Anadolu parsı nesli neden tükendi? Türkiye'de Anadolu parsı var mı?
Anadolu parsı, bilimsel adıyla "Panthera pardus tulliana", leopar türünün bir alt türüdür. Türkiye'nin batı ve güneybatı kesimlerindeki dağlık ve ormanlık bölgelerde yaşar. Ancak, nesli büyük ölçüde azalmış durumdadır ve günümüzde nadir olarak görülmektedir. Genellikle Anadolu'nun doğusunda daha fazla yoğunlaşmıştır. Peki Türkiye'de Anadolu parsı var mı? Anadolu parsı koruma altında mı?
Anadolu parsı, görünümü nedeniyle leopar türlerine benzemektedir. Büyük, güçlü bir vücuda sahiptir ve sarı-kahverengi bir kürkü vardır. Kürklerinde siyah lekeler bulunur ve bu lekeler genellikle değişik şekillere sahiptir. Genellikle gece aktif olan ve tek başlarına avlanan hayvanlardır. Ana avları çoğunlukla küçük memeliler, kuşlar ve bazen de büyük otlak hayvanlarıdır.
ANADOLU PARSI NESLİ NEDEN TÜKENDİ?
Anadolu parsının nesli, birçok faktörün etkisi altında tükenme tehlikesiyle karşı karşıya kalmıştır. İşte bu nadir türün neslinin azalmasına yol açan başlıca etkenler:
Avlanma Faaliyetleri : Anadolu parsı, av olarak değerli görüldüğü için avcıların hedefi olmuştur. Bu durum, neslinin azalmasına katkıda bulunmuştur.
Yaşam Alanlarının Tahribatı : Doğal yaşam alanları ve av kaynaklarının azalması, parsları insanların yaşadığı bölgelere yönlendirmiş ve bu da genellikle vurularak ya da zehirlenerek öldürülmelerine yol açmıştır.
Yasal Koruma Önlemlerinin Yetersizliği : Anadolu parsının korunması için yeterli yasal düzenlemeler yapılmamış veya uygulanmamıştır. Bu da tükenmeye katkıda bulunmuştur.
Anadolu parsının korunması için acil önlemler alınmalıdır. Bilimsel araştırmalar ve koruma çalışmalarıyla bu nadir türün neslinin devam etmesi sağlanmalıdır. Boyu 200–250 cm, ağırlığı dişilerde 35–50 kg, erkeklerde 45–70 kg civarında olan Anadolu parsı, etoburdur ve geyik, yaban keçisi, yaban domuzu, küçük memeliler ve kuşlar gibi hayvanlar av yelpazesini oluşturur. Türkiye'de nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya olan bu nadir tür, doğal yaşam alanlarının korunması ve popülasyonun artırılması amacıyla çeşitli önlemlerle korunmaktadır.
TÜRKİYE'DE ANADOLU PARSI VAR MI?
Türkiye'de Anadolu parsı olarak bilinen bir leopar alt türü bulunmaktadır. Anadolu parsı, özellikle Türkiye'nin Ege, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde tarihsel olarak yaşamıştır. Bu tür, Türkiye'nin doğal mirasının önemli bir parçasıdır ve korunması gereklidir. Bilinen son birey 1974'te Ankara Beypazarı'nda vurulmuştur. Türkiye'de nesli tükendiği düşünülmüş olsa da, 2018 ve 2019 yıllarında Şırnak Cudi Dağı'nda kurulan fotokapanlarla çekilen fotoğraflarla Anadolu parsının varlığına dair yeni kanıtlar ortaya çıkmıştır. Tarım ve Orman Bakanlığı, Anadolu parsını koruma amacıyla yerlerinin paylaşılmayacağını açıklamıştır. Ayrıca, 2023 yılında Anadolu parsının sisli havada çekilen yeni görüntüleri de paylaşılmıştır. Uzun süre ayrı bir pars alt türü olarak kabul edilen Anadolu parsı, modern genetik araştırmaların İran parsı alt türleriyle genetik olarak çok az farklılık gösterdiğini kanıtlaması üzerine İran parsı alt türlerine eklenmiştir.
