Obezite Diyabeti Tetikliyor
22 Mayıs Avrupa Obezite Günü. Dünya Sağlık Örgütü'nün raporuna göre Avrupa Birliği ülkelerinde şişmanlık artık mücadele edilmesi gereken bir hastalık haline geldi.
Günümüzde obeziteye bağlı olarak gelişen Tip 2 diyabetin görülme sıklığı giderek artıyor ve ciddi bir halk sağlığı sorunu haline geliyor. Dünyada yaklaşık 300 milyon diyabetik hasta bulunuyor ve 2030 yılına kadar yarım milyara ulaşacağı tahmin ediliyor. Her yolu denedikten sonra obezite cerrahisine başvuran hastalarda operasyon sonrasında Tip 2 diyabetin yüzde 80 oranında azaldığını söyleyen Liv Hospital Obezite Cerrahı Doç. Dr. Hasan Altun obezite ve Tip 2 diyabet ilişkisini anlattı.
Kilo verdikçe şeker kontrol altına alınıyor. Tip 2 diyabet heterojen bir hastalıktır ve kesin sebepleri net olarak ortaya konulamamıştır. Obezite, diyabet gelişiminde en önemli risk faktörüdür. Obez bir kişinin diyabet olma riski zayıf bir insana göre 90 kat daha yüksektir. Diyabetik hastaların sadece %15’i zayıf hastalardır.
Obez diyabetik hastalar, az da olsa kilo verdiklerinde bile şekerleri çok daha iyi kontrol edilebilmektedir. Bütün bu sayılar diyabetik hastalarda kilo vermenin önemini göstermektedir. Obezite nedeniyle ameliyat edilen diyabetik hastaların diyabetlerinde ve obezite bağlı hipertansiyon, hiperlipidemi ve uyku apnesi gibi yandaş hastalıklarda da önemli düzelmeler olmaktadır.
Tip2 diyabet tedavisinde ilaç tedavileri ve egzersiz sık olarak kullanılmaktadır. İlaç tedavileri uzun süreli olmakta ve dozları giderek artmaktadır. Hastalar bu tedavilerle genelde istenilen amaçlara ulaşamadığı gibi uyum sorunları yaşamakta ve diyabet hastalığının yan etkilerine maruz kalmaktadırlar. Ayrıca hastaların bu tedavileri esnasında devamlı kontrol altında tutulması gerekir. Kullanılan insülin tedavisi de hastalarda kilo alımına sebep olabilmektedir.
Operasyondan sonra hormonal değişiklikler de başlıyor. Diyabet tedavisinde kilo verme ise çok etkili ve maliyeti çok düşük bir tedavidir. Yapılan obezite ameliyatları hastaların sadece yemelerini kısıtlamakla kalmayıp birtakım hormonal değişikliklere de yol açmaktadır.
Böylece hastalar kilo vermekle kalmaz, metabolik değişiklikler de meydana gelir. Gastrik bypass ameliyatı olan hastalarda kilo vermeden bu etkiler ortaya çıkmakta ve ameliyatı izleyen günlerde şeker kontrolleri kolaylaşmaktadır.
Ameliyat olan tip 2 diyabetik hastalarda %80 diyabet hastalığı iyileşmekte ve %10 hastada ise kısmi düzelme olmaktadır. Kilo verdirme ameliyatları günümüzde vücut kitle indeksi 30’un üzerinde olan diyabetik hastalıklar için önerilmektedir. Diyabetin tedavi algoritmalarında artık obezite cerrahisi de yerini almıştır. Endokrin uzmanı ve obezite ve metabolizma cerrahisi uzmanı tarafından değerlendirilip uygun görülen hastalarda obezite cerrahisi Tip 2 diyabet tedavisinde oldukça etkindir. Uluslararası Diyabet Federasyonu vücut kitle indeksi 35’in üzerinde olan tip 2 diyabetik hastalar için obezite cerrahisini bir opsiyon olarak değil öncelikli yapılması gereken bir tedavi olarak önermektedir.