Zamlara Karşı Cep Dostu Tüyolar
Türkiye, yeni yıla zamlarla ve yüksek vergilerle girdi, vatandaşın kemeri daha da sıkıldı. Akademisyenler, tasarruf önerilerinde bulundu.
Yeni yılın ilk günleri zamları da beraberinde getirdi. Bakanlar Kurulu, otomobil, alkollü içki, sigara ve cep telefonunda Özel Tüketim Vergisini (ÖTV) çeşitli oranlarda artırdı. ÖTV artışından sonra otomobile yüzde 3.5-4, alkollü içeceklere yüzde 8-15, sigaraya yüzde 3-17 arasında zam geldi.
Yaşar Üniversitesi akademisyenleri, zamlara karşın vatandaşların cebini rahatlatacak tasarruf önerilerinde bulundu.
CEBİNİZDE OLMAYAN PARAYI HARCAMAKTAN SAKININ
Yaşar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimleri Fakültesi akademisyenleri finansmanla ilgili tasarruf önerilerini şöyle sıraladı:
-Kredi kartı sayısını azaltın, hatta mümkünse tek kredi kartı kullanmayı tercih edin. Bu sayede öncelikle harcamalarınızı kontrol altına almış olursunuz. Ayrıca daha fazla kart aidatı ödemek zorunda kalmaz ve birden fazla kartı takip etme yükümlülüğünden de kurtulmuş olursunuz.
-Tüm bankacılık ve yatırım işlemlerinizde ve ayrıca fatura, vergi gibi kurum ödemelerinde internet bankacılığını tercih edin. Böylece yüksek işlem ücretleri ödemekten muafiyet sağlamış ve zamandan da tasarruf etmiş olursunuz.
-Kredi kullanırken ödeyebileceğiniz en kısa vadeyi seçerek, faizi en düşüğe indirmeye çalışın.
-Birikimlerinizi mevduat hesapları ile değerlendirebilirsiniz.
-Kredi başvurusu yapmadan önce mutlaka ihtiyaç kredisi karşılaştırma araçlarını kullanarak taksitleri en hesaplı krediyi bulun.
-Tüm harcamalarınızı nakit yapmaya çalışın.
-Özel günlerdeki harcamalarınızı kontrollü yapın.
-Cebinizde olmayan parayı harcamaktan kaçının.
-Yatırım haberlerini ve yatırım araçlarını takip edin.
-Elinize geçen paraları birikim için kullanmaya özen gösterin.
-Faturalarınızı zamanında ödeyerek faiz ödemek zorunda kalmayın
ENERJİDEN YÜZDE 30 TASARRUF MÜMKÜN
Türkiye'de 4 kişilik bir ailenin ısıtma, soğutma, aydınlatma, yemeklerin pişirilmesi ve saklanması gibi ihtiyaçlarda harcadığı elektrik enerjisi yılda 10 bin kilowatt saati buluyor. Yaşar Üniversitesi MYO Alternatif Enerji Kaynakları Teknolojisi Programı akademisyenleri, konutlarda yüzde 30 oranında tasarruf sağlayacak basit ve pratik önlemler sundu:
-Pencereler çift camlı olmalı.
-Evlerde ısı kazanlarını düşük sıcaklıkta gece-gündüz yakmak, gündüzleri yakıp gece söndürmekten daha ekonomiktir. Evinizin sıcaklığını ortalama 20 derece olarak ayarlayın.
-Antre, koridor, merdiven holü, bodrum ve kullanılmayan kiler ve odalardaki radyatörler iptal edilmeli, her radyatöre termostatik vana monte edilmeli ve uygun sıcaklıkta ayarlanmalı.
-Mümkünse sıcak su elde etmek için, güneş enerjisi kullanın.
-Kombi, klima, kalorifer, ısı merkezlerinin yıllık bakımları mutlaka yaptırılmalı.
-Elektrik ve yakıt tüketimleri düşük, verimliliği yüksek ve düşük emisyona sahip çevreci cihazlar tercih edilmeli. Cihazların enerji tasarruf özelliği olmalı. 1 saatteki yakıt tüketimi en az olan tercih edilmeli.
-Kullanılmadığı takdirde cihazları prizden çekilmeli. Bilgisayar, televizyon gibi aletler kapalı olsalar dahi fişten çekilmedikleri takdirde enerji harcamaya devam eder.
-Musluklarınızı fotoselli seçerek yüzde 50'nin üzerinde su tasarrufu sağlanabilir, bulaşık ve çamaşır makinası alırken de suyu ve elektriği ne kadar harcadığına dikkat edilmeli.
-Bulaşıkları elde yıkamak yerine, durulamadan koyup makinayı tercih edin, çamaşır makinanız dolmadan çalıştırmayın. Bu yüzde 20 tasarruf sağlar.
-Akıllı sayaçlar taktırarak indirimli elektrik tarifelerinden yararlanılabilir, özellikle elektriğin indirimli olduğu saatlerde cihazlar kullanılabilinir.
"İKİ YILDA BİR CEP TELEFONU DEĞİŞTİRİYORUZ"
İletişimde tasarrufun yollarını ise Yaşar Üniversitesi İletişim Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ümit Atabek anlattı. Tasarruf oranlarını artırmaya yönelik kamuyu bilinçlendirme kampanyaları yapılması gerektiğini kaydeden Atabek, önerilerini şöyle sıraladı:
-Gelişmekte olan ülkeler arasında en düşük tasarruf oranı Türkiye'de. Bu oran yüzde 12-13 civarında, Çin'de yüzde 50'ler civarında. Bu nedenle tüketimi değil, hane halkı tasarrufunu artırıcı kamusal iletişim kampanyaları yapılmalı.
-Gençlerin özellikle elektronik tüketim mallarını çok sık değiştirdikleri gözleniyor. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu verilerine göre ortalama iki yılda bir cep telefonu yeniliyoruz. Bu ise, neredeyse bütünüyle ithalata dayanan tüketici elektroniği sektörünün en önemli dış açık nedenlerinden biri haline gelmesine neden oluyor.
-Teknoloji fetişizmini değil, teknoloji verimliliğini ve tekno-ekolojiyi öne çıkaran kamusal iletişim kampanyalar yapılmalı.
-Eğer GSM hattınızda internet paketiniz varsa, uygun programlarla konuşma ve SMS giderlerinden tasarruf edebilirsiniz.
YEMEKLER DÜDÜKLÜDE PİŞMELİ
Daha verimli ev ekonomisinde mutfaklar için ise tasarruf reçetesi Yaşar Üniversitesi MYO Gıda Teknolojisi Program Sorumlusu Dr. Ezgi Eylem Fadıloğlu'ndan geldi:
-Haftalık bir yemek listesi oluşturarak, eksiklerinizi tespit ederek gıda alışverişinizi yapabilirsiniz. Böylece ihtiyaçlarınız doğrultusunda hareket ederek ekstra ödeme yapmazsınız.
-Market alışverişlerinde, ürünü farklı seçeneklerle ve farklı fiyatlarla bulma şansına sahip olabilirsiniz.
-Peynir, et, balık gibi çabuk bozulan ürünleri ihtiyacınız kadar alın ve tüketin.
-Sebze ve meyve ihtiyaçlarınızı haftalık olarak semt pazarından daha taze ve hesaplı şekilde temin edebilirsiniz. Pazarlarda akşam saatlerinde fiyatların düşmesine bağlı olarak daha uygun fiyatla alım yapabilirsiniz.
-Mutfak alışverişine çıkarken karnınız tok olsun, gereksiz harcamalar yapmayın.
-Hazır gıdalar yerine evinizde taze gıdalar kullanarak hem sağlıklı hem de ekonomik yemekler yapabilirsiniz.
-Uygun olan yemekleri düdüklü tencerede pişirerek hem tasarruf sağlamış hem de besleyici değerini kaybetmemiş olursunuz.
-Günlük ihtiyaca göre ekmek alınmalıdır. Ekmekleri yemek masasına dilimlenmiş olarak konulmalı, kopartılarak yenmeden kalan parçaların ziyan olması ve çöpe atılmasını engelleyebilirsiniz.
