Prof. Dr. İzzet Akça: Küresel ısınma böceklerin üreme kapasitesini artırıyor
OMÜ Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. İzzet Akça, yapılan çalışmaların sıcaklığın artmasıyla belirli böcek türlerinin nesil sayısının arttığını ve tarım ürünlerine zarar verme potansiyelinin yükseldiğini gösterdiğini belirtti.
Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. İzzet Akça, "Yapılan çalışmalar, sıcaklığın yıllık ortalama bir derece artmasıyla belirli böcek türlerinin nesil sayısının 2-3 kat arttığını göstermektedir. Bu artış, böceklerin çeşidine bağlı olarak yüzde 20 ila 30 civarında ürünlere zarar verme potansiyeline sahiptir." dedi.
Akça, AA muhabirine, canlıların neredeyse üçte ikisini oluşturan böceklerin doğal dengeyi sağlamada önemli rolünün bulunduğunu söyledi.
Dünya genelinde tespit edilen 2 milyondan fazla böcek türünün bulunduğuna dikkati çeken Akça, "Kaba bir kıyaslama yapacak olursak bu böceklerin üçte biri zararlı, üçte biri faydalı, üçte biri nötr olarak sınıflandırılabilir. Küresel ısınma, böceklerin biyolojik yapısında meydana gelen değişikliklerden dolayı insanların böceklerle mücadelesini de olumsuz etkilemektedir." ifadelerini kullandı.
Böceklerin hızlı çoğalabilen ve uzun yaşam sürelerine sahip canlılar olduğunu vurgulayan Akça, şöyle devam etti:
"Küresel ısınmanın, artan sıcaklıkların üreme kapasitelerini artırmasıyla son yıllarda böcek sayısında önemli artış olmuştur. Yapılan çalışmalar, sıcaklığın yıllık ortalama bir derece artmasıyla belirli böcek türlerinin nesil sayısının 2-3 kat arttığını göstermektedir. Bu artış, böceklerin çeşidine bağlı olarak yüzde 20 ila 30 civarında ürünlere zarar verme potansiyeline sahiptir. Tarım ürünlerine yönelik zararlar büyümekte olup küresel ısınmanın etkisiyle farklı bölgelere yayılan zararlı böcek türleri ortaya çıkmaktadır. Örneğin domates güvesi (Tuta absoluta), küresel ısınmanın etkisiyle farklı bölgelere yayılmıştır. Ayrıca önceden ülkemizde görülmeyen bir tür olan kahverengi kokarca böceği (Halyomorpha halys), 2017'de Gürcistan tarafından ülkemize girmiştir. Bu böcek, sıcaklık artışlarıyla hızla üreyen istilacı bir türdür. Sıcaklık artışları, böceklerin hızlı üremelerine, göç etme oranlarının artmasına ve yaşam sürelerinin uzamasına neden olmaktadır."
"Böcek popülasyonunun artması, küresel ısınmayı olumsuz etkilemektedir"
Akça, böceklerin sadece bitkilere değil hayvan ve insan sağlığına da büyük zararlar verebileceğine işaret ederek, "Böcek popülasyonunun artması, küresel ısınmayı olumsuz etkilemektedir. Solunum yapan canlıların çoğalmasıyla atmosferdeki sera gazı çevreye daha fazla zarar verebilir. OMÜ olarak, bölgemizin en büyük sorunlarından biri olan kokarca böceğiyle mücadele kapsamında bakanlıkla yürüttüğümüz ortak çalışmalarımız mevcut. Ayrıca sıcaklık artışının böcek popülasyonuna ve doğal dengeye etkisini anlamak amacıyla münferit çalışmalar da yürütmekteyiz." diye konuştu.
