Fotoğraflarla: Çin'in Kontrolünü Kaybedip Dünyaya Düşen Uzay Aracı Tiangong-1
Çin'in kontrolünü kaybeden ilk uzay istasyonu Tiangong-1, atmosfere girer girmez yanarak infilak etti.
Çin, ilk uzay istasyonu Tiangong-1'i fırlattığında, ABD ve Rusya'nın da taraf olduğu "uzay savaşlarında" büyük hamlesini yapmıştı.
Ancak bundan 5 yıl sonra Tiangong-1 kontrolünü kaybetti. Dünya'ya düşmesi halinde ne olacağı ise yıllarca tartışıldı.
Pazartesi günü Dünya'ya yeniden giren uzay aracının büyük bir kısmı, Büyük Okyanus'un güneyinde atmosfere girer girmez yanarak infilak etti.
Tiangong-1'in doğuşu ve "evine" geri dönüş hikayesini fotoğraflarla derledik.
Neden inşa edildi?
Tiangong-1'in yapılmasındaki başlıca amaç, Çin için büyük bir uzay üssü prototipi yaratmaktı.
Gök Saray ya da Semavi Saray anlamına gelen Tiangong-1, Çin'in taykonotları için de bir gelecek hazırlayacaktı.
Astronotlar burada yiyip içecek, uyuyacak, araştırma yapacak, modülleri test edecekti.
'Gök Saray'ın' yükselişi
29 Eylül 2011'de, 8,5 ton ağırlığındaki ve 10 metreden uzun Tiangong-1, görkemli bir "gösteriyle" uzaya fırlatıldı.
Çin'in kuzeybatısındaki Gansu vilayetinde bulunan Jiukuan Üssü'nden yapılan fırlatılış, Çin halkı tarafından da merakla izlendi.
Bu bir yandan da Çin'in ABD ve Rusya karşısındaki güç gösterisiydi. Ülke, bütün hazırlık ve çalışmaları kendi yapmıştı. Bazı uzmanlarsa Tiangong'un başarısına rağmen uzaydaki büyük dünya güçlerinin gerisinde olduğunu söylüyordu.
Çin burada da durmadı ve Tiangong-2 ve 3'ün planlarına başladı.
Çin'in ilk kadın astronotlu misyonu
Tiangong-1, hem insanlı hem de insansız uzay görevleri için kullanıldı.
Önce mürettebatsız Shenzhou 8 uzay mekiği buraya gönderildi, ardından Shenzhou 9 ve Shenzhou 10 mürettebatlı görevleri gerçekleştirildi.
2013'teki son görevin ardından, 2016'da fırlatılan halefi Tiangong-2'ye sıra geldi.
Uzay aracı 2 yıllık ömrüne çeşitli görevler sığdırdı ama belki de en dikkat çeken 2002'de Çin'in ilk kadın astronotu Liu Yang'ın burayı ziyaretiydi.
Gençlerle uzayda deneyler
2013'te Shenzhou-10 uzay aracının mürettebatından kadın astronot Wang Yaping, Tiangong-1'den Dünya'ya bağlandı.
Çinli gençler için uzayda çeşitli deneyler yapan Yaping, onlara astrofizik dersi verdi.
Şi Jinping'den kutlama telefonu
Çin Devlet Başkanı Şi Jinping Haziran 2013'te son bir görev için Tiangong-1'de çalışmalarını sürdüren 3 astronotla telefonda konuştu.
İşler yolunda gitmiyor
Tiangong-1'in görev süresi olan iki yıl 2013'te dolduğunda mürettebat da Dünya'ya döndü.
Hedef, kontrollü bir şekilde uzay aracının dünyaya geri getirilmesiydi.
Teknik arızalar yaşandığı dedikodularından aylar sonra Çin yönetimi, Tiangong-1'in kontrolden çıktığını Birleşmiş Milletler'e bildirdi. Çin iletişim sorunu nedeniyle istasyonu yörüngede tutabilecek şekilde kumanda edemiyordu. Aralık ayında Dünya'ya düşüş başladı.
Radar görüntülerinde her iki buçuk dakikada uzay aracının yavaş yavaş savrulduğu dikkat çekiyordu.
Kafamıza mı düşecek?
Kontrolden çıkan uzay aracının Dünya'ya ne zaman, nasıl ve nereden düşeceği en büyük soruydu.
Avrupa Uzay Ajansı'nın liderliğinde 13 uzay ajansı önce Tiangong'ı takibe alarak olasılıklar üzerine modellemeler yaptı.
Uzay aracının düşme ihtimalinin hesaplandığı ilk yerler arasında Türkiye de vardı. Liste, İtalya, İspanya, Japonya, Kore diye devam ediyordu. Bu ülkelerin sosyal medya platformlarında Tiangong'un "her an kafamıza düşebileceği" yönünde esprili paylaşımlar yapıldı.
Tarih verildi
Sonunda uzay aracının Dünya'ya geri döneceği gün geldi çattı.
Geçen hafta aracın 31 Mart-2 Nisan tarihleri arasında, 43 derece Güney ve 43 derece Kuzey enlemleri arasına düşeceği açıklandı.
Her ne kadar merak ve kısmi bir endişe yaratsa da uzmanlar, Tiangong'un nüfusu yoğun bir yere düşme ihtimalinin düşük olduğunu duyurdu.
Uzay aracının büyük bölümünün yeniden giriş sırasında yanacağı, yörüngesel rotasının ise parçalarının düşebileceği alanı sınırladığı vurgulandı.
Ortak görüş belliydi: Tiangong-1 ya denizlere ya da okyanuslara düşecekti.
Tiangong-1'den sessiz veda
Dünyanın belki de son aylarda heyecanla izlediği en büyük uzay yolculuğu, Tiangong-1'di.
Çin'in kısa ömürlü uzay istasyonu, bilim kurgu filmlerini aratmayan bir çarpışma ile Dünya'ya düşmedi. Aksine TSİ 03: 15 civarında Dünya'ya yeniden giren aracın yüzde 90'ı Büyük Okyanus'un güneyinde atmosfere girer girmez yanarak infilak etti.
Avustralya Ulusal Üniversitesi'nden astrofizikçi Brad Tucker, Tiangong-1'in 700 kilograma yakın olan kalıntılarının Tahiti'nin 100 kilometre açıklarına düştüğünü tahmin ediyor.
Sırada ne var?
Çin'in ikinci uzay istasyonu Tiangong-2, Eylül 2016'da fırlatılmıştı. Kısa süre sonra Shenzou 11 uzay mekiği de iki mürettebatla Tiangong-2'e demirledi.
Yetkililer şimdi üçüncü ve daha büyük bir uzay istasyonu için kolları sıvadı.
Uluslararası Uzay İstasyonu'nun 2024'te ömrünü dolduracağını bilen Çinli yetkililer, ileride dünyanın tek sürekli uzay istasyonuna sahip ülkesi olmayı vadediyor.
