Bu Helva Sadece Kar Yağdığında Yapılıyor

ÖZGÜR ALANTOR - "Saray tatlısı" olarak da anılan çekme helva, Çankırı'da sadece kar yağdığında geleneksel yöntemlerle hazırlanıyor.

Kültür ve Turizm Müdürü Mustafa Kemal Karatatar, AA muhabirine yaptığı açıklamada, çekme helva kültürünün Çankırı'da asırlardır yoğun şekilde sürdürüldüğünü söyledi.

Helvanın kentte sosyalleşmenin bir aracı olduğunu anlatan Karatatar, "Uzun kış gecelerinde kar yağdığında bir araya gelen aileler, arkadaşlar ve komşular, sohbetin yanında çekme helva yapar. Bu geleneğin daha çok soğuk ve karlı havalarda yapılmasının özel bir nedeni var. Helva için gerekli olan şeker şerbetinin kıvamına gelebilmesi için soğuk hava ve kara ihtiyaç var. Bu nedenle kışın yapılır." dedi.

Çankırı'da çekme helva kültürünün önemli bir yeri bulunduğunu, geçmişinin hayli eskiye dayandığını ancak net bir tarih söylenemeyeceğini vurgulayan Karatatar, eskiden helvanın pekmezle yapıldığını dile getirdi.

Yerel kültüre ilişkin araştırmalar yapan Çankırı Belediyesi Basın ve Halkla İlişkiler Müdürü Ethem Yenigürbüz de çekme helva geleneği hakkında bilgi vererek, "Uzun yıllardır Çankırı'da kış aylarında kar yağdığında çekme helva yapılır. Aileler bir araya gelip evin avlusu ya da bahçesinde çekme helva hazırlanır. Bu sayede hem komşuluk hem de akrabalık ilişkilerinin gelişmesi sağlanır." diye konuştu.

Bu kültürü yaşatmak, geçmişten gelen geleneği gelecek nesillere aktarmak amacıyla Çankırı Belediyesi Buğdaypazarı Medresesi'nde çekme helva üretildiğini bildiren Yenigürbüz, "Çankırı'da yapılan çekme helvanın farklı bir özelliği bulunuyor. Başka yerlerde çekme helva yapımı sanayiye dönüşmüş. Çankırı'da ise hala geleneksel yöntemlerle hazırlanıyor. Burada sadece kar yağdığında aileler arasında o anda yenilebilecek kadar yapılıyor. Bu da insanların kaynaşması açısından önemli." ifadesini kullandı.

Çekme helvanın yapılışı

Buğdaypazarı Medresesi'ndeki çekme helva ustalarından Ulviye Demir de helva için önce şerbet kaynattıklarını söyledi.

Kıvamını ayarladıktan sonra şerbetin kar üzerine bırakılan büyükçe bir tepsiye döküldüğünü belirten Demir, şu bilgileri verdi:

"Şerbetin istediğimiz kıvama gelmesi için tepsinin kar üzerinde durması gerekiyor. Alttan vuran kar soğuğu şerbetin istediğimiz şekilde olmasını sağlıyor. Başka bir tepsiye yaydığımız unun içerisine hamur kıvamına gelen şerbeti bırakıyoruz. Ardından tepsinin etrafına 7 kişi toplanıyoruz. Halka halinde hamuru çekerek uzatıyoruz. En az 18 kez bunu tekrarlıyoruz. Tel tel olduğunda kıvamına gelmiş oluyor. Çekilerek yapıldığı için de adı çekme helvadır."

Demir, yapımına çok sayıda kişi katkı sağladığı için helvanın kaynaşmayı sağladığını kaydetti.