifadelerini kullandı.
Kotil, geçen yılki rakamlarla Türkiye'nin en büyük savunma şirketi olduklarını belirterek, "Yalnız Türkiye de değil, İslam alemindeki en büyük savunma şirketiyiz." dedi.
"Karadeniz'de çılgın sulara çıkıp balık avlamak gibi..."
TAI'nin sivil programlarının da bulunduğunu anlatan Kotil, hem savunmada hem de uzay programlarıyla uçan bütün cisim programlarıyla 10 milyar dolar ciro hedefinin görüleceğini, bunun yakalanabilir bir rakam ve vatandaşların inanma zorluğu çekse de bunun kolay olduğunu söyledi.
Kotil, 5 biber fidanı dikildiğinde 25 biber, 50 biber fidanı dikildiğinde 10 katı ürün elde edileceğini belirterek, şunları kaydetti:
"Organik büyüme ile buraya ulaşmayacağız. TAI'nin bugünkü tesislerini 10 kat büyütmeyeceğiz. Almanya'daki şirketimizin yöneticisini de atadık, iyi gidiyor. Hem yurt dışında hem de yurt içinde inorganik büyümeleri göreceksiniz. Şirketi alınca içini toplamak da gerekiyor. 'Ya nasip' deyip Karadeniz'de çılgın sulara çıkıp balık avlamak gibi bir olay bu... Bütün geliri gideri yönetmek gerekiyor. Ticaret hiç şaka kaldırmıyor. "
TAI'den beklenenlerin 10 milyar doların üzerindeki büyük şirketi gerektirdiğini ifade eden Kotil, Milli Muharip Uçağı için 5 bin 500 kişi ile çalıştıklarını, 2 bininin mühendis olduğunu bildirdi.
Kotil, bu yıl da yeni mezunlardan derecesi olanlara önce kendilerine gelmesini söylediklerini dile getirerek, "Mühendislik alanlarından mezun olanlar www.tai.com.tr adresinden insan kaynaklarına başvursun. Biz Türkiye'deki en iyi teknoloji şirketiyiz. Teknoloji şirketi olarak en büyüğüyüz. Herkes bize gelsin, işimiz çok." dedi.
"Nakitle ilgili bir problemimiz yok"
TUSAŞ/TAI Genel Müdürü Kotil, Milli Muharip Uçak Projesi'nin geldiği noktaya ilişkin soru üzerine, projenin Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın isteğiyle başladığını hatırlatarak, şöyle devam etti:
"Aşağı yukarı 5'inci yılındayız. Tasarımları yapıldı, detay vermeye devam ediyoruz. Nasibi şöyle anlatayım. Amerikalılar F-35'i tamamladılar. Tamamlanınca proje bitmiş oluyor. Şu an proje arayan birçok kişi var. Avrupalılar Eurofighter'ı F-16'dan daha sonra yaptı. Eurofighter çok eski bir uçak değil ama 2030-2050'lerin uçakları değil. Dolayısıyla Eurofighter'lar devrede olduğu için belki Almanlar, Fransızlar, İngilizler yeni proje başlatamıyorlar. Türkiye bu projeyi yörede ilk başlatan ülkelerden biri. Benzer bir proje şu anda Kore'de var. Japonlar düşünüyorlar. Bu başlamanın önemi şöyle; proje kendini gösterdikçe sanıyorum ki bize katılımlar olacak. Hangi safhadayız? İngilizlerle çalışmaya fuar sonrası başlıyoruz. Fuarda onlarla imzamız var. 4 yıllık bütün mimarlık tasarımlarının bittiği bir dönem var. Onu bitireceğiz. Devlet baba bayağı imkan sağlıyor. Rakamlara çok girmeyeyim. Benim TAI'de gördüğüm şu savunma sektörü olduğu için devlet her zaman proje verme konusunda bonkör davranmış, pozitif bir anlam taşıyor. Biz devletin verdiği kuruşun üzerine kuruş koyarız zaten. Nakitle ilgili bir problemimiz yok."
"Sivil projelerden bayağı iyi gelir elde ettik"
Temel Kotil, söz konusu projenin Türkiye'de yapılmış son 30-40 yılın en önemli teknoloji projesi olduğunu vurgulayarak, 2023'te ilk uçuşu gerçekleştireceklerini bildirdi.
Kotil, "2029'da da servise giriyor. Amerikalıların F-35'ini bilirsiniz, o ayarda bir uçak bu. F-35 25 yılda tamamlandı. Lockheed Martin yaptı biliyorsunuz. 50 bin mühendisi var. Benim 2 bin mühendisim var ama durmadan eleman alıyoruz. O yüzden bu başarılı genç arkadaşların bize başvurmasını istiyoruz." şeklinde konuştu.
Projenin Türkiye'nin önünü açacağını belirten Kotil, "Bir proje tamamlanınca boşa çıkan mühendisler iş arar. Dünyada böyle 200'e yakın mühendis var. Bunların peşindeyim, inşallah onları Türkiye'ye getireceğiz. Bu proje ile Türkiye 14 alt sektörde dünya klasının üzerine çıkacak. En son teknoloji bizde olacak." diye konuştu.
Söz konusu uçağın 2 motorlu olacağına işaret eden Kotil, "İmza töreni vardı. Sayın Başbakanımız Binali bey ile İngiltere Başbakanı hanımefendinin huzurunda imza attım. Tokalaşırken herkesin huzurunda şunu söyledik; dünyadaki en iyi 'fighter' olacak, 'best fighter' olacak dedik. Dünyadaki en iyi savaş uçağı olacak." dedi.
Başbakanların huzurlarında attıkları anlaşmanın çerçeve anlaşması olduğunu, çarşamba günü itibarıyla da kontrat imzalayacaklarını bildiren Kotil, "Bu bütün maddelerde anlaştık anlamına geliyor." ifadesini kullandı.
TAI çalışanları olarak devletin desteğini hep arkalarında hissettiklerini, bir yolu olsa da devletin parasını hiç kullanmadan bunları yapmak istediklerini dile getiren Kotil, sivil projelerden bayağı iyi gelir elde ettiklerini, Boeing ile Airbus için çalıştıklarını, yarım milyar dolarlık ihracat sağladıklarını, savunmadaki ne büyük ihracatı kendilerinin gerçekleştirdiğini kaydetti.?
(Sürecek)
