Meme Kanserinde Erken Tanı Hayatı Kurtarıyor
Meme Kanseri ile İlgili Risk Altında Olan Kişileri ve Faktörleri Anlattı.
Özel BSK Konya Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı Op. Dr. Mehmet İnceköy,
Meme kanseri ile ilgili risk altında olan kişileri ve faktörleri anlattı.
Meme kanseri kadınlar arasında en sık görülen kanser tipidir.Ülkeler arasında görülme sıklığı değişmekle birlikte Batı toplumunda her 8-10 kadından birinde yaşamı boyunca meme kanseri gelişmektedir. Meme kanseri genellikle memeyi oluşturan süt bezleri ve süt kanallarını döşeyen hücrelerden köken alır. Daha nadir olarak memenin destek dokularından da gelişebilir.
Meme kanseri görülme sıklığı, risk faktörlerindeki değişimlere bağlı olarak son yıllarda giderek artmaktadır.Son yıllarda meme kanseri erken tanısı için tarama muayeneleri, mamografi ve ultrasonografinin yaygın olarak kullanılması ile meme kanseri tanısı erken dönemde konulabilmektedir. Toplumda meme kanseri konusunda hassasiyetin artması, kadınların meme hastalıkları konusunda daha bilinçli davranması ve hekime erken başvurması sonucunda meme kanseri tedavisinde başarı oranları yükselmektedir. Bu nedenle meme kanseri görülme sıklığı artmasına rağmen meme kanserine bağlı ölüm oranları azalmaktadır. Meme kanserinde erken tanı konulması tedavinin başarısını etkileyen en önemli faktördür. Burada başarının anahtarı meme şikayeti olan kadınların hekime erken başvurması ve yüksek risk taşıyan kadınların düzenli olarak tarama muayenelerinden geçirilmesidir.
O halde meme kanseri için risk faktörleri nelerdir?
YAŞ: Meme kanseri gelişmesinde en önemli risk faktörüdür. Yaş ilerledikçe meme kanseri görülme sıklığı artar. 40 yaşından önce meme kanserine yakalanma riski %0,4 iken, 80 yaşından sonra bu oran % 10 ve üzerine çıkar. Bu nedenle yaş ilerledikçe meme üzerindeki hassasiyet artırılmalı ve meme dokusunda oluşabilecek değişiklik ve sertliklerde zaman kaybedilmeden hekime başvurulmalıdır.
AİLEDE MEME KANSERİ HİKAYESİ: Ailesinde özellikle 1. derece akrabalarında [ anne, kızkardeş ve kızı] meme kanseri olan kadınlarda risk artmaktadır. Meme kanserlerini % 10-15 ' i aileseldir.
DİĞER KANSERLER: Bir memesinde kanser oluşan bir hastanın diğer memesinde de kanser gelişme riski yüksektir. Ayrıca yumurtalık, rahim ve kalın barsak kanseri olanlarda da risk yüksektir.
HORMONAL DURUM: Erken adet görenlerde, geç menopoza girenlerde, ilk doğumunu 35 yaşından sonra yapanlarda, hiç doğum yapmamış olanlarda ve hormon ilaçları kullananlarda risk fazladır.
Bu ana faktörler dışında daha düşük risk oluşturan faktörlerde vardır. İyi huylu meme hastalıkları, radyasyona maruziyet, obesite, yağlı beslenme, alkol ve sigara kullanımı bunlar arasındadır.
Meme kanserinin en sık görülen belirtisi memede ağrısız bir kitlenin gelişmesidir. Meme ağrısı daha çok memenin iyi huylu hastalıklarında [Fibrokistik hastalık, fibroadenom,mastit ve meme absesi, duktal ektazi, yağ nekrozu ] görülen bir belirtidir. Meme derisinde şişme ve ödem, çekinti, meme başından kanlı akıntı ve meme başını içeri çökmesi de meme kanseri belirtilerindendir. Meme kanseri tedavisinde başarılı olmak için hastalığın erken yakalanması çok önemlidir. Bu nedenle bu tip belirtileri olan kadınlar zaman kaybetmeden hekime başvurmalıdır.
Memedeki bir kitlenin erken fark edilmesi için önerilen yöntem; 20 yaşından sonra her kadının kendi kendini muayene etmesi, 40 yaşından sonra yılda bir doktor kontrolu ve 1.5 yılda bir mamografi yapılması, 50 yaşından sonra her yıl doktor kontrolu ve mammografi yapılmasıdır. Meme kanseri için yüksek risk taşıyan kadınlarda doktor muayenesi ve takip daha sıklıkla yapılmalıdır.
Memede oluşacak bir sertliği veya değişikliği erken fark etmek için en önemlisi kendi kendini muayenedir. 20 yaşından sonra her kadının kendi kendini muayene etmesi gereklidir. Muayene zamanı; adet görenlerde her adetin 7. günü, menopoza girenlerde ise ayın belirli bir günüdür. [Örneğin her ayın 1. günü] Meme muayenesini düzenli olarak yapan kadınlar, kendi memesinin doğal dokusuna elini alıştırmış olur ve memede olabilecek bir değişikliği fark eder. Her zamankinden farklı bir şey fark edildiğinde hiç zaman kaybetmeden Genel Cerrahi uzmanına başvurulmalıdır.
ZEDHABER-KONYA
