Herkesin Anlayacağı Dilde HSYK Değişikliği
AK Parti'nin hazırladığı HSYK teklifinde 5 madde çıkarıldı, 20 madde ise oy çokluğuyla kabul edildi. Madde madde HSYK değişikliği neler getiriyor.
HSYK düzenlemesinin pek çok kesim tarafından "kurulun bağımsızlığını ortadan kaldıracağı" belirtildi.
Hakimler Ve Savcılar Yüksek Kurulu yapısında değişiklik öngeren 52 maddelik kanun teklifi metnini görüşüldüğü Adelet Komisyonu'nda 5 madde geri çekildi. 4 gündür devam eden komisyonda ise 20 madde ise oy çoğunluğuyla kabul edildi. Geçtiğimiz Cuma günü başlayan komisyon, 26'ncı maddeden itibaren bugün saat 15.30'da kaldığı yerden devam edecek.
Peki Türkiye'nin günlerdir tartıştığı HSYK düzenlemesi ne anlama geliyor?
Madde madde herkesin anlayacağı dilde "HSYK Değişikliği"
- Yargıtay Başkanlığı için 4 yıl olan kıdem süresi 8 yıla, Yargıtay Başsavcılığı için 3 yıl olan kıdem süresi 6 yıla çıkarılıyor. (Yani 2010 Anayasa Referandumu öncesi Yargıtay'a seçilen üyeler Yargıtay Başkanı ya da Başsavcısı olabilecek.)
- Bundan sonra yurt dışına master / doktoraya gönderilecek hakim ve savcıları HSYK değil, Adalet Bakanı seçecek.
- Uluslararası mahkemelerde ya da yabancı kuruluşlarda görev yapacak hakim ve savcıları da HSYK değil, Adalet Bakanı seçecek.
- Hakim ve savcıların meslek içi eğitimleri HSYK'dan alınıp Adalet Akademisi'ne veriliyor.
- Adalet Akademisi Genel Sekreterliği kadrosu kaldırılıyor.
- Adalet Akademisi Başkanlığı'na aday gösterme yetkisi Akademi Yönetim Kurulu'ndan alınıp Adalet Bakanı'na veriliyor.
- Adalet Akademisi Genel Kurulu'na Bakan tarafından seçilen üye sayısı 0'dan 6'ya çıkarılıyor. Yargıtay ve Danıştay'ın 7 üyesi, 3'e düşüyor.
- HSYK Başkanvekilliği kadrosu da iptal ediliyor.
- HSYK üyeleriyle ilgili soruşturma yapma ve soruşturmayı karara bağlama yetkisi Adalet Bakanı'na veriliyor.
- Bakan'ın, HSYK'daki soruşturmaların görüşüldüğü toplantılara katılma yasağı kalkıyor. (Adalet Bakanı, Zekeriya Öz'ün soruşturmasına katılabilecek.)
- 7'şer üyeden oluşan HSYK daireleri 5-5-11 üye şeklinde değiştiriliyor. İlk 2 daire önemli daireler. İstenmeyen üyeler 3. daireye atanıp pasifize edilecek.
- Daire üyelerini, HSYK Genel Kurul seçimle belirlerken şimdi hangi üyenin hangi dairede çalışacağına Adalet Bakanı karar verecek.
- HSYK, daire başkanlarını daireler kendi içinde seçerken şimdi Adalet Bakanı'nın belirlediği 2 adaydan birini seçmek zorunda olacak.
- Daire Başkanlığı'nda üyelerin çoğunluğunun oyunu alma şartı kalkıyor, katılanların oyunun çoğunun oyunu almak yeterli olacak.
- HSYK önceden hakim ve savcıların kanuna aykırı davranışlarını soruştururken şimdi yönetmeliğe aykırı davranışlarını da soruşturacak.
- HSYK Genel Sekreteri'nin seçiminin yapıldığı toplantıya Adalet Bakanı'nın katılması yasağı kaldırılıyor.
- HSYK tetkik hakimlerini, HSYK Genel Kurulu atarken şimdi tetkik hakimleri Adalet Bakanı'nın aday gösterdiği kişiler arasından seçilecek.
- HSYK'nın normal idari personeli başkanvekili tarafından atanırken (başkanvekili seçimle gelen üyeydi) artık Adalet Bakanı tarafından atanacak.
- HSYK Teftiş Kurulu, HSYK 3. daire başkanının gözetiminde çalışırken artık Adalet Bakanı'nın emrinde çalışacak.
- HSYK Teftiş Kurulu Başkanı'nı seçme yetkisi HSYK Genel Kurulu'ndan alınıp Adalet Bakanı'na veriliyor.
- HSYK Teftiş Kurulu Başkanı'na önceden HSYK 3. daire başkanı görev verebilirken, şimdi Adalet Bakanı görev verecek.
- HSYK seçimlerine giren adaylar, önceden seçime aday olan kişilerin her birine oy verebilirken şimdi yalnızca bir oy verebilecekler.
- Eskiden HSYK çalışma programını Genel Kurul sene başında belirlerken artık Adalet Bakanı tek başına belirleyecek.
- HSYK Genel Kurulu'nun toplantı yeter sayısı 15'ten 17'ye çıkarılıyor. Gündem değişikliği yapma yetkisi de Adalet Bakanı'na veriliyor.
- HSYK dairelerinden birinin aldığı karara karşı genel kurula gitme imkanı ortadan kalkıyor. Karar itirazlarına diğer daireler bakacak.
- HSYK üyelerinin soruşturmalarını, HSYK Genel Kurulu yapmaktayken artık Adalet Bakanı yapacak.
- HSYK'ya üyeler hakkında gelen şikayetlerin işleme konulması Genel Kurul'un onayına bağlıyken artık Adalet Bakanı tek başına karar verecek.
- Açılacak soruşturmayı yapacak üyeleri HSYK üyeleri seçimle (gizli oyla) belirlerken, artık Adalet Bakanı kendisi seçecek.
- HSYK üyeleriyle ilgili soruşturmanın sonucuna HSYK üyelerinin tamamı heyet şeklinde karar verirken artık Adalet Bakanı tek başına karar verecek.
- Adalet Bakanı tarafından üyelere verilen disiplin cezalarına ilişkin itiraz da yine Adalet Bakanı'na yapılacak.
- HSYK'nın yönetmelik çıkarma yetkisi HSYK Genel Kurulu'ndan alınıp, Adalet Bakanı'na veriliyor.
- Kanunun yürürlüğe girmesiyle HSYK'daki üyeler hariç tüm personelin görevi sona eriyor, yerlerine Adalet Bakanı tarafından yeni atamalar yapılacak.
- HSYK'daki mevcut müfettişler, tetkik hakimleri, teftiş kurulu başkanı ve başkanvekilleri ile HSYK genel sekreterinin görevi bitiyor. Yerlerine Adalet Bakanı tarafından yeni atamalar yapılacak.
- Mevcut HSYK daire başkanlarının, başkanlıkları düşüyor. HSYK'daki idari personel bile görevden alınıyor.