Mağdur Kadın ve Çocuklar Için Özel Ifade Odaları

KEMAL KARADAĞ - Adalet Bakanlığınca, şiddet ve cinsel istismar mağduru kadınlar ile çocuklar için hayata geçirilecek adli görüşme odalarında ifadeler, cumhuriyet savcısı ve hakimler olmadan uzmanlar eşliğinde alınacak.

Adalet Bakanı Bekir Bozdağ'ın çocuklar ile cinsel istismar, şiddet mağduru kadınların ifadelerinin alınması için özel odalar oluşturulması için verdiği talimatın ardından, Ceza İşleri Genel Müdürlüğü Mağdur Hakları Daire Başkanlığı harekete geçti. Bakanlığın yaptığı çalışmalar kapsamında ilk etapta 23 ilde bulunan 31 adli görüşme odasının kurulması kararlaştırıldı.

Mağdur Hakları Daire Başkanı Muhittin Özdemir, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Adalet Bakanı Bozdağ'ın adli görüşme odalarının 3 Nisan'a kadar faaliyete geçirilmesi talimatı verdiğini söyledi.

Ankara Batı Adliyesinde adli görüşme odaları kurulduğunu belirten Özdemir, soruşturma ve dava aşamasındaki ifadeler ile beyanların özel tasarlanan adli görüşme odalarında alınacağını anlattı.

Özdemir, şunları kaydetti:

"Mağdur olan kişiler, suçun etkisiyle travma yaşıyor ve değişik psikoloji içinde oluyor. Bu travma etkisindeki bir çocuğu, tecavüze uğramış kadını, cinayet vakasını görmüş çocuğu düşünün, bu tarz kişilerin ifadeleri de yargının doğru karar vermesinde önemli. Adaletin tecellisi, doğrunun bulunması için mağdurların ifadelerinin doğru ortamlarda alınması gerekiyor. Bu amaçla adli görüşme odalarını kurduk."

Söz konusu odalarda ifade alınmasına ilişkin kararın hakim veya savcılarca verileceğini dile getiren Özdemir, odaların üç bölümden oluşacağını belirtti.

İfadelerin alındığı odada savcı ve hakim olmayacak

Kameraların bulunduğu görüşme odasında sadece mağdur ile sosyal çalışmacı ya da psikoloğun bulunacağını aktaran Özdemir, cumhuriyet savcısı ve hakimin ise teknik odadan ifade alma sürecini izleyeceği bilgisini paylaştı.

Özdemir, hakim ve savcıların ifade alma sürecinde mağdurun bulunduğu odada yer almayacaklarını vurguladı.

Cumhuriyet savcısının mikrofonla kulaklık bulunan uzmanlara ifade alım sürecinde olaya ilişkin soruları aktaracağını bildiren Özdemir, uzmanlarca bu soruların, psikolojik durumu göz önüne alınarak uygun dille mağdura iletileceğini söyledi.

"Mağdurlar tekrar tekrar ifade vermeyecek"

Özdemir, "Mağdur çocuklar için ifadenin görüntülü alınması ve kaydı zorunlu. Bu odalarda ifadeler kayıt altına alınacak. Aynı şekilde rıza göstermeleri halinde de yetişkin mağdurların ifadeleri görüntülü alınabilecek. Böylece çocuk ya da mağdur, mahkemede tekrar tekrar dinlenmek zorunda kalmayacak. Buradaki görüntülü ifadesiyle yetinilecek, bununla karar verilecek." diye konuştu.

Adli görüşme odalarıyla mahremiyet sağlanacağına dikkati çeken Özdemir, adli odaların kullanımıyla ilgili adliyelerde çalışan 700 sosyal çalışmacı, psikolog ve pedagoga mağdurla nasıl iletişime geçecekleri konusunda eğitim verileceğini anlattı.

"Sanıktan korkan tanık da dinlenebilecek"

Özdemir, "Mağdur çocuk ve kadınların yanı sıra mahkeme sırasında faille yüz yüze gelmek istemeyen, sanıktan korkan tanıklar da çok oluyor. Bu odalar, tanıkların rahat ifade vermeleri için de imkan sağlamış oldu. Hakim ve savcı, karar verdiği takdirde odaların uygun olduğu zamanlarda tanıklar da bu odalarda ifade verebilecek. İstisnai durumlarda bu odalar kullanılabilecek." bilgisini paylaştı.

Cumhuriyet başsavcılıklarından görüşme odaları kurulması için başkanlıklarına yoğun talepler geldiğini bildiren Özdemir, ilerleyen dönemlerde görüşme odalarının tüm adliyelerde faaliyete geçirilmesini hedeflediklerini sözlerine ekledi.

İfade öncesinde çocuklar boyama yapıp, çizgi film izleyecek

Psikolog Burcu Akyurt da adliyelerin olumsuz atmosferini yansıtmamak amacıyla çocukların ilk olarak oyuncaklar, boyama kitapları ve çizgi film izleyecekleri televizyonun bulunduğu bekleme odalarına alınacağını söyledi.

İfade alma süreci öncesinde çocukların bu odalarda kendilerini daha rahat hissetmelerinin sağlanacağını anlatan Akyurt, "Olumsuzluk yaşayan çocuklar adliyelere geldiklerinde tedirgin oluyor. Tanımadıkları kimselere yaşadıklarını anlatmak zorunda kalıyor. İfade öncesinde onların alışık oldukları boyama yapmaları, çizgi film izlemeleri kendilerini rahat ifade etmelerini sağlayacak. Çocuklar kendilerini ev, okul ve kreş ortamında hissedecekler." şeklinde konuştu.

Sosyolog Hatice Bursal da şiddet ve cinsel istismar mağduru kadınların da adli görüşme odalarında ifade vereceklerini aktararak, mağdur kadınların birden çok kez ifade vermek zorunda kalmalarından rahatsızlık duyduklarını kaydetti.

Adli görüşme odalarının tek seferde ifade vermeyi sağlayacağını belirten Bursal, faille yüz yüze gelmesinde sakınca tespit edilen mağdur kadınların da ifadelerinin adli görüşme odalarında alınacağını vurguladı.

Bursal, adli görüşme odalarıyla kadınların aynı travmayı tekrar yaşamalarının önleneceğini dile getirdi.