Davutoğlu: Sınırda IŞİD'i Görmek İstemiyoruz

Gazetelerin genel yayın yönetmenleriyle buluşan Başbakan Ahmet Davutoğlu, Suriye ve Kuzey Irak'ta, IŞİD ve PKK'ya yönelik bombardımanlar ve yurt içinde terör örgütlerine karşı operasyonları değerlendirdi.

"SINIRDA IŞİD'İ İSTEMİYORUZ"

Operasyonlar için "Noktasal değil, bir süreç" diyen Davutoğlu, "O civarda bundan sonra Suriye bağlamındaki hedefimiz, sınırımızda IŞİD görmek istemiyoruz. Nasıl yaparız, hangi aşamalar yaparız, o bizde mahfuz ama görmek istemiyoruz. Onların yerine, ılımlı muhalefetin oraya yerleşmesini istiyoruz." ifadelerini vurguladı.

"BUNU YAPMADAN ÖCALANLA GÖRÜŞEMEZLER"

Davutoğlu, ("HDP'nin Abdullah Öcalan'la görüşme talebi sürüyor. Bundan sonra nasıl görüşecekler, görüşebilecekler mi?" sorusu üzerine) "Önce silahlar terk edilecek. Bunu görmeden, avukatları ve yakınları haricinde görüşme yok" dedi.

Davutoğlu'nun açıklamalarından satır başları:

"100 YILIN HESAPLAŞMALARIYLA KARŞI KARŞIYA OLDUĞUMUZ AŞİKAR"

"Bugün Türkiye- Suriye, Türkiye-Irak sınırında yaşananlar, Sykes-Picot düzeninin 100 yıl sonra bile bazı hususi şeyleri çözmekte aciz kaldığını gösteriyor. 100 yılın hesaplaşmalarıyla karşı karşıya olduğumuz aşikâr. Türkiye'de demokrasinin kökleşmesi ve bütün vesayetlerden kurtulması sancılarının yaşandığı son 15 yıla bakıldığında, bütün gayretimiz Türkiye'de kurumsallaşmış bir demokrasinin yerleşmesini sağlamak. Yani demokrasi 4 yılda bir hatırlanan bir şey değil, kurumsallaştığı zaman o seçimler anlam kazanıyor ve o seçimlerle meşruiyet oluyor.

"HALK TEK PARTİ İKTİDAR DEMEDİ, GEREĞİNİ YAPMAYA ÇALIŞIYORUZ"

7 Haziran seçimleri sonrasında, görünen siyasi aktörler dışında bir de o aktörlerin üzerinde söz söyleyen veya yönlendiren taraflar olduğu da aşikâr. Sadece paralel yapıyı kastetmiyorum, özellikle HDP-Kandil ilişkileri bağlamında bir başka vesayetin öne çıktığını görmemiz mümkün. 7 Haziran seçimlerinden sonra belki 13 yıllık tek parti iktidarı sonrası yeni duruma en zor intibak eden tarafın AK Parti olması beklenebilirdi, ama herhalde herkes kabul edecek, 7-8 Haziran'dan itibaren bugüne kadar biz son derece ilkeli bir tutumla resmi doğru okumaya çalıştık. Halk 'Tek parti iktidarı' demedi, 'Hükümet ortaklığı' dedi, o günden bugüne anayasal meşruiyet sınırları içinde gereğini yapmaya çalışıyoruz. Fakat biz bir taraftan bunu yaparken herhalde bazı çevreler Türkiye'de bir kaos, bir boşluk ortaya çıkacağı ve bu boşlukta bazı vesayetlerin tekrar etkin bir şekilde su yüzüne çıkacağı hesabını yapmaya başladılar.

"BUNLARI TESADÜF OLARAK GÖRMÜYORUM"

Suruç saldırısı olduğunda; 'Bu Türkiye'ye karşı yapılmış bir saldırıdır' dedim. 2007 seçimleri sonrasında Dağlıca baskını yapıldı. 2011 seçimlerinde yüzde 50 ile iktidara gelmenin sonucu olarak AK Parti'nin önünde yeni bir ufuk açılırken, temmuzda yani hemen seçim sonrasında Silvan- Lice terör olayları ve çözüm sürecinin hızlandığı Aralık 2012, Ocak 2013'e kadar bir şiddet sarmalı içine girdik. Bunları tesadüf olarak görmüyorum.

"TÜRKİYE'Yİ YOĞUN BİR ŞİDDET SARMALININ İÇİN SOKMAYA ÇALIŞIYORLAR"

2015 seçimleri sonrası bu sefer yine herhalde bazı yerlerde 'Tam Türkiye'de kaos çıkarmanın vaktidir' diyenler oldu ki biz soğukkanlı bir şekilde ve bir uzlaşı anlayışı içinde hükümet kurma çalışmalarını yürütürken, çok yoğun bir şiddet sarmalı içine Türkiye'yi sokmaya çalıştılar... Seçimlerle siyasal olarak tam bir uzlaşı, bir ortak zemin bulma çabasında bu tırmanış dikkat çekici. Türkiye'de bir otorite boşluğu doğabileceği, zayıf bir hükümet kurulabileceği, hükümet kurmanın gecikebileceği, erken bir seçime gidilirse yeni bir toplumsal gerilim, türbülans olabileceği düşünceleri, birilerine bir kanaat vermiş olabilir. Suruç'ta 32 vatandaşımızı kaybettik, her birisi canımız ciğerimiz. Siyasi görüşleri farklı olur hiç önemli değil, tabii ki farklı olacak. Benim ilk tepkim; 'Gerekli tedbirleri alacağız' dedikten sonra Şanlıurfa'ya gidip yaralıları ziyaret etmek oldu. Tutumumuz da açık ve net.

"İSTANBUL SOKAKLARINDA SİLAH TAŞINMAYA KALKILDI"

Fakat ne oldu bakın; o cenazeler İstanbul'a geldiğinde bütün milleti tahrik edercesine cenaze karşılanırken yüzler kapatıldı, İstanbul sokaklarında silah taşınmaya kalkıldı! Arkasından Adıyaman'da askerimizin, hemen ertesi gün 2 polisimizin şehit edilmesi... Bu eylemin türü de aynı anlama geliyor, evlerinde uyurken... Biz önce böyle bir eyleme anlam veremedik, 'İyice tetkik edin' dedim. 'Nedir bu?' Sonra PKK üstlendi bu eylemi.

"SANKİ DAHA ÖNCE BİTİRİLMEMİŞ GİBİ"

O da yetmedi, sokağın ortasında trafik polisimizi görev yaparken şehit ettiler. Şimdi bunlar arka arkaya geldiğinde o andan itibaren bir devlet için varoluşsal bir mesele masaya konmuş demektir. Şimdi bugün de açıklamalar var; efendim çatışmasızlık dönemi operasyonla bitmiş. Sanki daha önce bitirilmemiş gibi!

"IŞİD'İN TERÖRÜ TÜRKİYE'YE MEYDAN OKUMAYDI"

Çarşamba günü Bakanlar Kurulu yaptık, orada ilk alınabilecek kararları görüştük. Perşembe özel bir toplantı yaptık ve orada bütün komutanlara, güvenlik birimlerine net talimatlarımız oldu. Zaten 'Her ihtimale hazırlıklı olun' demiştik, özellikle Suriye bağlamında. DEAŞ'ın Suruç'ta yaptığı terör, Türkiye'ye bir meydan okumaydı. Kobani üzerinden intikam almak ve DEAŞ'ın bizim yönetimimizi en büyük tehdit görmesinden dolayı... Dünyada İslam ile demokrasinin, insan haklarınının bir arada olmasıyla onların düşündüğü İslam tasavvurunun tam karşıtı Türkiye ve AK Parti. Ona bir cevap verme zarureti zaten hasıl olmuştu. Tam biz özel güvenlik toplantısı yaparken bir askerimizin şehit edildiği haberi geldi.

"ŞEHİDİMİZ OLMASA DA SURUÇ'UN HESABINI SORACAKTIK"

Şunu açık söyleyeyim: DEAŞ'a karşı yaptığımız operasyon Suruç'taki vatandaşlarımızın katledilmesine ve askerimizin sınırda şehit edilmesine verilen tepkidir; sadece askerimizin şehit edilmesine değil. Askerimiz şehit edilmeseydi de 32 vatandaşımızın hesabını soracaktık; bir daha buna cüret etmemeleri için. Askerimizin şehit edilmesi, bunu daha da öne çeken bir sonuç doğurdu. 'Hemen şimdi, bu gece cevap verilecek' diye talimat verdim. Öbür tarafta bunu istismar edenlerin İstanbul'daki görüntüleri ve PKK'nın hemen aynı gün 2 polisimizi şehit etmesi, tek boyutlu değil, 3 boyutlu, kapsamlı bir operasyonu zorunlu kıldı.

"3 BOYUTLU, KAPSAMLI BİR OPERASYON ZORUNLUYDU"

Bir boyutu, Suriye'de DEAŞ'a karşı 32 vatandaşımızın katlinin ve bir askerimizin şehit edilmesinin hesabı için. İkinci boyut, Kuzey Irak'ta PKK'ya karşı şehit polislerimizin, askerimizin faili olarak gördüğümüz için. Üçüncü boyut da büyükşehirlerimizde her an 6-7 Ekim ya da Gezi olayları gibi provokatif olaylara yönelmek suretiyle huzuru, ekonomiyi, sosyal hayatı etkileyecek hazırlıklar içinde olan çevrelere yönelik... Zihnimde bir planlama vardı. Sayın Cumhurbaşkanı'mız ve Genelkurmay Başkanı'mız ile görüştük. 'Bu üç boyutuyla en kapsamlı eylem planı hazırlanacak ve bu geceden itibaren uygulamaya konulacak' dedik. Ve gururla söylüyorum, bu üç ayakla ilgili operasyonlar da son derece başarılı oldu. Çok kısa bir sürede verilen talimat, olağanüstü bir hazırlık... Gece 03.00 civarında operasyonun başlayacağını biliyorduk, o gece MYK toplantım vardı, gece 02.30'da eve gittim. 03.00'ten itibaren evden takip ettim, sonra da koordinasyon masası kurduk.

"3 ŞEYİ KORUDUK: DEMOKRASİ, KAMU DÜZENİ, CAYDIRICILIK"

Üç şeyi korumaya çalıştık: Bir; 7 Haziran sonrasında Türk demokrasisine yapılan bir saldırıya karşı; aynen 2007'den, 2011'den sonra olduğu gibi; demokrasiyi korumak için yapılan bir operasyondur. İkincisi; kamu düzenini koruyarak Türkiye'de herkesin bir hukuk devleti içinde gereğini yapması için operasyon... Üçüncüsü de Türkiye'nin caydırıcı gücünü ve kudretini bölgede muhtemel senaryolar içinde hesap yapan çevrelere göstermek... Kandil dahil K.Irak'ta bilinen bütün hedefler, Suriye'de de DEAŞ'ın en önemli karargâh ve yığınakları bombalandı. Vurulan bölgelerde sivil kimse yoktu. Bu arada Tekman'da, Erzurum'da bir hamile kadının rahatsızlanması üzerine giden bir hemşire, bir ebe, bir şoför kaçırıldı; düşünün yani! Sonra serbest bırakıldı ama, o arada kadın ölebilirdi, köy dağın başı. Sabah aradı Sare Hanım da, sonra hemşireyle ve şoförle ben de konuştum. Bu nasıl bir hak arayışıdır veya nereye oturtabilirsiniz bunu kamu düzeninde, demokratik haklar içinde? Şimdi HDP bunun izahını vermek durumunda. Önümüzdeki günlerde her türlü senaryoya açığız ama, her türlü görüşme de olabilir.

"BUNDAN SONRA TALİMATI VEREN DE CEZALANDIRILACAK"

Askerimizi şehit eden 5 DEAŞ mensubu da öldürüldü. Polisimizi yatağında şehit edenlerle iltisaklı Ceylanpınar'da 35, Diyarbakır'da 19 kişi tutuklandı. Ve bunlara o talimatı veren yer olarak gördüğümüz Kandil dahil bütün belli odaklar da cezalandırıldı. Bundan sonra böyle. Kimse sahipsiz değil." (IŞİD'e karşı kara operasyonu da yapılıp yapılmayacağının sorulması üzerine...) "Bundan sonraki hedef nedir Suriye bağlamında? Sınırımızda DEAŞ görmek istemiyoruz. Ha nasıl yaparız? O bizde mahfuz. Hangi aşamalarda yaparız, bizce mahfuz, ama görmek istemiyoruz.

'TALİMAT KANDİL'DEN

("PYD'ye bakışta değişiklik var mı?" sorusu üzerine...) "PYD bizi rahatsız edecek bir eyleme kalkışırsa, aynı şeye girer. Bu alacakları tutuma göre tekrardan değerlendirilecek bir şeydir. Şu ana kadar PYD unsurlarının sızıp da bizde DEAŞ benzeri terör yaptığı olmadı. Diyarbakır ya da Ceylanpınar'daki öldürme talimatı Kobani'den gitmemiştir, Kandil'den gitmiştir. Suçluları bulur yakalarız. Ama maşalarla değil, gerekirse doğrudan, talimatları kim veriyorsa onları cezalandırmaktan da kaçınmayız. Zaten Kandil'e dönük operasyonun nedeni budur. 2013'te Dışişleri Bakanı'yken, Salih Müslim'i Türkiye'ye getiriyoruz. Zihnimizdeki şey şu: Çözüm süreci yürür, Türkiye'den silahlı unsurlar giderse, PYD de Suriye Ulusal Koalisyonu'na katılırsa Türkiye Kobani, Haseki ve buradaki Kürt unsurlarının da destekçisi olur, en azından onlarla bir problem yaşamaz. Yani senkronize bir şekilde çözüm süreci ile Suriye'deki Kürtler arasında irtibat kurduk. Mayıs 2013'te çekilmediler. Ağustos-Eylül 2013'e kadar PYD bizimle uyumlu davrandı. Suriye Ulusal Koalisyonu ile görüştü, 'Türkiye'ye tehdit olmayacağız' dedi. Ama ne zaman Obama kimyasal silah kullanan rejime karşı cezalandırıcı faaliyetten vazgeçti, şöyle dediler: 'Amerika Esad'a karşı tavır almıyor, dolayısıyla Esad kalacak.' Bu sefer yönlerini tekrar Esad'a döndüler. Sonra, biz buna rağmen çözüm süreci içinde PYD ile bir kaygı içine girmedik fakat oradaki olaylardan hareketle Kobani üzerinden Türkiye içindeki huzuru tehdit olarak görmeye başladığında, bu konuda yeni bir değerlendirme hasıl oldu. Bugün de son derece zorlama bir biçimde diyor ki Figen Yüksekdağ ve Selahattin Demirtaş: 'Kürtlerin Suriye'deki kazanımlarından AK Parti hükümeti rahatsız.' Niye rahatsız olalım? Rahatsız olsak, Barzani'nin Kürt bölgesinden de rahatsız olurduk. Bugün Irak Kürt Bölgesi dost, Barzani ile gayet güzel bir görüşme yaptık. Oradaki her türlü ihtiyacı da son 2 senedir biz karşılıyoruz.

"KARA GÜCÜ SOKMAYACAĞIZ"

Koalisyona bugüne kadar sınırlı destek verdik. (İncirlik) Anlaşma içinde bizim hassasiyetlerimizi konu alan maddeler tercih edildi. Detay veremesem de ÖSO gibi unsurların havadan korunması, alana kara gücü sokmasak da ki sokmayacağız, bizimle çalışan güçlere havadan destek verilmesi gibi... Eğit-donat faaliyeti de istenilen hızda olmasa bile uygulanır hale geldi. Nihayet, şartların getirdiği ortak bir zemin oluştu. İncirlik Üssü de dahil olmak üzere koalisyonun içinde işbirliği yapılmasında mutabık kalındı. Önümüzdeki günlerde gerekli adımlar bu çerçevede atılacak."

"'ÖCALAN'LA GÖRÜŞEMEZLER"

("HDP'nin Abdullah Öcalan'la görüşme talebi sürüyor. Bundan sonra nasıl görüşecekler, görüşebilecekler mi?" sorusu üzerine) "Herkesin düşünmesi gerektiği bir dönemdeyiz derken bunu kastediyorum. Haziran 2013'e geri dönelim. Ne taahhütler verildi? Silahlı gruplar Türkiye'yi terk edecek. Bu müzakere edilecek bir husus değil. Kamu düzeni müzakere edilecek bir husus değil. Şimdi tekrar HDP 'Her şey konuşulabilir' diyor, konuşsunlar. Gitsinler, kiminle konuşurlarsa konuşsunlar; ister Kandil'le, ister orayla. 'Çıkın bu ülkeden, silahlı gruplar buradan çıksın' desinler. Önce silahlar terk edilecek.

Öcalan, normal bir mahkûm olarak Türkiye'de avukatı ve yakınları ile görüşür. Ama bir siyasi heyetle görüşmesi için açık ve net şekilde o siyasi heyetin teröre karşı tutum almasını bekleriz. Açık ve net şekilde bütün silahların bırakılacağı ve silahlı grupların Türkiye'yi terk edeceği hususunda hem beyan hem de adımın atılması gerekir. Bunu görmeden, sadece bir süreç devam ediyormuş gibi bir görüntü vermek için yapılacak ziyaretlerde bir fayda mülahaza etmiyoruz.

"ZAFİYET OLDU"

("Paralel yapı"ya mensup diye büyük kentlerdeki bazı memurların Güneydoğu'ya gönderilmesiyle ilgili soru üzerine...) "Kesinlikle ciddi bir zafiyet. Zaaf, ama kaçınılmaz bir zaaf. 17-25 Aralık sonrasında bu komploların içinde yer alan unsurlar Türkiye'nin değişik yerlerine gönderildi. Ama Türkiye'deki 657 sayılı sanun ve memurlarla ilgili temel kazanılmış haklarla, memurun memuriyetine son vermek mümkün değil.

"OPERASYON BİLGİSİ VEREBİLİRSİNİZ DEDİM"

("Operasyonlar koalisyonu etkiler mi?" sorusu üzerine...) "Zannetmiyorum. Biz şu anda hükümet görevini deruhte ediyoruz ama o gün Ömer (Çelik) Bey, Haluk (Koç) Bey'lerle görüştüğünde kendisine söyledim. Bir gün öncesinde zaten MYK'da beraberdik. 'O ana kadar yapılan operasyonlarla ilgili bilgi verebilirsiniz' dedim. Kendisinin bildiği kadarı ile o da aktardı. Bazı muhalif çevrelerin, 'AK Parti DEAŞ'la işbirliği yapıyor' diye bir argümanları var idiyse, hiç doğru olmayan bir argüman ama, böyle bir işbirliğinin olmadığını operasyon göstermiş oldu. MHP eğer Türkiye'de teröre karşı mücadele yeterince iyi gitmiyor diye koalisyondan çekiniyor idiyse, şunu söyleyeyim: Genelkurmay Başkanı, Hava Kuvvetleri, Kara Kuvvetleri komutanlarımızın verdiği bilgi; bugüne kadar yapılan en kapsamlı harekâtlardan biridir hava harekâtı olarak.

"ERKEN SEÇİMLE İLGİSİ YOK"

(PKK ve IŞİD'e yapılan operasyonların erken seçimde tek başına iktidar için yapıldığı yorumlarının sorulması üzerine...) "Zamanlamayı biz tayin etmedik. Suruç saldırısı ve PKK'nın saldırısına sessiz kalsaydık, bu sefer de DEAŞ ile işbirliğiyle, PKK'ya ülkeyi terk etmekle suçlanırdık. Hem PKK hem DEAŞ, o saldırılardan sonraki müdahalemiz ve zamanlamamız takdire şayan. Görüştüğüm her lider de aynı şeyi söylüyor."