Çocuğunuzun Bir Ayağı Diğerinden Büyükse Dikkat
AKDENİZ Üniversitesi Tıp Fakültesi Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. İlhan Gölbaşı, anne ve babaları lenfödem hastalığına karşı uyardı.
AKDENİZ Üniversitesi Tıp Fakültesi Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. İlhan Gölbaşı, anne ve babaları lenfödem hastalığına karşı uyardı. Hastalığın genellikle ergenlik dönemi başlangıcında görüldüğünü belirten Prof. Dr. Gölbaşı, "Genelde bir ayağın diğerinden büyük olduğu fark edilir. Farklı ayakkabı numaraları gündeme gelir, yapılan muayenede lenfödem tespit edilir. Şişlik ayak ve elden başlar, yukarı ilerler. Ağrı, uyuşukluk, karıncalanma, basınç veya sıkılık duyusu, enfeksiyona yatkınlık artar. Deri bozulur" dedi.
Prof. Dr. İlhan Gölbaşı, lenf dolaşımının derin ve yüzeysel olmak üzere iki çeşit olduğunu, derin olanların toplardamarlara eşlik ettiğini, yüzeysel olanların ise cilt altında bulunduklarını söyledi. Gölbaşı, "Lenf damarlarının içinde tıpkı toplardamarlarda olduğu gibi lenf sıvısının geri akışını engelleyen kapakçıklar bulunur. Lenf düğümleri, lenf damarlarını birleştiren fasulye şeklinde yapılardır. Lenf düğümlerinde lenf sıvısının girişini ve çıkışını sağlayan damar bölümleri vardır. Lenf sıvısı içeren küçük lenf damarları, göğüs kafesi bölgesinde birleşerek, büyük lenfatik kanalları oluşturup, toplardamar sistemine dökülürler" diye konuştu.
Prof. Dr. Gölbaşı, lenfödemin, lenf sistemdeki bozukluktan dolayı lenf sıvısının taşınamaması sonucu dokularda toplanması nedeniyle ilgili vücut kısımlarının şişmesi şeklinde görüldüğüne dikkat çekti. Gölbaşı, lenfödemin ikiye ayrıldığını belirterek, "Birincisi, genetik yapısal lenf bozukluklarına bağlı primer lenfödem. İkincisi ise daha önceden sağlam olan; ancak cerrahi veya radyoterapi gibi nedenlere bağlı sekonder lenfödemdir" dedi.
GÖRÜLME SIKLIĞI
Ortalama 20 yaş altında olmak üzere primer lenfödem görülme oranının yüz binde 1.15 olduğunu söyleyen Prof. Dr. Gölbaşı, "Primer lenfödem, doğumu takiben, ergenlik çağında veya geç dönemde orta yaş grubunda gelişebilir. Sıklıkla ergenlik dönemi başlangıcında görülür. Genellikle bir ayağın diğerinden büyük olduğu fark edilir. Farklı ayakkabı numaraları gündeme gelir ve bu çocuklara yapılan muayenede lenfödem olduğu görülür. Şişlik ayaktan ve elden başlar, yukarı ilerler. Ağrı, uyuşukluk, karıncalanma, basınç veya sıkılık duyusu, enfeksiyona yatkınlık artar. Deri bozulur" diye konuştu.
BACAKTA EN AZ 3 SANTİM ÇAP ARTIŞI OLUR
Lenfödem hastalığının genel olarak 3 evreye ayrıldığını belirten Gölbaşı, "Lenfödem gelişen bacakta, sağlam bacağa göre 3 santim ve daha fazla çap artışı varsa hafif, 3-5 santim arasında çap artışı varsa orta, 5 santim ve daha fazla çap artışı varsa ciddi lenfödemden bahsedildiği bilinmelidir" dedi.
LENFÖMADA TANI VE TEDAVİ
Lenfödem hastalığının tanı aracının sintigrafi (nükleer tıp) olduğunu söyleyen Prof. Dr. Gölbaşı, şöyle konuştu:
"Fizyoterapistler tarafından profesyonel olarak manuel lenfatik drenaj tekniği uygulanarak lenf akışını kolaylaştırmak ve doku sertliğini azaltmak amaçlanır. Bu teknik lenfatik sistemin anatomik ve fizyolojik alt yapısına göre geliştirilmiş son derece ılımlı, yavaş ve ritmik yapılan özel bir drenaj tekniğidir. Buna bağlı ödem kontrol altına alınır ve eklemlerin hareket kabiliyeti artırılır. Fizyoterapi ile kozmetik problemler azaltılır ve psikolojik olarak iyilik hali sağlanır."
- Antalya
