Eski TÜİK Başkanı Aydemir: Enflasyon doğru açıklansaydı emekli maaşı 20 bin lira olurdu
TÜİK'in enflasyon verilerinin asılsız olduğu gerekçesiyle açılan davaya yazılı beyan sunan kurumun eski Başkanı Birol Aydemir, "TÜİK son 3,4 yıldan beri internet üzerinden topladığı fiyatları da enflasyon hesaplamasında kullanıyor. TÜİK enflasyonu en az yüzde 31 oranında daha düşük gösterdi. Bugün 15 bin lira alan bir emekli, doğru bir şekilde enflasyon açıklansaydı 20 bin lira alacaktı." dedi.
Yargıtay 7. Ceza Dairesi Onursal Üyesi Seyfettin Çilesiz'in, "TÜİK'in enflasyon verilerinin asılsız olduğu" gerekçesiyle, Ankara 6. İdare Mahkemesi'nde açtığı davada, mahkemenin kararını vermesi bekleniyor.
TÜİK DAVASINDA SONA YAKLAŞILDI
Davanın, 3 Mart Pazartesi günü görülen duruşmasında, eski TÜİK Başkanı Birol Aydemir'in uzman olarak dinlenmesi talep edilmiş ancak mahkeme bu talebi reddetmişti. Mahkemeye yazılı beyan sunan Aydemir, TÜİK'in enflasyonu düşük hesapladığı, internet tarama yöntemini kullanarak uygun fiyatlı ürünü enflasyon hesaplamasında kullandığı ve buna karşı çıkan bölge müdürlerinin görevden alındığı iddialarını gündeme getirmişti.
ESKİ TÜİK BAŞKANI'NDAN DİKKAT ÇEKEN SÖZLER
Eski TÜİK Başkanı Aydemir, yazılı beyannamesindeki iddialara ilişkin soruları yanıtladı. Mahkemeye sunduğu beyanında belirttiği, "TÜİK ve İTO endekslerini 2022 Ocak ayında eşitlediğimizde TÜİK'in 3 yılda enflasyonu toplam yüzde 31 oranında düşük gösterdiğini söylemek yanlış olmayacaktır" iddiasına ilişkin hesaplamayı nasıl yaptığı sorulan Aydemir, şunları kaydetti:
"TÜİK ENFLASYONU YÜZDE 31 DAHA DÜŞÜK HESAPLADI"
"Çok basit bir örnekle TÜİK'in enflasyonu düşük göstermesinin sonucunda emeklilerin ve çalışanların maaşlarının son üç yılda üçte bir oranında yani yüzde 31 oranında hesaplandığını ve verildiğini söyledim. 2022 yılından bu zamana kadar ben TÜİK'in açıkladığı enflasyonu minimum en düşük yüzde 31 daha düşük hesapladığını ve bundan dolayı da emekli ve memur maaşlarının da bu kadar arttırıldığını savunuyorum.
Bu hesabı nasıl yaptım? Ben yaklaşık üç, dört yıldan beri TÜİK'in enflasyonla ilgili hesaplamalarına biraz kafa yormaya başladım. Bazı göstergelerle doğruluğunu test etmeye çalıştım. Enflasyonu doğru göstermediği ve aşağı doğru gösterdiğini kendi açımdan gördüm. İstanbul Ticaret Odası'nın her ay yayınladığı bir enflasyon rakamı var. O rakamları aldım ve TÜİK'in rakamlarıyla karşılaştırdım. Belki on yıl, daha fazla geriye giden, üstelik her ay, neredeyse 120 aylık bir seri var. Karşılaştırdığımda gördüm ki 2021 ve hatta 2022'nin başına kadar başa baş gidiyorlar. Arada neredeyse fark yok denecek kadar az. Sonra birdenbire aradaki o yakınlık kopmaya başlıyor ve İTO'nun enflasyonu TÜİK'in enflasyonun üzerinde kalmaya başlıyor. 3, 5,7 puan hatta 20 puanın üzerine çıktığı zamanlar da oluyor. İTO yöntemini değiştirmedi ama TÜİK'te yöneticiler ve bakanlar değişti. TÜİK'te ondan sonra enflasyon hesaplarında bir gariplik olmaya başladı.
"ENFLASYON DOĞRU AÇIKLANSAYDI EMEKLİ MAAŞI 20 BİN LİRA OLACAKTI"
2023 Mayısından sonra bir anda bakan değişiyor ve TÜİK Mehmet Şimşek'e bağlı oluyor. Mehmet Şimşek'in rakamlar üzerinde işlemler yapmak yönünde bir talimat verdiğini düşünmüyorum. Bunun sonucunda iki rakam yeniden birbirine yanaşmaya başlıyor. Şu an ortalama 5-6 puan farklara düştü. İTO'nun enflasyonu üç yılda TÜİK'in açıkladığı enflasyondan yüzde 31 daha yüksekti, ki bu bence minimum diye alıyorum ben, dolayısıyla TÜİK enflasyonu en az yüzde 31 oranında daha düşük gösterdi. Bu da maaşları enflasyona göre belirlenen emeklilerin ve çalışanların maaşlarının üçte bir oranında daha az arttırılması demektir. Bugün 15 bin lira alan bir emekli, doğru bir şekilde enflasyon açıklansaydı ve maaşını alsaydı bugün 20 bin Türk Lirası alacaktı. Bugün ikramiye bin lira artırıldı diye ortalık kıyamete döndü. Bin liranın konuşulduğu yerde bir seferlik biz her ay 5 bin liradan bahsediyoruz."
"8 BÖLGE MÜDÜRÜ AYNI GECE GÖREVDEN ALINDI"
"TÜİK'in 8 bölge müdürünü görevden aldığı ve 2022 yılı mayıs ayı enflasyonu açıklanmadan önce merkezden 6 uzmanın rapor alarak izne çıktığı" iddialarına ilişkin de konuşan Aydemir, şu ifadeleri kullandı: "Benim TÜİK'in enflasyonu yanlış yaptığına dair teknik görüşlerim var. Bir de kurumda yapılan idari tasarruflardan dolayı ben TÜİK'in enflasyon verilerini doğru yansıtmadığını düşünüyorum. TÜİK son 3,4 yıldan beri internet üzerinden topladığı fiyatları da enflasyon hesaplamasında kullanıyor. Ama Türkiye'de kaç kişi internet üzerinden alışveriş yapıyor? Türkiye'de internet üzerinden alışveriş yaparken insanlar en ucuzunu bekliyor ve onu alıyorlar. Toplam harcamanın yüzde kaçıdır bilmiyorum ama düşük bir miktarda olduğu net. Şimdi TÜİK'in, internetten bulduğu en ucuz bir tane ürünün fiyatını alıp, bölge müdürlerine, 'fiyat olarak bunu bildireceksiniz, bunu kullanacaksınız' dediği iddiası var. Ben bunun doğru olduğunu düşünüyorum. Niye? Buna itiraz eden 8 bölge müdürü aynı gece görevden alındı. 8 bölge müdürünün bir gece aynı anda görevden alınmaları normal değil. Çünkü ben o kurumun başkanlığını yaptım, 4,5 yıl. Bürokraside neyin ne anlama geldiğini iyi bilirim. Dolayısıyla bunu kabul etmeyen bölge müdürleri görevden alındılar."
