Mir Hüseyin Musavi Biyografisi

Mir Hüseyin Musavi Kimdir ?

Mir Hüseyin Musavi Hamene d. 2 Mart 1942, Hamene) 1981-1989 yılları arasında İran'ın yetmiş dokuzuncu ve son Başbakanı olarak görev yapan İranlı bir reformist politikacı, sanatçı ve mimar.

Seyyid Mir Hüseyin Musavi 2 Mart 1942'de İran Doğu Azarbeycan'ın Hamene kentinde doğdu. O ve ailesi Tebriz kökenli etnik bir Azeri'dir. Babası Mir-İsmail, Tebriz'den bir çay tüccarıydı.

Mousavi, Hamene'de büyüdü ve 1958'de lise mezuniyetini takiben Tahran'a taşındı. Mousavi, diğer Hamaney doğumlu olan Ali Hamaney'in akrabasıdır: Mousavi'nin büyükannesi Hamaney'in baba tarafından teyzesidir.

Mimarlık lisans eğitimini Tahran Ulusal Üniversitesi'nden (şimdiki Şehid Beheşti Üniversitesi) aldı ve 1969'da Tahran Ulusal Üniversitesi'nden mimarlık yüksek lisans derecesi aldı ve öncelikle geleneksel İran mimarisi üzerine yoğunlaştı. Öğrenci iken, sol İslam öğrenci derneğinin aktif bir üyesiydi.

Kolej yıllarında Musavi, uzun yıllar takdir ettiği Ali Şeriatinin kurduğu dini-milliyetçi bir siyasi parti olan İran Özgürlük Hareketi ile yakın bir ilişki içindeydi.

Parti devrim sonrası hükümete davet edilmese de, İran'ın gelecekteki siyasi liderleri o sırada partiye üye olan Mehdi Bezirgan, Yadolah Sahabi, Mahmud Talegani ve Mustafa Çamran'ın yanı sıra Musavi'nin en yakın müttefikleri haline geldi. Musavi, Ali Şeriati'nin Tahran Hüseyniye-i İrşad'daki derslerine düzenli olarak katılan öğrenci aktivistleri arasında yer aldı.

Musevi, 1969'da heykel konusunda uzmanlaşmış üniversite öğrencisi Zehra Rahneverd ile evlendi ve ünlü Ali Şeriati'nin öğrencileri arasında yer aldı. Rahnavard daha sonra Alzahra Üniversitesi başkanı ve İran'ın eski Cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi'nin siyasi danışmanı oldu. Çiftin üç kızı vardır; Azerbaycan Türkçesi, Farsça, İngilizce ve Arapça konuşabilmektedirler.

İran Devrimi
Musavi ve karısı, İran devriminin başarısında aktif bir rol oynamaktadır. Şah Muhammad Rıza Pehlevi Monarşisine karşı sokak protestoları düzenlemekten dolayı hapsedildi. İran devrimi yaklaştıkça, en eski siyasi kahramanı Che Guevara olan Musavi, mücadeleye daha aktif şekilde dahil oldu.

1979'daki Şah rejiminin çöküşünden sonra, Musavi, İran'da İslam Cumhuriyeti'nin kurulmasına yardım etmek ve İran'ın monarşisinin devrilmesini hızlandırmak için Muhammed Beheshti'nin 1979'da İslam Cumhuriyet Partisini kurmasına yardım etti.

Partinin siyasi sekreteri oldu ve partinin resmi gazetesi olan Jomhouri-e Eslami'nin baş editörü oldu. Bunun için, hem İslam Cumhuriyeti'nin hem İran'da hem de yurtdışında "Mimar" olarak görülüyor.

1979'un ortasında, Humeyni tarafından İran İslam Devrimi Konseyi'ne atandı. Jomhouri-e Eslami'nin genel yayın yönetmeni olarak, İslam Cumhuriyeti'nin ilk cumhurbaşkanı olan Abolhassan Banisadr'ın parlamentoda başarılı bir şekilde görevden alınmasının ardından 1981'de Fransa'ya gelişine kadar yüksek bir eleştirmen ve muhalifti.

Banisadr'ın dönem başkanlığı sırasında başbakan Muhammed Ali Rajai Musavi'yi dışişleri bakanı olarak atadı ancak Banisadr bu adaya karşı çıktı ve Mousavi atanmadı.

15 Ağustos 1981'de, hükümetin Rajai kabinesinde yeniden yapılandırılmasının bir parçası olarak Mousavi, dışişleri bakanı olarak atandı. Başbakan daha yüksek randevu aldığında görevini 15 Aralık 1981 tarihine kadar sürdürdü.

Siyasetten emeklilik
1989'da İslam Cumhuriyeti'nin kurucusu Humeyni öldüğünde, Musavi rejimde artık hoş karşılanmadı. Musavi için halkın yaşamından neredeyse tamamen yoksun olmak 20 yılın başlangıcıydı, ancak iki üst düzey rejim konseyinde oturuyordu.Birçoğu, kurulan rejimi onaylamadığının bir işareti olarak görülen kamusal hayatı tamamen yoktu.