Osmanlı ve Uzay-3: Mekteb-İ Fenn-İ Nücum
Osmanlı Devleti'nde astronomi çalışmaları için kurulan en önemli kurumlardan biri varlığı günümüzde sürdüren Kandilli Rasathanesi'dir. Bu gözlemevi Viyana'daki Uluslararası Meteoroloji ve Astronomi Gözlemevi'ne delege gönderdi.
Osmanlı Devleti'nde astronomi çalışmaları için kurulan en önemli kurumlardan biri varlığı günümüzde sürdüren Kandilli Rasathanesi'dir.
Bu gözlemevi Viyana'daki Uluslararası Meteoroloji ve Astronomi Gözlemevi'ne delege gönderdi. Bu kongre aracılığıyla Avrupa'daki gözlemevleriyle resmi bağlantılar kuruldu. Osmanlı Devleti'ndeki depremlerin raporları ve hava tahmin özetleri Avrupa gözlemevlerine gönderilmiştir.
Bu gözlemevinin namaz vakitlerini belirlemek ve duyurmak, Güneş ve Ay vakitlerini saptamak, saat kulelerini ayarlamak, İstanbul'daki hava durumunu Avrupa'daki gözlemevlerine bildirmek gibi görevleri vardı. Kandilli Rasathanesi'nin günümüzdeki görevi deprem ölçütü yapmaktır.
Tarihte ilk uçan insan olduğu iddia edilen Hezarfen Ahmet Çelebi'nin arkadaşı Lagari Hasan Çelebi kendi yaptığı basit hava roketiyle uçtuğu ve roketle uçan ilk insan olduğu iddia edilmektedir. (Bu iki ismi sadece Evliya Çelebi'nin Seyahatnamesi'nde görürüz; yaşayıp yaşamadığı rivayettir.) Bu konuda ilginç bir detay ise Lagari Hasan Çelebi'nin sürgün edildiği yer olan Kırım'ın modern roket çalışmalarının başladığı yer olmasıdır.
OSMANLI'NIN 17 SAVAŞ UÇAĞI VARDI
Sultan III. Ahmet tarafından Fransa'ya elçi olarak gönderilen Yirmisekiz Çelebi Mehmet Efendi, Paris Rasathanesi'ni ziyaret etmiştir.
Osmanlı paşalarından Sait Paşa, Dünya'nın başlangıç meridyeni olarak kabul edilen Greenwich Rasathanesi'nde çalışmıştır.
Osmanlı Devleti'ne matbaayı getiren kişi olan İbrahim Mütteferika yabancı astronomların kitapları çevirerek ve bastırarak Osmanlı astronomisine katkıda bulunmuştur.
Tanzimat Fermanı'yla Batılılaşma dönemine giren Osmanlı Devleti yeni okullar açmaya başlamıştır. Bu okullardan biri Mekteb-i Fenn-i Nücüm adıyla açılan astronomi okuludur. Bu okul müneccimbaşılar tarafından idare ediliyordu. Bu okul Osmanlı Devleti'nde astronomi alanıyla açılan ilk ve tek okuldur. Okulun açılış amacı öğrencilere takvim yapmayı, Ramazan ayında imsakiye hazırlamayı ve aynı zamanda vakit tayini ile ilgili astronomi ilimlerini öğretmekti. Bu okulda aynı zamanda müneccimler yetiştiriliyordu.
Osmanlı Devleti'nde pilot yetiştirmek için 1912'de Yeşilköy'de havacılık okulu kurulmuştur. 26 Nisan 1912'de resmi olarak ilk askeri uçuş gerçekleşmiştir. Balkan Savaşları zamanı Osmanlı Ordusu'nda 17 tane savaş uçağı bulunuyordu. Yeterli eğitimli olan pilot olmadığı için yurtdışından hizmete alınmıştır.
Bu yazıdan sonuç olarak bir şey çıkartırsak, uzay ile ilgili araştırmaların pratik olarak temelini Osmanlı Devleti'ndeki astronomlar atmalarına rağmen maalesef devamı gelmemiştir. Bizim kaynaklarımızdan bizden fazla kullanan devletler uzay konusunda çalışmaların devamını getirmiştir. SON.
