Trakya'da ekosistemin bozulması şah kartallarının yuva yapma alışkanlığını değiştirdi
Edirne Biyoçeşitlilik Çalışmaları Derneği Başkanı ve kuş bilimci Özmen Yeltekin, Trakya'da ekosistemin bozulması nedeniyle şah kartallarının büyük ağaçlar yerine elektrik ve yüksek gerilim hattı direklerine yuva yapmaya başladıklarını söyledi.
Edirne Biyoçeşitlilik Çalışmaları Derneği Başkanı ve kuş bilimci Özmen Yeltekin, Trakya'da ekosistemin bozulması nedeniyle şah kartallarının büyük ağaçlar yerine elektrik ve yüksek gerilim hattı direklerine yuva yapmaya başladıklarını söyledi.
Yeltekin, AA muhabirine, şah kartalının popülasyonu azalan, nesli tükenme tehdidi altındaki bir kuş türü olduğunu belirtti.
Çok gösterişli bir görünüme sahip şah kartalının bazı bireylerinde kanat açıklığının 2 metreyi geçtiğini anlatan Yeltekin, erişkin bireylerin gençlere göre biraz daha koyu renkte olduğunu ifade etti.
Şah kartalının çok önemli bir tür olduğunu vurgulayan Yeltekin, "Bu kuşlar bulundukları ekosistemin sağlıklı olup olmadığını gösteriyor. Dünyada en fazla 3 bin çift şah kartalı olduğu tahmin ediliyor. Üreme alanları en doğuda Baykal Gölü'nden batıda Avusturya'ya kadar uzanıyor. Ülkemizde yapılan çalışmalarda 180 ile 200 çift şah kartalının ürediği düşünülüyor." dedi.
Trakya Üniversitesinde doktora tezini şah kartalları üzerine yaptığını anlatan Yeltekin, araştırmada kartalların habitat, beslenme ve yuva tercihini incelediklerini söyledi.
Yeltekin, Trakya'da yaptıkları çalışma sonunda ortaya ilginç verilerin çıktığını vurgulayarak, şöyle devam etti:
"Önceden şah kartalları büyük, ulu ağaç dediğimiz meşe, kavak ve söğüt türlerine yuvalarını yapıyordu. Yaptıkları büyük yuvaları da yıllarca kullanma eğilimindeydiler. Sadece yuva ve etrafında bir tehdit oluşursa yuvalarını değiştirmek zorunda kalıyorlardı. Ekosistemin bozulması, yüksek ulu ağaçların artık fazla olmaması nedeniyle özellikle elektrik ve yüksek gerilim hattı direklerini kullanmaya başladılar. Bu, çalışmalarımızda ortaya çıkan ve son dönemde kartalların yuva tercihinde yoğunlaşan bir davranış oldu."
Şah kartallarının Trakya'da birçok noktada yüksek gerilim hattına yuva yapmasının bazı riskleri de beraberinde getirdiğini ifade eden Yeltekin, açık olan yuvaların ağaçlardaki gibi korunaklı olmadığını, fırtına ve aşırı yağıştan etkilendiğini veya kuşların bazen elektrik çarpması sonucu telef olabileceğini anlattı.
Yeltekin, Trakya'da aynı anda kuluçkaya yatan en çok 46 çift şah kartalı tespit ettiklerini, yuva başına yavru büyütme oranının 1,5 civarında olduğunu vurguladı.
Trakya'da bir üreme sezonunda ortalama 65 yavrunun büyüdüğünü belirten Yeltekin, kartalların kirpi, yer sincabı, fare, tavşan ve çeşitli kemirgenlerle beslendiğini sözlerine ekledi.
