Taraklı'nın coğrafi işaretli şimşir tarağı ve kaşığı ustaların elinde geleceğe taşınıyor
Sakarya'nın sakin şehirler ağına (Cittaslow) üye Taraklı ilçesinde az sayıda usta tarafından el emeğiyle üretilen ve coğrafi işarete kavuşan şimşir tarağı ve kaşığının yürütülecek çalışmalarla daha fazla insana ulaştırılması hedefleniyor.
Sakarya'nın sakin şehirler ağına (Cittaslow) üye Taraklı ilçesinde az sayıda usta tarafından el emeğiyle üretilen ve coğrafi işarete kavuşan şimşir tarağı ve kaşığının yürütülecek çalışmalarla daha fazla insana ulaştırılması hedefleniyor.
Bir zamanların gözde mesleklerinden olan kaşık ve tarak oymacılığı, teknolojinin gelişmesiyle kaybolmaya yüz tuttu.
Taraklı'da köy halkının 20 yıl öncesine kadar ekmek kapısı olan oymacılık, günümüzde az sayıdaki usta tarafından devam ettiriliyor.
Ustalar, orman işletmelerinden aldıkları gürgen, kayın ve şimşir ağaçlarını kereste haline getirip atölyelerinde kaşık ve tarak üretiyor.
Taraklı'nın coğrafi işaret tesciline kavuşan şimşir tarağı ve kaşığı, "bakteri üretmeme" ve "besin değerini düşürmeme" özellikleriyle dikkati çekiyor.
"Bunlar artık bir marka oldu"
Sakarya Ticaret ve Sanayi Odası (SATSO) Yönetim Kurulu Başkanı Akgün Altuğ, AA muhabirine, yöresel ürünlerin marka değerini artırmak için coğrafi işaret tescillerinin alınması önemli olduğunu söyledi.
Türkiye'deki tüm şehirlerin bölgelerindeki ürünlerin coğrafi işaret tescillerini almak için çalıştığını dile getiren Altuğ, kendilerinin de uzun zamandır bununla ilgili faaliyette bulunduklarını kaydetti.
Altuğ, "Taraklı Şimşir Tarak" ve "Taraklı Şimşir Kaşık" ile coğrafi işaret tescilli ürün sayısının 13'e ulaştığını belirterek, 3 ürünün de başvuru aşamasında olduğunu bildirdi.
SATSO olarak "Topraktan Tabağa Sakarya Sofrası" adlı kitap çalışması yürüttüklerini anlatan Altuğ, "O çalışmanın ilerlemesi sırasında başvurmamız, coğrafi tescilini almamız gereken çok fazla ürünle karşılaştık. Bunlarla ilgili başvuru çalışmalarımız devam ediyor. Bunlar artık bir marka oldu. Bizden başka kimsenin üretmemesi gerekiyor. O anlamda varsa karşılığı mahkeme yolu açık olacak. Dolayısıyla Sakarya ve bölge turizmi için önemli bir kazanım oldu." şeklinde konuştu.
"Şimşir oymacılığı ilçenin simgesi haline dönüştü"
Taraklı Belediye Başkanı İbrahim Pilavcı da ilçede az sayıda usta tarafından ayakta tutulmaya çalışılan şimşir oymacılığının, ilçenin simgesi haline dönüştüğünü ifade etti.
Pilavcı, coğrafi işaret tesciline kavuşan 2 ürünün tanıtımına ağırlık vereceklerini dikkati çekerek, "Kültürel değere sahip 'Taraklı Şimşir Tarak' ve 'Taraklı Şimşir Kaşık', ustalarımızın elinde şekilleniyor. İlçede bu işi yapan usta sayımız çok az. Tescile kavuşan ürünlerimizin tanınırlığını artırmak ve katma değer sağlamak adına çalışmalarımıza hız vereceğiz. İlçemizdeki diğer kültürel mirasımız olan çam reçeli ve uğut tatlısının coğrafi işaret tescili başvurusu yapıldı. Onların da kısa sürede sonuçlanmasını bekliyoruz. Tüm değerlerimize korumak adına belediye olarak zanaatın ve zanaatkarın yanında olmaya devam edeceğiz." ifadelerini kullandı.
"Şimşir tarak ve kaşık yaparak ilçenin tanıtıma katkı sağlamaya çalışıyoruz"
Kaşık ustası 80 yaşındaki Sami Yıldız da 14 yaşından itibaren babasından öğrendiği mesleği sürdürdüğünü anlattı.
İlçenin adını taraktan aldığına değinen Yıldız, şimşir tarak ve kaşık yaparak ilçenin tanıtıma katkı sağlamaya çalıştıklarını bildirdi.
Oğluyla yıllardır bu işi yaptığını belirten Yıldız, "Çırak ustayı geçti. Yaptığı işi güzel yapıyor." dedi.
Yıldız, kaşık ve tarak yapımının zahmetli olduğuna işaret ederek, vatandaşlara el emeği yerli ürünleri tercih etmeleri, piyasadaki ucuz kaşıklardan uzak durmaları tavsiyesinde bulundu.
İşini severek yaptığını anlatan Yıldız, "Bu sanat öyle bir şey ki biri diğerinden daha üstün olsun diye hevese getiriyor. Bu bir istek meselesi. Normalde 10 saat diz üstü oturarak bu iş yapılmaz." diye konuştu.
Yıldız'ın oğlu kaşık ustası İsmail Yıldız ise 1994 yılından bu yana babasıyla kültürel mirası yaşatmaya çalıştıklarını söyledi.
Ürünlerin coğrafi işaret tescili almasına değinen Yıldız, "Bu beni mutlu etti." değerlendirmesini paylaştı.
Yıldız, şimşir ağacından elde edilen tarağı ve kaşığı Sakarya'ya kazandırdıklarını ifade ederek, vatandaşlardan ihtiyaçlarını karşılarken yerli üretimlere öncelik vermelerini istedi.
Mesleğin yok olmaya yüz tuttuğunu vurgulayan Yıldız, "Bizim sanat sevgimiz öyle bir şey ki biz aşığız. Aşık olmasak devam edemeyiz." ifadelerini kullandı.
Yıldız, müşterilerin taleplerine göre çeşitli üretimler yaptıklarını sözlerine ekledi.