Osmanlı'daki Enderun Okulları Yeniden Canlanıyor
Tarihin bilinen ilk üstün yetenekliler okulu Enderun, dünyadaki eğitim modelleri doğrultusunda günümüz şartlarına uygun olarak Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi’nde yeniden canlanıyor.
Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi tarafından Çocuklar ve Gençler Mali Destek Programı kapsamında İstanbul Kalkınma Ajansı destekli gerçekleştirilen Enderun Çocuk Üniversitesi Projesi’nin açılış programı çok sayıda davetlinin katılımıyla gerçekleşti. Topkapı Yerleşkesi’nin ev sahipliğindeki programda Zeytinburnu Belediye Başkanı Murat Aydın, Zeytinburnu Kaymakamı Ali Taşkın Balaban, İl Milli Eğitim Müdürü Dr. Muammer Yıldız, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Musa Duman, Medeniyetler İttifakı Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Recep Şentürk, Proje Yönetim Merkezi Müdürü Ali Kurt’un yanı sıra öğretim üyeleri ve öğrenciler de yer aldı.
ÜSTÜN ZEKALI ÖĞRENCİLER TESPİT EDİLECEK
Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi koordinatörlüğünde ve Zeytinburnu Kaymakamlığı, Zeytinburnu Belediyesi, Uluslararası Enderun Bilim ve Eğitim Derneği ortaklığında gerçekleştirilen Enderun Çocuk Üniversitesi Projesi kapsamında Zeytinburnu ilçesindeki okullarda öğrenim gören üstün zekalı 200 öğrenci kişilik, zeka ve üretkenlik testleri uygulanarak tespit edilecek. Tespit edilen öğrenciler oryantasyon programlarına tabi tutulacak ve daha sonra kendileri için proje kapsamında belirlenen bilim, fen, teknoloji, kültür, tarih, medeniyet, dil, sanat gibi alanlarda ücretsiz olarak uygulamalı özel eğitim programlarına tabi tutulacak. Okula dönüştürülme çalışmalarının devam ettiği ve sınıfların yaklaşık 10 kişi olduğu Enderun Çocuk Üniversitesi Projesi, Anadolu yakasındaki taleplere de cevap vermeyi hedefliyor.
“ÇOCUKLAR TOPLUMUN DEĞERLERİYLE BARIŞIK YETİŞTİRİLMELİ”
Üstün yetenekli çocukların insanlığa hizmet edebilmeleri için bu toprakların değerleriyle barışık şekilde yetiştirilmeleri gerektiğini söyleyen Zeytinburnu Belediye Başkanı Murat Aydın, “Enderun Çocuk Üniversitesi Projesi kapsamında Zeytinburnu’ndaki üstün yetenekli çocuklarımızı buraya alacağız ve onlar burada hem geçmişi bilecekler hem de yeteneklerini geliştirecekler. Eskiden devlet ve milletin arasında çok ciddi problemler vardı ve devlet bu toprakların değerleri ile barışık değildi. Ancak son yıllarda Türkiye’de çok önemli gelişmeler oldu. Artık devlet bu toprakların değerleri ile barıştı ve ülkenin renkli fotoğrafını oluşturan alt unsurların varlığını kabul etti. Özellikle üstün yetenekli çocukların insanlığa hizmet edebilmeleri için bu toprakların değerleriyle barışık şekilde yetiştirilmeleri gerekiyor” ifadelerini kullandı.
BAŞKAN AYDIN ÖĞRENCİLİĞE GERİ DÖNDÜ
İkinci üniversite programı kapsamında İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi’nde Tarih bölümü 1. sınıf öğrencisi olduğunu belirten Murat Aydın, “Benim gençliğimde 600 bin öğrencinin 40 bini üniversiteye giriyordu. Bugün ise liseden mezun olan her öğrenci üniversiteye girme şansına sahip. Eskiden bir kişinin mezun olduktan sonra başka bir alanda eğitimine devam etmesi de çok olası değilken şimdilerde ben ikinci okulumu okuyorum. 1985 yılında İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi’ni bitirdim. Şimdi ise İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi’nde Tarih bölümü 1. sınıf öğrencisiyim. 55 yaşında olmama rağmen istediğim okulda ve bölümde okuyorum” dedi. Üstün zekalı çocukların en iyi şekilde değerlendirilmesi gerektiğini belirten Zeytinburnu Kaymakamı Ali Taşkın Balaban ise “Üstün zekalı çocukları en iyi şekilde değerlendiremezsek karşımıza eksi faturalar çıkabilir” dedi.
“DÂHİLERİMİZİN VE BİLİM İNSANLARIMIZIN SAYISI ARTACAK”
Üniversite ve mahalli idare işbirliğinin önemli bir uygulamasını gerçekleştirdiklerini ifade eden Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Musa Duman, “Üniversiteler topluma karşı duyduğu sorumluluk sebebiyle mahalli idarelerle beraber çalışmalı ve bağlı bulunduğu toplumla bütünleşip ihtiyaçlara yönelik çalışmalar yapmalı. Uzun yıllardır akademi camiasının içindeyim ve ilk defa devletin akademinin önünde gittiğini görüyorum. İnsan zekası beynin en çok yüzde 10’nu kullanabiliyor. Biz bu oranının gelişimi için gereken ortamı hazırladıkça dâhilerimizin ve bilim insanlarımızın sayısı artacak” diye konuştu.
“GELECEĞİN LİDERLERİ BU PROJEDE”
Ülkemizde önemli bir açığı dolduran projenin, ‘Enderun’ kelimesinin taşıdığı misyonla kurulduğunu belirten Prof. Dr. Musa Duman, “Enderun, Osmanlı bürokrasisindeki insanları yetiştiren üst düzey bir okuldu ve orada eğitim almanın belli şartları vardı. Üstün yetenekli çocukların eğitimi konusunda eksiklikler var. Pek çok okulda üstün yetenekli çocukların heba edildiğini biliyoruz. Bu nedenle bölgemizdeki çocukların kendilerini daha iyi ifade etmelerine imkân sağlamak istiyoruz. Çünkü bu çocuklar, geleceğin liderleri, bilim insanları, düşünürleri ve filozofları olacak” şeklinde konuştu.
Türkiye’nin sahip olduğu genç nüfusun kaliteli ve çağdaş uygarlık seviyesiyle rekabet edecek donanımda olması gerektiğinin altını çizen İl Milli Eğitim Müdürü Dr. Muammer Yıldız, “Günümüzde cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın önderliğinde bir medeniyet davasını tek başına yürütmek gibi bir işin içindeyiz. Bunun içini doldurmalıyız. İnsan en büyü kaynaktır. Genç nüfusumuzun, kaliteli ve çağdaş uygarlık seviyesiyle rekabet edecek donanımda olması gerekiyor” diye konuştu.
“PROJEYİ DAHA GENİŞ KİTLELERE ULAŞTIRACAĞIZ”
Üstün yetenekli çocuklarla ilgili duyarlılık geliştirmek istediklerini belirten Proje Yönetim Merkezi Müdürü Ali Kurt, “Bu çocuklar keşfedildiklerinde milli bir servete dönüşüyor. Proje kapsamında 320 rehber öğretmene eğitim vereceğiz. Ancak online olarak Milli Eğitim Bakanlığı’na (MEB) bağlı rehber öğretmenlerin de gönüllü olmalarına yönelik bir çalışma başlattık. MEB’deki 3 bin 400 rehber öğretmenin 2 bini başvuru yaptı. Hedefimiz projeyi daha geniş kitlelere ulaştırmak” ifadelerini kullandı.
Türkiye’nin üstün yetenekli çocuklara yönelik milli bir politika geliştirme konusunda istenen düzeyde olmadığını belirten Ali Kurt, “Üstün yetenekli çocukları toplumdan izole etmeden gereken eğitimleri nasıl vereceğimizi kurguluyoruz. Yakın zamanda kurulmuş birkaç tane çocuk üniversitesi var ama bunlar sayıca yeterli değil. Toplumumuzun yüzde 2’si üstün zekalı ve bu insanlar zamanında tespit edilemezse dezavantajlı konuma düşüyor” dedi.
“İSLAM VE MEDENİYET BİLİNCİNE SAHİP LİDERLER YETİŞECEK”
Enderun Çocuk Üniversitesi Projesi ile İslam ve medeniyet bilincine sahip liderler yetiştirmeyi hedeflediklerini belirten Medeniyetler İttifakı Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Recep Şentürk, “Osmanlı’daki Enderun geleneğinin ardından bu sistemin dünya genelinde nasıl uygulandığına yönelik incelemeler yaptık. Projemize Atik Valide Külliyesi’nde 20 öğrenciyle başladık. 2012 yılından itibaren ise faaliyetlerimize Yenikapı Mevlevihanesi’nde devam ediyoruz. Tarih, Arapça, Kuran-ı Kerim, Satranç ve Siyaset başta olmak üzere tüm derslerimizi etkinlik formatında yapıyoruz” ifadelerine yer verdi.
Üstün yetenekli çocuklara dar bir hat çizmek yerine gelişimlerini doğal olarak sağlayabilecekleri ve tercihlerini yapabilecekleri bir eğitim vermek istediklerini belirten Prof. Dr. Recep Şentürk, “Zeytinburnu ilçesindeki 200 üstün zekalı öğrenci farklı okullardan zeka testleriyle seçilecek ve onlara daha iyi yetişmelerini sağlayacak bir eğitim sunulacak. Biz çocuklara belli bir donanım verdikten sonra onların kendi kariyer tercihlerini kendilerinin yapmasını tercih ediyoruz. Bizim özellikle istediğimiz şey onların bir medeniyet bilincine sahip olmaları. Zaten bu projenin Medeniyetler İttifakı bünyesinde yürütülmüş olmasının anlamı da burada. Çocukların özellikle İslam medeniyetinin sanat, bilim ve mimari anlayışına sahip olmalarını istiyoruz” şeklinde konuştu.
HABER: BANU EZBER
KAMERA: HÜSEYİN ÇAKMAK