Orhan Sarıbal: "Yaş Çay Alım Kilo Fiyatı En Az 8,5 Lira Olmalı"
CHP Bursa Milletvekili ve Tarım Politikalarından Sorumlu Genel Başkan Başdanışmanı Orhan Sarıbal, çiftçinin artan girdi maliyetleri de dikkate alınarak bu yıl yaş çay alım fiyatının kilo başına en az 8,5 lira olması gerektiğini söyledi.
CHP Bursa Milletvekili ve Tarım Politikalarından Sorumlu Genel Başkan Başdanışmanı Orhan Sarıbal, çiftçinin artan girdi maliyetleri de dikkate alınarak bu yıl yaş çay alım fiyatının kilo başına en az 8,5 lira olması gerektiğini söyledi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2021 yılı yaş çay alım fiyatını 13 kuruşluk desteklemeyle 4 lira olarak açıklamıştı. Çay üreticileri, enflasyonun altında arttığı ve maliyetleri karşılamadığını belirterek Erdoğan'ın açıkladığı fiyatı yeterli bulmamıştı. ÇAYKUR geçen yıl birinci sürgün dönemi yaş çay alım kotasını dekara 600 kilogram, ikinci sürgün de ise 450 kilogram olarak belirlerken, kota ve kontenjan nedeniyle ürününü ÇAYKUR'a satamayan çiftçi, 4 liranın altında özel sektöre satmak zorunda kalmıştı.
Ayrıca çay üreticisine ödenen 13 kuruşluk destek miktarı ise 2016 yılından bu yana değişmedi. Üreticiler bu yıl prim desteğini kilo başına 50 TL olarak istiyor.
CHP Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal, Meclis'te düzenlediği basın toplantısında, çay hasadının başlamasına bir aydan az bir süre kala çay üreticilerinin çay alım fiyatının açıklanmasını beklediğini söyledi. Karadeniz'de; Rize, Trabzon, Artvin, Giresun ve Ordu illerindeki 820 bin dekarda 200 binden fazla çay üreticisi ile yıllık 1,5 milyon ton yaş çay üretimi yapıldığını hatırlatan Sarıbal, üretilen çayın yüzde 60'nı ÇAYKUR'un aldığını söyledi. Sarıbal, şöyle konuştu:
"KOTA KALDIRILSIN"
"Çay hasadına sayılı günler kaldı. Henüz fiyat açıklanmadı. ÇAYKUR'un belirlediği fiyat, ÇAYKUR'un alım yöntemi, yaş çay fiyatında temel unsur olacaktır. Ama ÇAYKUR henüz bir alım politikası belirlememiş durumda. Geçmiş yıllar üzerinden bir değerlendirme yaptığımızda çiftçinin beklentilerini şöyle; kota kaldırılmalı. Yani 600 kilo çıkan bahçeden 600, 400 kilo çıkan bahçeden 400 kilo alınmalı. Kota sınırlaması üretim önünde önemli bir engel.
"ÇİFTÇİ ÇAYKUR'A ÜRÜNÜNÜ VEREMEDİĞİ ZAMAN ÖZEL SEKTÖRE TESLİM OLMAK ZORUNDA"
Kontenjanın da kaldırılması gerekiyor. Üretici koşullarına göre 50 kilo da biçebilir, 100 kilo da biçebilir. Kontenjan meselesi de çiftçinin yararına düzenlenmeli, mümkünse kaldırılmalı. Randevu sistemi çiftçiyi zorlayan bir uygulama. ÇAYKUR alım kapasitesinde zorlandığı için bir randevu sistemi getirmektedir. Ama bu randevu sistemi üretici için sorun yaşamaktadır. Fazla biçim yapan çiftçi ÇAYKUR'a ürününü veremediği zaman özel sektöre teslim olmak zorundadır.
"AÇIKLANACAK FİYAT TABAN FİYAT OLMALI"
Özel sektör çay alsa bile belli bir fiyatın altında alım yapmasına engel olunmalı veya çiftçinin özel sektöre verdiği çayın fiyat farkını hükümet karşılamalı. Çiftçi geçen yıl bir ton yaş çay sattığında aldığı mazot gübreye göre bu sene de bu şekilde bir fiyatlandırma yapılmasını istemektedir. Geçen yıl özel sektör 2 lira 80 kuruştan ÇAYKUR'un aldığı fiyatın altına çay aldı. Yüzde 60'nı aldığında geriye kalan 640 bin ton ne olacak? Yüzde 60'nı aldığında geriye kalan 640 bin ton ne olacak? ya da hükümet ÇAYKUR'un açıkladığı fiyat farkını kendisi prim olarak gidermeli. Bu olmazsa olmaz."
"ÇİFTÇİNİN ÇAYDA KULLANDIĞI GÜBRE GEÇEN YILA GÖRE 3 KAT ARTTI"
Çiftçinin geçen sene 1 ton çay karşılında "Ne alıyor isem bu yıl da alabilmeliyim" dediğini belirten Sarıbal, "Gübrenin geçen yıl tonu 2 bin 700 lira. Bugün aynı gübrenin tonu 8 bin 300 lira. Çiftçinin kullandığı gübre geçen yıla göre 3 kat arttı. Mazot yine 3 kat arttı. Çiftçi bir ton yaş çayın fiyatını 8 bin 500 lira beklediğini, bir kilo çayın 8 lira 50 kuruş olarak belirlenmesini istiyor. Ziraat Odası'nın talebi bu yönde. Ama temel talebimiz bu fiyatın taban fiyat olması. Özel sektör boşta kalan çayı istediği gibi alıp çiftçiyi zarar ettirmemeli."
