Dünyaca Ünlü Tarihçi Halil İnalcık'tan, Hacı Bayram Camii ve Çevresine Övgü
Hacı Bayram Veli'ye Layık, Muhteşem Bir Abide Yapıyorsunuz. Sizi Tebrik Ediyorum"
Hacı Bayram Veli Camii'ni gezerek, bilgi alan Dünyaca ünlü tarihçimiz Prof. Dr. Halil İnalcık, Büyükşehir Belediyesi'nin çalışmalarından övgüyle bahsederek, "Burayı ihya etmişsiniz. Hacı Bayram Veli'ye layık, muhteşem bir abide yapıyorsunuz. Sizi tebrik ediyorum" dedi.
Büyükşehir Belediyesi'nin yaptığı çalışmalarla modern bir görünüme kavuşturulan inanç ve tarih abidesi Hacı Bayram Veli Camii'nde inceleme yapan İnalcık, Hacı Bayram Veli Hazretlerine ilişkin tarihi bilgilerini de paylaştı.
Sayıları yüzleri geçen makale ve kitaplarıyla dünya tarihçiliğinde seçkin bir yere sahip olan ve aldığı ödüllerle de ismini dünya tarihçileri arasına yazdıran ve hocaların hocası olarak bilinen Prof. Dr. Halil İnalcık, Büyükşehir Belediye Meclisi Başkanvekili Ali İhsan Ölmez, Belediye Meclisi AK Parti Grup Başkanvekili Ayhan Yılmaz ve belediye bürokratları ile birlikte Büyükşehir Belediyesi'nin tarihi dokusunu koruyarak, yeniden ortaya çıkardığı, ek binasını da yıkıp, modern ve tarihe uygun bir şekilde yeniden inşa ettiği Hacı Bayram Veli Camii'ni ve çevresini gezerek, bilgiler aldı.
Cami ve çevre düzenlemesini çok beğenen, bölgeyi en ince ayrıntısına kadar inceleyen ve yapılacak çalışmalara ilişkin bilgi alan İnalcık, Camii'nin yanında bulunan ve çatısıyla birleşen Augustus Tapınağı'nı da inceleyerek, iki inanç merkezinin yan yana olmasını "Romantik" olarak değerlendirdi.
-Hacı Bayram Veli'nin Tarihi Yönleri
İncelemeleri sırasında Hacı Bayram Veli'ye ilişkin tarihi bilgilerini de paylaşan İnalcık, "Hacı Bayram Veli, Ankara'nın solfasol köyünde bir köylü. Fakat, kendisi tasavvuf ehlidir. Ankara o zaman çok zengin bir şehir. Ankara'da o zamanlar sof imalatı yapılıyor. Ancak daha çok Ermenilerin elinde. Müslümanlar da Ermenilerin atölyelerinde işçi olarak çalışıyorlar. Sof kumaşları da o zaman çok kıymetli. Dünyanın hiçbir yerinde yapılamıyor bu soflar" dedi.
-"Sosyal Bir Kuruluşun İlk Temsilcisi Hacı Bayram'dır"
Tarih sayfalarında yer alan, ancak çok az insanın bildiği tarihi bilgilerini aktarmayı sürdüren Halil İnalcık, sof kumaşının tarihteki önemini anlatmasının ardından, "Demek istiyorum ki Ankara'da bu sof kumaşını işleyen çoğunluğu Müslüman olan ve az bir maaşla çalışan işçilere, bu ünlü tasavvuf Hacı Bayram sahip çıkıyor.
Yani müritleri bu işçiler oluyor. Belki de bizim tarihimizde sosyal kuruluşların ilkini temsil ediyor. Yani işçi ve çalışan insanın sahibi olmak ve onun başına geçmek" diye konuştu.
Solfasol'lu Hacı Bayram Veli'nin etrafında bir gün 300 kişinin müritleri olarak toplandığını ve bunun da dönemin padişahı II. Murat'a bildirildiğini kaydeden İnalcık, "1430'larda oluyor bu. 'Şeyh etrafında toplamış' diye.
Bunda bir fesat veya isyan olabilir diye de II. Murat emir veriyor ve Hacı Bayram Veli'yi çağırtıyor. Amacı da cezalandırmak. Fakat Hacı Bayram, o kadar yürek insanı, o kadar güzel konuşuyor, o kadar karşısındakileri cezp ediyor ki, zaten tasavvufa mehilli olan II. Murat, onu affediyor ve kendisi de onu destekliyor. Hacı Bayram Veli de Ankara'ya döndükten sonra bu cami yapılıyor" dedi.
-"Burayı İhya Etmişsiniz"
Yanındakilere "Ne mutlu burada, Hacı Bayram'ın türbesi önünde sizinle bulunmak" diyen İnalcık, daha sonra da cami ve çevresinde yapılacak çalışmalara ilişkin bilgiler aldı.
Yaptığı konuşmaların, buraya gelecek ziyaretçilere dinletileceğinin söylenmesinin ardından İnalcık, daha ayrıntılı bir metin hazırlayacağını ve bunu da ziyaretçiler için seslendireceğini kaydederek, "Hacı Bayram Veli'ye layık daha muhteşem bir abide yapıyorsunuz, sizi tebrik ediyorum. Burayı ihya etmişsiniz. İnsan burayı görünce iftihar ediyor. Eskiden burası mezbeleydi" diye konuştu.
Eskiden girilmeye ve gezilmeye çekinilen bir çevreye sahip Hacı Bayram Veli Camii'nin artık, Büyükşehir Belediyesi'nin yaptığı çalışmaların ardından günlük 100 bin kişinin ziyaret ettiği bir inanç merkezi haline geldiğini öğrenen İnalcık, daha sonra da Türk tarihine ilişkin bilgiler vererek, çevresindekilerle bol bol hatıra fotoğrafı çektirdi.