İşte "Göğe Bakma Durağı"
İstanbul Modern’in, The Museum of Modern Art (MoMA) ve MoMA PS1 işbirliğiyle, Garanti Bankası, Polimeks ve VitrA eş sponsorluğunda gerçekleştirdiği YAP İstanbul Modern: Yeni Mimarlık Programı’nın ilk geçici yapısı “Göğe Bakma Durağı” müzenin bahçesinde ziyarete açıldı.
Mimarlık ve Fikriyat’ın tasarlayıp uyguladığı “Göğe Bakma Durağı”, 25 Haziran-20 Ekim 2013 tarihleri arasında her yaştan ziyaretçiyi ücretsiz olarak müze bahçesine bekliyor. Bu alan ayrıca temmuz ayında itibaren İstanbul Modern’in düzenleyeceği etkinlikler için kullanılacak.
İstanbul Modern’in kısa süreli sergi alanında ise YAP: Yeni Mimarlık Programı’nın 15 yıllık tarihçesi ile 2013 yılında MoMA PS1, CONSTRUCTO, MAXXI ve İstanbul Modern tarafından programa davet edilen toplam 20 finalistin projeleri, uluslararası bir sergiyle izleyiciyle buluşuyor. Küratörlüğünü Çelenk Bafra ve Pelin Derviş’in üstlendiği sergide projelerle ilgili video, fotoğraf ve maketlerin yanı sıra “Göğe Bakma Durağı”nın yapım süreciyle ilgili hazırlanan video görülebilir.
YAP: Yeni Mimarlık programı, mimarları sürdürülebilirlik, geri dönüşüm ve yeniden kullanım gibi çevre sorunlarına çözüm öneren; gölgelik, su ve oturma alanı gibi öğelerle açık havadaki alanların kullanım olanaklarını artıran yenilikçi tasarım araştırmaları yapmaya teşvik etmeyi amaçlıyor. Kentin çekici yazlık mekanlarından birine dönüşmesi beklenen bu tasarımların çeşitli etkinliklere ev sahipliği yapması, kentli için sosyal alanlar yaratması ve tüm bunları mimari ve mali olarak uygulanabilir çözümlerle başarması gerekiyor.
“Göğe Bakma Durağı”
Sevince Bayrak ve Oral Göktaş’tan oluşan SO? Mimarlık ve Fikriyat’ın tasarladığı YAP İstanbul Modern’in ilk projesi “Göğe Bakma Durağı”, adını Turgut Uyar’ın aynı adlı şiirinden alıyor. (Dünyanın En Güzel Arabistanı)
“Göğe Bakma Durağı”, İstanbul Modern’in üzerinde bulunduğu Boğaz’ın görünmeyen sularında süzülerek müzenin bahçesini gölgelendirirken yerleştiği mekanı da şehre yansıtıyor. Müzenin yer aldığı antrepo ve bahçenin strüktürel yapısı, deniz suyunun hareketini mimari elemanların hareketine dönüştürmeye olanak veriyor. Denizin yanı başında ama kıyıyla ilişkisi gümrüklü alan nedeniyle kesilmiş olan bahçe, döşemenin altındaki deniz suyunda yüzen şamandıraların taşıdığı gölge elemanlarıyla yeniden tanımlanıyor. Boğaz’dan ve kentin yüksek noktalarından da algılanabilecek kısa ömürlü ama canlı bu ek, bulunduğu yeri kent siluetinin bir parçası haline getiriyor. Bahçede bulunanlar, gündüzleri sallanan gölgelerin altında, hava karardığında ise değişen yansımaların içinde vakit geçiriyorlar. Bahçenin kullanım kurgusu, yeniden kullanılan malzemelerden üretilen elemanlarla şekilleniyor; balık ağlarıyla kaplanan kullanılmış araç lastikleri hafif, sağlam ve taşınabilen birimlere dönüşüyor. Ortaya çıkan değişken peyzaj ve durmaksızın kıpırdayan gölgelikler bahçeyi şehir içinde bir durağa dönüştürüyor: Dinlenmek, toplanmak, oyun oynamak ya da gökyüzüne bakmak için bir durak.
YAP İstanbul Modern Etkinlikleri
YAP İstanbul Modern: Yeni Mimarlık Programı kapsamında İstanbul Modern’in bahçesinde temmuz ayında bir dizi ücretsiz etkinlik düzenleniyor. 20. İstanbul Caz Festivali kapsamında 4 Temmuz’da saat 18.30’da To Be Continued Brass Band konseri, 5-6 Temmuz’da saat 14.00 ve 17.00’de Atmasyon Dans Kumpanyasıtarafından tasarlanan Intellectual Amusement - Le Faune ve Sufle başlıklı gösteriler ve 11 Temmuz’da saat 18.00’de bedensel ifade ve görsel sanatı bir araya getiren bir girişim olan boDig’in “Göğe Bakma Durağı”na özel tasarladığı performans izlenebilir.
11-12-13 Temmuz tarihlerinde saat 21.30’da Sinema TV işbirliğiyle düzenlenen Fantastik Türkler başlıklı film programı, müze bahçesine kurulacak açık hava sinemasında görülebilir. (Bilet fiyatı 8 TL.) 14 Temmuz’da 21.00’de ise 20. İstanbul Caz Festivali kapsamında Türkiye’de Caz? adlı belgesel gösterilecek.
İstanbul Modern, temmuz ayında uluslararası bir mimarlık etkinliğine de ortaklık yapıyor. Thinking The Edge – Water & Culture başlıklı program kapsamında 2,3, 4 ve 9 Temmuz tarihlerinde mimarlık öğrencilerine ve uzmanlarına yer veren panel ve atölye çalışmaları İstanbul Modern’de gerçekleştirilecek.
YAP İstanbul Modern: Yeni Mimarlık Programı
İstanbul Modern’in MoMA/MoMA PS1 işbirliğiyle yürüttüğü YAP İstanbul Modern: Yeni Mimarlık Programı, iki yılda bir, yaz aylarında, genç ve yükselen mimarlara İstanbul Modern’in dış mekanında geçici bir yapı tasarlama fırsatı sunuyor.
1998 yılında New York’ta MoMA PS1’ın avlusunda başlayan YAP: Yeni Mimarlık Programı, 2010 yılında Şili, Santiago’daki CONSTRUCTO ve 2011 yılında İtalya, Roma’daki XXI. Yüzyıl Sanatları Ulusal Müzesi (MAXXI)’nin katılımıyla uluslararası nitelik kazandı. 2012 yılında program, MoMA/MoMA PS1’dan gelen davetle Türkiye’deki İstanbul Modern Sanat Müzesi’ni de dahil edecek şekilde genişledi. YAP İstanbul Modern’in proje alanı olarak, Sedad Hakkı Eldem tarafından tasarlanan antrepolardan birinde yer alan İstanbul Modern’in heykel bahçesi ile çakıl zemin belirlendi. Mimarlık uzmanları, İstanbul Modern ve diğer YAP: Yeni Mimarlık Programı temsilcilerinden oluşan seçici kurul bir araya gelerek finale kalan beş mimarlık oluşumunun önerileri arasından SO? Mimarlık ve Fikriyat’ın tasarladığı “Göğe Bakma Durağı” başlıklı projeyi seçti.
Türkiye’nin dört bir tarafında ve KKTC’de yer alan mimarlık okullarındaki akademisyenler, mimarlık eleştirmenleri, süreli yayın mensupları ve Mimarlar Odası ile Serbest Mimarlar Derneği gibi mesleki kurumların temsilcilerinden oluşan aday göstericiler ile iletişime geçilerek 26 Kasım 2012’de onların işaret ettiği 35 genç aday arasından 5 finalist seçildi. Bu seçim, adayların sunduğu portfolyolar üzerinden seçici kurul tarafından yapıldı. Seçilen finalistlerden İstanbul Modern'in bahçesine programın çerçevesine uygun bir geçici düzenleme önerisi geliştirilmeleri istendi. 1 Şubat 2013’te yeniden bir araya gelen seçici kurul finalistlerin sunduğu önerileri değerlendirdi.
Mimar Suha Özkan’ın başkanlığını yaptığı seçici kurulda, mimar Emre Arolat; İstanbul Modern Küratörü Çelenk Bafra; MoMA Philip Johnson Mimari ve Tasarım Şef Küratörü Barry Bergdoll; XXI. Yüzyıl Sanatları Ulusal Müzesi, MAXXI Mimarlık Kıdemli Küratörü Pippo Ciorra; İstanbul Modern Şef Küratörü Levent Çalıkoğlu; YAP İstanbul Modern Koordinatörü Pelin Derviş; İstanbul Modern Yönetim Kurulu Başkanı Oya Eczacıbaşı; sanatçı ve mimar Cevdet Erek; MoMA Çağdaş Mimarlık Küratörü Pedro Gadanho; mimar Melkan Tabanlıoğlu ve mimar Han Tümertekin yer aldı.
