Ankara'nın Başkent Oluşunun Yıl Dönümü İçin Kamu Spotu
Türk Tarih Kurumu, Ankara'nın başkent oluşunun 90. yılı için tarihte önde gelen Türk devletlerinin başkentlerinin yer aldığı bir kamu spotu hazırladı TTK Başkanı Prof. Dr. Hülagü: "Dünya m...
TUĞBA ÖZGÜR DURMAZ - Türk Tarih Kurumu (TTK), Ankara'nın başkent oluşunun 90. yılı için kamu spotu hazırladı. Yayın onayı için Radyo Televizyon Üst Kuruluna gönderilen kamu spotunda, tarih sahnesinde boy gösteren Büyük Hun Devleti'nden Hazar Devleti'ne, Altınordu Devleti'nden Babür Devleti'ne, Türk devletlerinin başkentleri anlatılıyor.
TTK Başkanı Prof. Dr. Metin Hülagü, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kamu spotunda 16 Türk devletini andıklarını ancak sayının çok daha fazla olduğunu belirterek, "Dünya medeniyetinin dörtte üçü Türklere ait, çünkü milattan önceki dönemden bugüne yüzlerce irili ufaklı devlet kurmuşuz" dedi.
Uzun bir süredir bu spotu hazırlamaya çalıştıklarını söyleyen Hülagü, spotu RTÜK'e gönderdiklerini ve en kısa zamanda televizyonlarda görmeyi arzuladıklarını ifade etti.
13 Ekim 1923'te, yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti'nin başkenti ilan edilen Ankara'nın, dönemin şartları gereği, sınırdan uzak olması nedeniyle başkent seçildiğini savunan Hülagü, kamu spotuyla Türklerin başkentlerine dikkat çekmek istediklerini söyledi.
Hülagü, "Biz tarihte 16 Türk devleti olduğunu söylüyoruz ama aslında sayı çok daha fazla, bunlar sadece bizim seçtiklerimiz. Dünya medeniyetinin dörtte üçü Türklere ait. Nasıl ki yerkürenin dörtte üç sularla kaplı, dünya medeniyetine yapılan katkının dörtte üçü Türk ait çünkü milattan önceki dönemden itibaren bugüne kadar yüzlerce irili ufaklı devlet kurmuşuz, beyliklerden imparatorluğa" diye konuştu.
TTK Başkanı Hülagü, şunları kaydetti:
"Bu 16 Türk devletini ne kadar tanıyoruz, biz spotta ona dikkat çekelim istedik. Mesela bu 16 devletin başkenti neresiydi hiç düşündük mü, kaç tanesini sayabiliriz? Türklerin göçebe bir millet olduğunu söylüyorlar ama çok da göçebe değiliz, başkent kavramı var. En azından belli yerleri merkez belirlemişler. İster buna başkent, ister merkez, ister ana unsur deyin. Dikkat çekici bir diğer husus da Türklerde başkent kutsal bir şey değil. 16 devletin 5 farklı zamanlarda iki başkent edinmiştir. Bir diğeri üç başkent, Osmanlı Devleti ise dört başkent değiştirmiştir. Kazakistan'da ise Almatı'dan Astana olmuş. Başkentler değişebilir, değiştirilebilir, bu bizim tarihimizde var."
"Başkentleri kutsamanın anlamı yok"
Bir imparatorluktan ulus devlete dönüşen, sınırları Avrupa'dan Asya'ya uluşan kilometrekarelerce büyüklükteki imparatorluktan Anadolu'ya çekilen devletin, başkentini kıyıdan içlere taşıma ihtiyacı duyduğunu aktaran Hülagü, "Bu çok tabii bir şey. O günki şartlar içerisinde makul, sınırda olması tehlike arz edebiliyordu ama şimdi şartlar değişti, balistik füzeler de var siz ister başkenti ister sınıra ister içlere alın, nereye alırsanız alın artık onun çok bir anlamı yok. Bu nedenle başkentin nerede konumlandığı da artık pek fark etmiyor. Başkentleri sadece idari anlamda da düşünmeyelim, bugün ticari başkentler de vardır, kültür başkentleri de vardır. Ankara da Türkiye'nin idari başkentidir" değerlendirmesinde bulundu.
Osmanlı Devleti'ne yaklaşık 5 asır başkentlik yapan dünyanın incisi İstanbul'un başkent olmasıyla ilgili zaman zaman ortaya çıkan temennileri de anımsatan Hülagü, öncelikle böyle bir şeye gerek olup olmadığının sorgulanmasının zorunlu olduğunu ileri sürdü.
Hülagü, başkentlerin yazlık ve kışlık olableceğini savunarak, "Bizim kültürümüzde çok başkentlilik görüyoruz. Dolayısıyla başkentleri kutsamanın anlamı yok. İşimize yaradığı sürece, ülkenin menfaatine yaradığı sürece hizmet eder. Önemli olan fonksiyonel olması, iş yapması, aktif olmasıdır. İstanbul'da saplanıp kalmayalım, bir şehri başkent olduğu için kutsamayalım" dedi.
Ankara'nın başkent oluşunun 90. yılı dolayısıyla TTK'nın hazırladığı kamu spotu, www.ttk.gov.tr adresinden izlenebilir.
Ankara'nın başkent oluşu
Lozan Barış Antlaşması'nın TBMM tarafından onaylanmasının ardından İstanbul'un işgal kuvvetleri tarafından boşaltılması hükümet merkezi sorununu ortaya çıkardı. Yapılan görüşmelerin ardından İsmet İnönü, Ankara'nın "başşehir" olmasını öngören tek maddelik kanun teklifini 9 Ekim 1923'te Meclis'e verdi. Teklifin,13 Ekim 1923'te Meclis Genel Kurulu'nda kabul edilmesiyle on bin yıllık geçmişe sahip Ankara, bir Kelt kavmi olan Galatların Tektosaglar boyu ile Friglerin ardından, Türklerin başkenti oldu. - Ankara
