Haftanın Tarihine Bakış
Abdallık geleneğinin son büyük temsilcisi sanatçı Neşet Ertaş, tedavi gördüğü hastanede 74 yaşında hayatını kaybetti.
Abdallık geleneğinin son büyük temsilcisi sanatçı Neşet Ertaş, tedavi gördüğü hastanede 74 yaşında hayatını kaybetti.
Neşet Ertaş, 1938 yılında Kırşehir'in Çiçekdağı ilçesinde dünyaya geldi. Annesinin ölümünden sonra ailesiyle köyde yaşamaya başladı. İlkokula gittiği yıllarda önce keman sonra da bağlama çalmayı öğrendi. Babası Muharrem Ertaş ile yörenin düğünlerinde bağlama çalıp türküler söylemeye başladı.
"Bozkırın Tezenesi" olarak bilinen Ertaş, 1957 yılının sonunda İstanbul'a gelerek, babası Muharrem Ertaş'a ait "Neden Garip Garip Ötersin Bülbül" adlı türküyle ilk plağını çıkardı.
Ertaş, halk tarafından çok beğenilen bu plağın ardından çok sayıda plak, kaset yaptı, halk konserleri verdi.
Daha sonra Ankara'ya yerleşen Neşet Ertaş, sağlık sorunları nedeniyle kardeşinin daveti üzerine Almanya'ya gitti. Çocuklarının eğitimi ve sanatsal çalışmalarından uzun bir süre bu ülkede kalan sanatçı, 2000 yılında İstanbul'da verdiği konserle sahne hayatına döndü.
Ertaş, Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel döneminde, kendisine teklif edilen "Devlet Sanatçılığı" unvanını " Hepimiz bu devletin sanatçısıyız, ayrıca bir devlet sanatçısı sıfatı bana ayrımcılık geliyor' diyerek kabul etmediğini açıkladı.
TBMM tarafından Üstün Hizmet Ödülü layık görülen Ertaş, UNESCO tarafından Yaşayan İnsan Hazineleri Türkiye Ulusal Envanteri'ne alındı.
25 Nisan 2011 tarihinde İTÜ Devlet Konservatuarı tarafından fahri doktora ödülüne layık görüldü, bağlamadaki tavrı ve türküleri konservatuarlarda ders olarak okutuldu.
25 Eylül 2012'de İzmir'de tedavi gördüğü hastanede ileri evrede prostat kanseri nedeniyle yaşamını yitiren Ertaş'ın Zülüf Dökülmüş Yüze", "Gönül Dağı", "Mühür Gözlüm", "Zahidem" gibi klasikleşmiş yüzlerce eseri bulunuyor.
-Belli başlı öteki olaylar
22 Eylül
1520- Dokuzuncu Osmanlı Padişahı Yavuz Sultan Selim öldü.
1792- Fransa'da cumhuriyet ilan edildi.
1903- İtalo Marconi, kornet (cornet) dondurma külahının patentini aldı.
1908- Bulgaristan, Osmanlı'dan bağımsızlığını ilan etti.
1919- Türkiye İşçi ve Çiftçi Sosyalist Fırkası kuruldu.
1932- Gazeteci, yazar, besteci Ahmet Rasim, 68 yaşında öldü.
1943- Ankara Fen Fakültesi kuruldu.
1959- Avrupa ile ABD arasındaki ilk telefon kablo hattı resmen açıldı.
1964- Sosyal Demokrat Parti kuruldu.
1964- Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel, Yassıada hükümlüsü Refik Koraltan, Rüştü Erdelhun, Selim Yatağan ve Nedim Ökmen'i
hastalık nedeniyle affetti.
1980- İran-Irak savaşı başladı.
1985- Fransız hükümeti, 10 Temmuz 1985'de batan Greenpeace'e ait "Rainbow Warrior" gemisini, Fransız gizli servisi ajanlarının batırdığını kabul etti.
1993- New York Metropolitan Müzesi, "Karun Hazinesi"ni Türkiye'ye geri göndermeye karar verdi.
2000- Bakanlar Kurulu, Kopenhag Kriterleri ile paralel olan insan hakları raporunu kabul etti.
2001- Besteci ve müzik yorumcusu Fikret Kızılok, tedavi gördüğü İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesinde öldü.
2005- Sinema sanatçısı Tanju Korel, 61 yaşında İstanbul'da hayatını kaybetti.
2007- Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliğine Büyükelçi Tahsin Burcuoğlu atandı.
2007- Sinema oyuncusu Ali Kemal Asıliskender, tedavi gördüğü hastanede öldü.
2008- Tiyatro sanatçısı Hadi Çaman, İstanbul'da kaldığı özel bakımevinde vefat etti.
2011- Tuğamiral Ali Sadi Ünsal, Tümamiral Fikret Güneş, albaylar Sencer Başat ve Mehmet Koray Eryaşar ile Binbaşı Cem Çağlar, "Balyoz Planı" soruşturması kapsamında tutuklandı.
2011- KKTC Bakanlar Kurulu, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı'na KKTC deniz yetki alanlarında petrol ve doğalgaz arama ruhsatı verdi.
2012 - Feshedilen HAS Parti'nin Genel Başkanı Numan Kurtulmuş, Haliç Kongre Merkezi'nde düzenlenen İstanbul İl Başkanlığı Danışma Meclisi ve Katılım Toplantısı'nda AK Parti'ye katıldı.
2013- Endonezya'nın Güney Sumatraadasının başkenti Palembang'da düzenlenen 3. İslami Dayanışma Oyunları'nda Türkiye, oyunları 23'ü altın olmak üzere toplam 103 madalyayla 5'inci sırada bitirdi.
23 Eylül
1856- İzmir-Aydın hattı demiryolu imtiyazı, bir İngiliz şirketine verildi. 1866 yılında işletmeye açılan 612 kilometrelik demiryolu
hattının imtiyazı 15 Ekim 1950'de dolacaktı. Ancak hükümeti bu hattı 30 Mayıs 1935'te satın aldı.
1939- Psikanalizin babası sayılan Sigmund Freud, Londra'da öldü.
1942- Naziler, Auschwitz'te gazla öldürme katliamlarına başladı.
1947- Bulgaristan Partisi lideri Nikola Petkov asıldı.
1954- Doğu Almanya polisi, 400 kişiyi ABD ajanı olmak iddiasıyla tutukladı.
1996- Anayasa Mahkemesi, Türk Ceza Kanunu'nun, evli erkeğin zinasına ayrıcalık tanıyan maddesini iptal etti.
2012 - Milli motosikletçi Kenan Sofuoğlu, Dünya Supersport Şampiyonası'nın 12. ayak yarışı Portekiz koşusunu ikinci sırada tamamlayarak sezonun bitmesine bir yarış kala şampiyonluğunu ilan etti.
24 Eylül
1566- On birinci Osmanlı Padişahı II. Selim tahta çıktı.
1882- İstanbul Beyazıt Kütüphanesi kuruldu.
1947- Hindistan'da Müslüman mültecileri taşıyan tren, Pencap sınırında durduruldu. Sihler, 1.200 mülteciyi kurşuna dizdi.
1956- Türk Dil Kurumunun "En İyi Yapıt Ödülü"nü, "Ali" adlı romanıyla Orhan Hançerlioğlu kazandı.
1960- Yüksek Adalet Divanı kuruldu.
1973- Şair Şükufe Nihal (Başar) 77 yaşında İstanbul'da hayatını kaybetti.
1973- Şilili şair Pablo Neruda, Santiago'da öldü.
1996- Türk sanat müziği sanatçısı "Sanat Güneşi" Zeki Müren vefat etti. Müren, TRT İzmir Stüdyosu'nda katıldığı program
sırasında fenalaşarak yaşamını yitirdi. Sanatçı, 27 Eylül'de Bursa'da toprağa verildi.
1999- 12 Mart 1971 Muhtırası'nda imzası bulunan eski Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Muhsin Batur öldü.
2010- 1950'li yılların tanınmış pop yıldızı Eddie Fisher yaşama veda etti.
2013- Pakistan'ın güney ve güneybatısında meydana gelen 7.8 büyüklüğündeki depremde 355 kişi öldü, 619 kişi yaralandı.
25 Eylül
1396- Yıldırım Bayezid, Niğbolu Zaferi'ni elde etti.
1561- Şehzade Bayezid idam edildi.
1911- İtalya, Osmanlı devletine savaş ilan etti.
1925- İstanbul'da, tulumbacı teşkilatı yerine, modern motorlu itfaiye teşkilatı kuruldu.
1956- İstanbul'da geniş çaplı istimlak çalışmaları başlatıldı.
1960- Yassıada'da tutuklu bulunan eski Cumhurbaşkanı Celal Bayar, kemeriyle intihar girişiminde bulundu. Bayar, nöbetçi teğmen tarafından kurtarıldı.
1974- Bilim adamları, spreylerin ozon tabakasını tahrip ettiği konusunda uyarıda bulundu.
1979- Arjantin Devlet Başkanı Juan Peron'un eşi Eva Peron'un yaşam öyküsünü anlatan "Evita" müzikalinin prömiyeri, Broadway Tiyatrosu'nda yapıldı.
1982- Türkiye'nin ilk kadın büyükelçisi Filiz Dinçmen, Amsterdam'da görevine başladı.
2001- Tekel'in Küba ile ortak kurduğu TEKA Puro Fabrikası İstanbul'da açıldı.
2005- "En Kalabalık Halk Oyunları Gösterisi" dalında Guinnes Rekorlar Kitabı'nda rekora aday olan Burdur'da 20 bin 328 kişi
yöresel "Teke Zortlatması" oyununu aynı anda oynadı.
2010- Devlet Tiyatroları yönetmeni ve oyuncu Ensar Kılıç 56 yaşında hayatını kaybetti.
2010- İngiltere'de muhalefetteki İşçi Partisi'nin genel başkanlığına Ed Miliband seçildi. Seçim, Ed ile David Miliband kardeşler arasındaki yarışa sahne oldu.
2011- Perge Antik Kenti'nden kaçırılan "Yorgun Herakles" heykeli, 31 yıl sonra ABD'den Başbakanlık uçağı ile Türkiye'ye getirildi ve Antalya Müzesi yetkililerine teslim edildi.
2011- İspanya'nın doğusundaki Katalonya özerk yönetimi, 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren tüm Katalonya bölgesinde boğa güreşlerini yasakladı. Barcelona'daki ünlü "La Monumental" arenasında ise son boğa güreşi yapıldı.
2012 - Türk Halk Müziği bestecisi, söz yazarı ve yorumcu Neşet Ertaş, İzmir'de tedavi gördüğü hastanede 74 yaşında hayatını kaybetti.
2013- Türk Kültür hayatının önemli isimlerinden Dr. Fatma Müjgan Cunbur, 87 yaşında Ankara'da hayatını kaybetti.
2013- Bingöl M Tipi Ceza İnfaz Kurumunda aralarında terör örgütü mensuplarının da bulunduğu 18 tutuklu ve hükümlü tünel kazarak firar etti.
26 Eylül
1669- Girit Adası, Türk egemenliği altına girdi.
1887- Emile Berliner gramofonun patentini aldı.
1907- Yeni Zelanda, İngiltere'den bağımsızlığını ilan etti.
1932- Birinci Türk Dil Kurultayı toplandı.
1960- Küba lideri Fidel Castro, 4 saat 29 dakika ile BM tarihindeki en uzun konuşmayı yaptı.
1961- Orgeneral Cemal Gürsel Cumhurbaşkanı seçildi.
1984- Çin ile İngiltere, Hong Kong'un 1997'de Çin kontrolüne geçmesi konusunda anlaştı.
1989- Vietnam'daki son ABD askerleri, Kamboçya'dan ayrıldı.
1999- Devlet İstatistik Enstitüsü, 17 Ağustos depreminin konutlara 2,1 milyar dolar hasar verdiğini açıkladı.
1999- Ankara Ulucanlar Kapalı Cezaevinde, jandarmanın tünel kazıldığı ihbarı üzerine arama yapmak istemesi üzerine çıkan
olaylarda 11 tutuklu ve hükümlü öldü, 20 tutuklu ve hükümlü yaralandı.
2003- Tiyatro sanatçısı Kerim Afşar, vefat etti.
2010- Oyuncu, yönetmen, araştırmacı, eğitmen, tiyatro sanatçısı Beklan Algan 77 yaşında vefat etti.
2010- Türkiye'de ilk kol nakli yapıldı. Doç. Dr. Ömer Özkan ve ekibi, trafik kazasında ölen bir kişinin iki kolunu, kolları bulunmayan bir kişiye nakletti.
2011- Manisa'nın Salihli ilçesinde ikamet eden 121 yaşındaki "Dünyanın en yaşlı kadını" Gaışhıkaan Sıhıkaan, evinde yaşamını yitirdi.
2013- Ankara'da Altındağ Belediyesince restore edilen Ulucanlar Cezaevi Müzesi, TBMM Başkanı Cemil Çiçek'in katıldığı törenle açıldı.
2013- BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun, ilk defa düzenlenecek Dünya İnsani Yardım Zirvesi'nin 2016 yılında İstanbul'da yapılacağını açıkladı.
27 Eylül
1529- Kanuni Sultan Süleyman komutasındaki Osmanlı ordusu Viyana'yı kuşatmaya aldı.
1538- Kaptanı Derya Barbaros Hayrettin Paşa, Cenevizli Amiral Andrea Doria komutasındaki Haçlı donanmasına karşı Preveze Deniz Zaferi'ni kazandı.
1922- Yunan Kralı I. Konstantin Anadolu yenilgisi sonrasında tahtını terk etmek zorunda kaldı.
1931- 1930'da Türkiye'nin de katılımıyla ilk kez resmi nitelik kazanan Balkan Oyunları'nın ikincisi başladı.
1951- Kurtuluş Savaşı'nda yararlılıkları bulunan Yörük Ali Efe, Nazilli'nin Kavaklı köyünde öldü.
1961- Suriye'de askeri darbe oldu. Yeni hükümet, Birleşik Arap Cumhuriyeti'nden ayrıldığını ilan etti. Türkiye,
Suriye'nin yeni hükümetini tanıdı.
1970- Arap Zirvesi Mısır'da toplandı. Ürdün Kralı Hüseyin ile Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) lideri Yaser Arafat, ateşkes
anlaşması imzaladı.
1971- Türk-İran demiryolu hattı, Van feribot iskelesinde düzenlenen törenle açıldı.
1973- Seçim gezisi için Isparta'ya gelen CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit'e taş ve şişe atıldı.
2000- Zorunlu Deprem Sigortası uygulaması başlatıldı.
2003- TÜBİTAK-BİLTEN tarafından teknoloji transferiyle üretilen Türkiye'nin ilk mini gözlem uydusu BİLSAT, Rusya'dan uzaya gönderildi.
2003- Türkiye'nin ilk milli maratoncularından, Balkan ve Doğu Akdeniz kupalarında şampiyonlukları bulunan Şevki Koru, 94 yaşında öldü.
2004- Sinema ve tiyatro sanatçısı Haluk Kurdoğlu, vefat etti.
2008- "Ergenekon" soruşturması kapsamında gözaltına alınan Gazeteci Tuncay Özkan, eski İstanbul Organize Suçlarla Mücadele Şube Müdürü Adil Serdar Saçan ve eski Esenyurt Belde Belediye Başkanı Gürbüz Çapan'ın da aralarında bulunduğu altı kişi tutuklandı.
2008- MİLGEM kapsamındaki ilk milli tasarım savaş gemisi "Heybeliada" ile mayın avlama gemisi "Akçay", İstanbul'da denize indirildi.
2008- Bestekar Necdet Tokatlıoğlu İstanbul'da vefat etti.
2008- Amerikalı aktör Paul Newman 83 yaşında öldü.
2010- Titanik filminin yıldızlarından Gloria Stuart 100 yaşında öldü.
2011- Denizli'deki Laodikya Antik Kent'te sürdürülen kazı çalışmaları kapsamında Anadolu'nun gerçek boyutlardaki ilk Afrodit heykel başı bulundu.
2013- Sinema ve Tiyatro sanatçısı Tuncel Kurtiz, İstanbul'da 77 yaşında vefat etti.
28 Eylül
1730- Patrona Halil isyanı başladı.
1865- Fransız kimya ve biyoloji bilgini Dr. Louis Pasteur öldü.
1891- "Moby Dick"in yazarı, Amerikalı şair ve yazar Herman Melville 72 yaşında öldü.
1920- Kazım Karabekir komutasındaki Türk ordusu, Doğu'da Ermenileri yendi.
1950- BM emrine verilen Kore Birliği, Türkiye'den yola çıktı. Birlik, önce özel trenlerle İskenderun'a nakledildi; buradan da
gemilerle Kore'ye doğru hareket etti.
1955- Türk Migros, İstanbul'da hizmete başladı.
1970- Mısır Devlet Başkanı Cemal Abdül Nasır öldü.
1982- Halk arasında "Banker Kastelli" diye anılan Abidin Cevher Özden, Tunus'ta yakalandıktan sonra Türkiye'ye
getirilerek tutuklandı.
1993- Şair Tevfik Akdağ 61 yaşında İstanbul'da öldü.
1995- Filistin Kurtuluş Örgütü lideri Yaser Arafat ile İsrail Başbakanı İzak Rabin, Batı Şeria'nın Filistin yönetimine devri
konusunda anlaştı.
2010- Devlet Tiyatroları sanatçısı A. Ecder Akışık 72 yaşında hayatını kaybetti.
2011- Küba'da vatandaşların otomobil alması ve satması yasal hale getirildi.
2013- Yazar Turgut Özakman, Ankara'da tedavi gördüğü hastanede 83 yaşında hayatını kaybetti.
2013- Sezonun 6 büyük yarışından biri olan Berlin Maratonu'nda erkeklerde 31 yaşındaki Kenyalı atlet Wilson Kipsang, 2: 03: 23'lük derecesiyle dünya rekoru kırdı. - Ankara
