Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Bayraktar, bakanlığının 2024 yılı bütçesi üzerinde konuştu Açıklaması
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, "Öncelikle enerji ve madencilikte tam bağımsız, kaynakta ve teknolojide net ihracatçı bir Türkiye ile 2053 yılında karbon nötr bir ekonomi olmayı hedefliyoruz.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, "Öncelikle enerji ve madencilikte tam bağımsız, kaynakta ve teknolojide net ihracatçı bir Türkiye ile 2053 yılında karbon nötr bir ekonomi olmayı hedefliyoruz. Bu yolda yeni bir reform ve yatırım dönemini başlatıyoruz." dedi.
Bayraktar, TBMM Genel Kurulunda bakanlığının 2024 yılı bütçesine ilişkin konuşmasında, dün Genel Kurul'da fenalaşan Saadet Partisi Kocaeli Milletvekili Hasan Bitmez'e geçmiş olsun dileklerini iletti.
Madencilik ile enerji sektörünün ekonominin can damarı olduğunu vurgulayan Bayraktar, Türkiye'nin, üretilen maden çeşitliliği açısından dünyada 8'inci sırada yer aldığını belirtti.
Bakan Bayraktar, geliştirilen politikalarla bordan yerli kömüre, nadir toprak elementlerinden altın madenciliğine kadar her alanda üretimi, katma değeri ve istihdamı sürekli olarak artırdıklarını dile getirerek, "2002 yılında 680 milyon dolar olan maden ihracatımızı, 2022 yılında 10 kat artırarak 6,5 milyar dolara çıkardık ve bu alanda Cumhuriyet tarihinin rekorunu kırdık. Ayrıca, 2002 yılında Gayrisafi Yurtiçi Hasıla içinde binde 8 olan madenciliğin payını yüzde 75 arttırarak 2022 yılında yüzde 1,4'e yani 210 milyar liraya yükselttik. Hedefimiz önümüzdeki dönemde bu oranı yüzde 5 seviyesine çıkarmak." dedi.
Madenleri ekonomiye kazandırırken "önce insan, sonra çevre, sonra katma değerli üretim" dediklerinin altını çizen Bayraktar, madencilik sektörünü daha güvenilir ve daha sürdürülebilir bir hale getirmeyi hedeflediklerini, bu kapsamda 2023'te 8 bin 419 denetim gerçekleştirildiğini bildirdi.
Bakan Bayraktar, dünyadaki bor rezervinin önemli bir kısmına sahip Türkiye'nin, uluslararası alanda yüzde 63'lük pazar payı ile dünya lideri konumunda olduğunu, 2022'de 2,7 milyon ton bor satışından 1,3 milyar dolar gelir elde edildiğini aktardı.
Geçen yıl 105 milyon ton kömür üretimi yapıldığını bildiren Bayraktar, "kömür gazlaştırma", "karbon yakalama" gibi temiz kömür teknolojileri ile ilgili çalışmaların sürdüğünü kaydetti.
Bayraktar, Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat'taki depremlerde madencilerin çok sayıda vatandaşı enkaz altında kurtardığını hatırlatarak, madencilerin bu tecrübesini ve kabiliyetini kurumsallaştırmak için AFAD başta olmak üzere ilgili tüm kurumlarla çalışıldığını dile getirdi.
"Nüfusumuzun yüzde 83'ünü doğal gaz kullanma imkanına kavuşturduk"
Yerli kaynakların ve madenlerin güçlü ekonominin, tam bağımsızlığımızın ve sürdürülebilir kalkınmanın önemli araçlarından biri olduğunu vurgulayan Bakan Bayraktar, "Bu noktada Türkiye Yüzyılında hız vereceğimiz çalışmalarımız ve milli maden mücadelemiz için Gazi Meclis'imizdeki her bir milletvekilimizden güçlü desteklerini aziz milletimiz adına istirham ediyorum." ifadesini kullandı.
Enerji arz güvenliğinin, ülkelerin iktisadi kalkınmalarının yanı sıra ulusal güvenliklerini de etkileyen önemli bir konu olduğunu belirten Bayraktar, şöyle devam etti:
"Türkiye Yüzyılında büyük ve güçlü Türkiye için 'enerjide tam bağımsızlık hedefi' doğrultusunda geliştirdiğimiz politikalar ile yurt içinde ve yurt dışında petrol ve doğal gaz arama ve üretimimizi artırarak enerji arz güvenliğimizi güçlendirmeye devam ediyoruz. Son 21 yılda devreye aldığımız uluslararası doğal gaz ve petrol boru hatlarımız, LNG tesislerimiz, yer altı doğal gaz depolarımız, sondaj ve sismik araştırma gemilerimiz ve alt yapı yatırımlarımızla hedeflerimize büyük bir azim ve kararlılıkla yürüyoruz. 2002 yılında sadece 5 il ve 7 Organize sanayi bölgesinde doğalgaz kullanılırken, Sayın Cumhurbaşkanımızın 'Türkiye'de her eve doğal gaz hizmetini götüreceğiz' hedefi ile bugün artık 81 il, 811 yerleşim yeri ve 214 organize sanayi bölgesine doğal gaz arzı sağladık. Yani nüfusumuzun yüzde 83'ünü doğal gaz kullanma imkanına kavuşturduk. Bu sayede vatandaşlarımıza daha konforlu bir yaşam imkanı sunarken aynı zamanda şehirlerimizin hava kalitesini de artırdık."
Gabar'daki petrol üretimi
Bayraktar, Fatih Sondaj Gemisi ile Karadeniz'deki Sakarya Gaz Sahasında 2020'de tarihin en büyük doğal gaz keşfinin yapıldığını hatırlattı.
Kara alanlarında bugüne kadar yapılmış en büyük petrol keşfinin Şırnak Gabar'da gerçekleştirildiğini ifade ederek, "Dün Gabar'daki keşfimizin yıl dönümüydü. Şehit Astsubay'ımız Esma Çevik ve şehit öğretmenimiz Aybüke Yalçın'ın adını verdiğimiz bu iki sahada şu an itibariyle günlük yaklaşık 30 bin varil petrol üretimi seviyesine ulaştık. Üretimi 2024 yılı sonunda 100 bin varile çıkarmak üzere çalışmalarımıza yoğun şekilde devam ediyoruz. Bu vesile ile her iki şehidimizi de bir kez daha rahmetle yad ediyorum. Yıllarca adı terörle anılan bu bölgemiz artık üretimle, istihdamla ve kalkınmayla anılıyor ve adeta petrol ve enerji üssü haline geliyor." şeklinde konuştu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın liderliğinde petrol ve doğal gaz üretiminin artırılacağının altını çizen Bayraktar, enerji ithalatındaki ezberleri bozacaklarını ve dışa bağımlılığı gündemden çıkaracaklarını söyledi.
Bakan Bayraktar, elektrik üretiminde yerli ve yenilenebilir kaynakların payını artırdıklarını, yerli kaynak oranının yüzde 66, yenilenebilir enerji oranının ise yüzde 55 seviyesinde olduğunu bildirdi.
Türkiye'nin Avrupa'da jeotermal enerji kurulu gücünde birinci, hidroelektrikte ikinci, rüzgarda yedinci, güneş enerjisi kurulu gücünde ise sekizinci sırada yer aldığını aktaran Bayraktar, güneş paneli üretiminde yüzde 77, rüzgar türbini üretiminde yüzde 60'lık yerlileşme oranına ulaşarak Türkiye'nin bu teknolojilerde dışa bağımlılığını azalttıklarını dile getirdi.
"Ülkelerle görüşmelere devam ediyoruz"
Akkuyu Nükleer Güç Santralinin, kurulu güç bakımından dünyada inşası devam eden en büyük nükleer santral projesi olduğunu kaydeden Bayraktar, şöyle konuştu:
"Şu anda bu santralde 30 bine yakın istihdama ulaşılmıştır. Tesis tamamen devreye alındığında da 4 bin kişiye kalıcı istihdam sağlamak mümkün olacaktır. Ayrıca, 27 Nisan 2023 tarihinde ilk yakıt çubuklarını sahaya getirerek Akkuyu projemize uluslararası anlamda nükleer tesis statüsü kazandırdık. Diğer taraftan, Sinop ve Trakya nükleer güç santrali projelerine yönelik çalışmalara ve teknoloji sahibi ülkelerle görüşmelere devam ediyoruz."
Sakarya Gaz sahasından üretilen doğal gazın karaya ulaşmasıyla aylık 25 metreküpe denk gelen tüketimlerin bir yıl boyunca ücretsiz yapıldığını anımsatan Bayraktar, bu kapsamda 87 milyar liralık doğal gazı bedelsiz sunduklarını belirtti. Ayrıca 2019'dan bugüne kadar toplam 19,2 milyar liralık elektrik tüketim desteği sağlandığını bildiren Bayraktar, bu yıl elektrik ve doğal gaz tüketim desteğinin 282 milyar liraya ulaştığını söyledi.
Bakan Alparslan Bayraktar, sanayide bir çok alanda kullanılan ve ithal edilen ferroborun Türkiye'de üretilmesi amacıyla Balıkesir Bandırma'da temeli atılan ve yıllık 800 ton kapasiteli tesisi en kısa sürede devreye alacaklarını dile getirerek, şunları ifade etti:
"Türkiye Yüzyılını enerjinin ve madenin de yüzyılı yapmak için tüm gücümüzle çalışıyoruz. Öncelikle enerji ve madencilikte tam bağımsız, kaynakta ve teknolojide net ihracatçı bir Türkiye ile 2053 yılında karbon nötr bir ekonomi olmayı hedefliyoruz. Bu yolda yeni bir reform ve yatırım dönemini başlatıyoruz. Ülkemizin potansiyelini ortaya çıkarmak, bu sayede sürdürülebilir ve kapsayıcı büyüme hedefini gerçekleştirmek üzere, yatırım, üretim, istihdam ve ihracat odaklı ekonominin ihtiyaç duyacağı enerji ve madencilik politikalarını kararlılıkla uyguluyoruz. Enerji altyapımızı doğal afetlere dirençli hale getirirken enerji ve madencilik sektöründe kapasite ve imkanlarımızı anlık olarak afet bölgesine yönlendirme kabiliyetimizi de artırıyoruz."
"Deniz üstü rüzgar enerjisi kurulu gücünü enerji portföyümüze ekleyeceğiz"
Yenilenebilir enerjinin elektrik üretimi içindeki payını yüzde 55'e çıkarmayı öncelikli hedef olarak belirlediklerini belirten Bayraktar, her yıl 3 bin 500 megawatt güneş enerjisi ve 1500 megawatt rüzgar enerjisi santralini devreye alacaklarını ifade etti. Bayraktar, "Bu süreçte bir ilki de gerçekleştirerek toplam 5 bin megawatt deniz üstü rüzgar enerjisi kurulu gücünü enerji portföyümüze ekleyeceğiz. Ayrıca, elektrik iletim ve dağıtım hatlarımızı güçlendirmeyi, vatandaşlarımıza tüketici odaklı daha kaliteli hizmet sunmayı da hedefliyoruz." diye konuştu.
Alparslan Bayraktar, "enerjide dışa bağımlılığı bitirme" hedefi doğrultusunda kara ve deniz alanlarında yeni petrol ve doğal gaz keşifleri için çalışmaları yoğunlaştıracaklarını belirtti.
Sakarya gaz sahasındaki üretimi ilk aşamada günlük 10 milyon metreküpe, sonraki süreçte günlük 40 milyon metreküpe çıkarmayı hedeflediklerini bildiren Bayraktar, "Petrol ve doğal gaz arama ve üretimi için yürüttüğümüz çalışmaları sadece yurt içi için sınırlı tutmuyoruz. Orta Doğu başta olmak üzere Afrika, Kafkasya ve diğer coğrafyalarda milli petrol şirketlerimiz TPAO ve BOTAŞ ile petrol ve doğal gaz projelerinde yer alacağız." dedi.
Bakan Bayraktar, nükleer enerjiyi de portföye ekleyerek 2035'e kadar 7 bin 200 megawatlık nükleer enerji santralini devreye alacaklarını söyledi.
Enerji diplomasisini de daha aktif bir şekilde kullanmayı sürdüreceklerini ifade eden Bakan Bayraktar, Bulgaristan, Macaristan, Romanya ve Moldova ile gaz ihracatı anlaşmaları yaptıklarını anımsattı.
Bayraktar, İstanbul Finans Merkezinde enerji ve madencilik alanında faaliyet gösterecek bir ticaret borsası oluşturacaklarını bildirdi.
