Koronavirüs salgını ve ibuprofen: İddialar, hurafeler ve gerçekler
Koronavirüs hastaları için ibuprofen almak gerçekten tehlikeli mi? BBC Reality Check ekibi bu sorunun yanıtını araştırdı.
Hem parasetamol hem de ibuprofen, grip benzeri belirtiler gösterenlerde ateşi düşürüyor.
Fakat ibuprofen ve diğer NSAID ilaçlar (Steroid Olmayan Anti-inflamatuar İlaçlar) herkes için uygun değil ve özellikle astım, kalp ve dolaşım sorunları olan kişilerde yan etkiler ortaya çıkabiliyor.
İngiltere Ulusal Sağlık Sistemi NHS'in internet sitesinde daha önce hastalara hem parasetamol hem de ibuprofen öneriliyordu.
Fakat kurum bir süre önce bu tavsiyesini değiştirdi. NHS'in internet sitesinde şimdi "Halihazırda iboprufenin koronavirüsü daha da ağırlaştırabileceğine dair güçlü bir bulgu olmamasına rağmen, doktorunuz size aksini söylemedikçe, koronavirüs semptomları için parasetamol alın" deniyor.
'İlk tercih parasetamol olmalı'
Ibuprofenin koronavirüsün yol açtığı rahatsızlıkların - hem sağlıklı hem de başka sağlık sorunu olan kişiler için- şiddet ve süresini etkileyip etkilemediği bilinmiyor.
Londra Hijyen ve Tropikal Hastalıklar Fakültesi'nden Dr. Charlotte Warren-Gash risk grubundaki hastalar için "İlk tercih olarak parasetamole sadık kalmak mantıklı" diyor.
WhatsApp, Instagram ve diğer sosyal medya platformlarında ibuprofenle ilgili şöyle söylentiler dolaşıyor:
Cork Hastanesi'nin yoğun bakım servisinde dört genç hasta var. Bu hastaların başka hiçbir sağlık sorunları yoktu. Ama hepsi anti-inflamatuar ilaçlar alıyordu. Hastalıklarını bunlar ağırlaştırdı. | Yanlış |
Viyana Üniversitesi koronavirüs belirtileri gösteren kişileri ibuprofen almamaları konusunda uyardı. Çünkü bu ilacın vücutta koronavirüsün çoğalmasını hızlandırdığı ortaya çıktı. İtalya'da salgının bu kadar çabuk bu noktaya gelmesi bu yüzden. | Yanlış |
Fransa'da Toulouse Üniversitesi Hastanesi'nde dört ağır koronavirüs vakası var. Hepsi genç ve başka sağlık sorunları yok. Hepsi belirtiler ortaya çıktıktan sonra ibuprofen gibi ağrı kesiciler almıştı. | Yanlış |
Bu iddiaların hiçbiri doğru değil.
İrlanda Enfeksiyon Hastalıkları Birliği Cork Hastanesi'ne atfedilen iddiaların doğru olmadığını açıkladı.
Toulouse Üniversitesi de sosyal medyada dolaşan iddiaları yalanladı.
Şimdiye kadar koronavirüste ibuprofen kullanımıyla ilgili yapılmış bir araştırma yok.
Ancak daha önce diğer solunum yolu hastalıklarıyla ilgili olarak yapılan araştırmalarda ibuprofen daha fazla komplikasyon ve daha ciddi hastalıklarla ilişkilendiriliyor.
Southampton Üniversitesi'nden Prof. Paul Little "Buna ibuprofenin kendisinin yol açıp açmadığını bilmiyoruz" diyor.
Bazı uzmanlar, ibuprofenin anti-inflamatuar etkisinin vücudun bağışıklık sistemi tepkisini etkileyebileceğine inanıyor.
Reading Üniversitesi'nden Prof. Parastou Donyai şunları söylüyor:
"Solunum yolu hastalıkları sırasında ibuprofen kullanımının hastalığı ağırlaştırdığı ve başka komplikasyonlara yol açtığına ilişkin pek çok çalışma var."
Fransa'daki söylentiler, Toulouse Üniversitesi Hastanesi'nde görevli Jean-Louis Montastruc adlı bir doktorun "Koronavirüsün bu aşamasında ateş ve enfeksiyon vakalarında NSAID ilaçların komplikasyon riskini unutmayın" dediği Twitter mesajından sonra başladı.
Sonrasında bir nörolog olan Fransa Sağlık Bakanı Olivier Veran, Twitter mesajında "anti-inflamatuar ilaçlar enfeksiyonu ağırlaştırabilir" dedi.
Ancak Veran 43 bin kez paylaşılan bu mesajında, hastaların doktorlarına danışmadan ilacı bırakmamalarını tavsiye etti.
Twitter'da ibuprofenin başka hastalığı olmayan genç ve orta yaşlı kişilerde bile hastalığı ağırlaştırdığına dair başka mesajlar da on binlerce kez paylaşıldı.
Uzmanlar, söylentilerin artmasında ibuprofen konusunda açık bir görüş birliği olmamasından kaynaklandığına dikkat çekiyor.