Türkiye-Ikby İlişkilerinde Davutoğlu Katkısı
Irak Kürt Bölgesel Yönetimi Hükümet Sözcüsü Dizayi: "Türkiye Kürdistan ilişkilerinin iyileşmesinde Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’nun uğraşlarını unutmamak gerekiyor"
Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Hükümet Sözcüsü Sefin Dizayi, Türkiye ile ilişkilerinin iyileşmesinde Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'nun önemli katkılarda bulunduğunu söyledi.
Dışişleri Bakanlığı Stratejik Araştırmalar Merkezi (SAM) ile Selahaddin Üniversitesi işbirliğiyle "Türkiye-Irak ilişkileri" Çalıştayı düzenlendi. SAM heyeti, Türkiye'nin Erbil Başkonsolosu Mehmet Akif İnam ve üniversite akademisyenleri ile siyasilerin katıldığı çalıştayda konuşan Sefin Dizayi, Bölgesel Hükümet ile Türkiye ilişkilerinin bugünlere kolay gelmediğini belirtti.
"İlişkiler gizlice kuruldu"
Geçmişten örnekler vererek ilişkilerde yaşanan kırılmaları anlatan Dizayi, "Türkiye ile ilk ilişkiler, gizlice kuruldu. Celal Talabani ve Mesut Barzani'nin temsilcileri, 1992 yılında Turgut Özal ile gizlice buluştu. O dönem bu görüşme medyaya sızdığında Süleyman Demirel ve muhalefet, Özal'ı ihanetle suçladı. Ancak 22 yıl önce bugün 20 Şubat 1992 tarihinde, Mesut Barzani ve Celal Talabani, Ankara'da dönemin Cumhurbaşkanı Özal, Başbakan Demirel, Başbakan Yardımcısı ve bakanlarla görüştü. O zamanlar Türkiye-Kürdistan ilişkileri PKK'nın Türkiye içindeki faaliyetleri sebebiyle problemliydi" diye konuştu.
Dizayi, eski iktidarların Kürtlerle ilişki kurmada çok fazla cesur olmadıklarını savunarak, şunları söyledi:
"Geçmişte Irak ambargo altındaydı. Kürdistan'ın Türkiye'ye ekonomik olarak sunabileceği bir şey yoktu. Türkiye'de ömürleri bir iki yıl süren koalisyon hükümetleri vardı. Türkler, Kürtlerle siyasi ilişkiler kurmada cesur kararlar veremiyordu. Irak'ta 2003 yılında rejim değiştiğinde AK Parti hükümetinin beklentisi, Bağdat'ın baskın çıkacağı ve Türkiye'nin sadece Bağdat'la muhatap olacağıydı. Kürtlerin sadece kültürel haklarla yetineceği zannediliyordu. Kürdistan bypass edilecekti. 5 yıl boyunca durum değişmedi. Hatta biliyorsunuz 2008 Eylül'ünde Türk Ordusu sınır ötesine operasyon düzenlediğinde neredeyse iki tarafın askerleri karşı karşıya gelecekti. Neyseki akl-ı selim hakim oldu."
Ankara'nın Bağdat hükümetinin kapısını çaldığında hep Kürtler ile karşılaştığını aktaran Dizayi, şöyle devam etti:
"Irak'ın Devlet Başkanı, Dışişleri Bakanı, Genelkurmay Başkanı, Su Kaynakları Bakanı, Ticaret Bakanı, Belediyelerden Sorumlu Bakanı ve İstihbarat Müsteşarı Kürttü. Yani Ankara yine Kürtlerle muhatap oluyordu. Fakat Türkiye-Kürdistan ilişkilerinin iyileşmesinde Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'nun uğraşlarını unutmamak gerekiyor. Davutoğlu, o dönem Başbakan Erdoğan'ın müşaviri idi. Kendisiyle düzenli olarak görüşüp, ilişkilerimizi iyi tuttuk. Kademe kademe ilişkiler iyileşti. Diğer olumsuzlukların hepsi geride kaldı."
"Kürt bölgesi Türk şirketlerinin köprüsü"
Çalıştaya ev sahipliği yapan Selahaddin Üniversitesi Rektörü Dr. Ahmet Enver Dizayi, Türk şirketlerinin Irak'ın diğer bölgelerine geçebilmesi için Kürt bölgesinin köprü görevini üstlendiğini belirterek, "Bu yüzden ikili ilişkiler geliştiriliyor ve Türkiye ile bölge arasında petrol boru hattı inşa ediliyor" dedi.
Enver Dizayi, Türkiye-IKBY ilişkilerinin geç başlamasına rağmen her alanda hızlı bir gelişme kaydettiğini vurguladı.
Çalıştayın amacı
SAM Başkanı Doç Dr. Mesut Özcan da çalıştayın amacından söz ederek, "Komşu ülkelerimizle siyasi ve ekonomik bağların yanı sıra akademik araştırmalarda da işbirliği yapmak istiyoruz. Biz bir grup diplomat ve akademisyeniz. Arap Baharı ile Türkiye dış politikasında akademik alanda eksiklikler olduğunu gördük. Birçok ülkede üniversitelerle iletişim içerisindeyiz" dedi.
ORSAM Başkanı Doç. Dr. Şaban Kardaş ise güvenli ve istikrarlı bir bölge olan Türkiye'nin enerji taşımacılığında jeopolotik öneme sahip olduğunu belirtti.
Başbakanlık Müşaviri Furkan Torlak da Türkiye-IKBY ilişkilerinin gelişmesi sonucu Anadolu Ajansı ve TRT 6'nın Erbil'de ofis açtığını söyledi. - Erbil
