UAEA'nın İran'a Yönelik Kararına Tepki: Yeni Santrifüjler Devreye Alınacak
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'nın İran'ın nükleer faaliyetleriyle ilgili yeni bir rapor talep etmesi üzerine İran, karara ortak bir bildiriyle yanıt vererek yeni ve ileri düzey santrifüjlerin devreye alınması talimatını verdi. Karar, ABD ve Avrupa ülkelerinin baskısıyla kabul edilirken, İran bu durumu kınadı.
(ANKARA) – Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'nın (UAEA) İran'ın nükleer faaliyetlerine ilişkin kapsamlı bir rapor hazırlanmasını talep eden kararı onaylamasının ardından, İran Dışişleri Bakanlığı ve İran Atom Enerjisi Kurumu yayınladıkları ortak bir bildiride karara tepki gösterdi. Bildiride, İran Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Muhammed İslami'nin "çeşitli türlerden bir dizi yeni ve ileri düzey santrifüjün devreye sokulması da dahil olmak üzere etkili adımlar atılması talimatını verdiği" kaydedildi.
Birleşmiş Milletler'in nükleer denetim organı Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'nın (UAEA) dün gerçekleşen yönetim kurulu toplantısında, Fransa, Almanya ve İngiltere tarafından sunulan ve ABD tarafından desteklenen karar tasarısı yapılan oylamayla kabul edildi. Kararda, Nükleer Silahları Önleme Anlaşması (NPT) kapsamında, İran ve Ajans arasında imzalanan Güvence Denetimi Anlaşması'na yönelik Tahran yönetiminin taahhütlerini yerine getirmesi talep edildi.
UAEA Yönetim Kurulu'nun 19 üyesinin tasarı lehine oy kullandığı, Rusya, Çin ve Burkina Faso'nun karara karşı çıktığı, 12 üyenin çekimser kaldığı ve bir üyenin de oy kullanmadığı aktarıldı. UAEA, iki farklı noktada bulunan ve İran'ın nükleer tesis olarak bildirmediği yerlerde tespit edilen antropojenik kökenli uranyum parçacıklarıyla ilgili uzun süredir devam eden soruşturmada Tahran'a yanıt verme çağrısında bulundu.
Onaylanan kararın ardından İran Atom Enerjisi Kurumu ve İran Dışişleri Bakanlığı, kararı kınayan ortak bir bildiri yayınladı. Dışişleri Bakanlığı ve İran Atom Enerjisi Kurumu'nun ortak bildiride, "Bu adım, bir kez daha üç Avrupa ülkesi ve ABD'nin, Ajans'ın güvenilirliğini koruma iddialarında samimi olmadığını gösterdi. İran'ın nükleer programı meselesi, sadece onların gayri meşru hedeflerini ilerletmek için bir bahane ve araçtır" ifadelerine yer verildi.
İran Atom Enerjisi Kurumu ve İran Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, İran Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Muhammed İslami'nin, uranyum zenginleştirmek için hızla dönen güçlü makineler olan çeşitli türlerden bir dizi yeni ve ileri düzey santrifüjün devreye alınması da dahil olmak üzere "etkili adımlar" atılması talimatını verdiği ifade edildi. Ortak bildiride, "UAEA oturumunun son saatlerinde, neredeyse yarıya yakın üye ülkenin karşı çıkmasına rağmen, üç Avrupa ülkesi ve ABD'nin ısrarı ve baskısı sonucu İran'ın barışçıl nükleer programına dair bir uzlaşı olmayan bir karar kabul edilmiştir" denildi.
UAEA Başkanı Rafael Mariano Grossi, nükleer silahlara ilişkin müzakere yapmak için gittiği Tahran'da geçen hafta İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi ve Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Muhammed İslami ile bir araya gelmişti. İran ile müzakerelerin somut bir sonuca ulaşması gerektiğini belirten Grossi, Fardo ve Natanz'daki nükleer tesisleri ziyaret etmişti.
