Simülasyonda Yaşadığımız Düşüncesine Dayanan 10 Kaliteli Film
Hepimiz büyük ve gelişmiş bir medeniyetin ürünü olan yazılımın içinde mi yaşıyoruz? Gerçekliğe ilişkin eleştirel bakışın tavan yaptığı günümüzde, simülasyon hipotezini konu edinen başarılı bir sizin için derledik.
Simülasyon hipotezinin temeli, Antik Yunan'da yaşamış düşünürlerin öne sürdükleri fikirlerle atıldı. Her çağ ve her dönemde gerçekliğe ilişkin eleştiriler yapıldı. İnsanlar farklı araçlarla ya da söylemlerle yaşadığımız gerçekliğin bir yapaylıktan ibaret olabileceğini anlattı.
Binlerce yıldır süregelen bu cevap arayışında, 21. yüzyılın 5'te birini tamamlamak üzereyiz. Elimizdeki en güçlü anlatı aracı ise sinema. Geçtiğimiz 20 ila 25 yıl boyunca beyaz perdede simülasyon hipotezine ilişkin çok ciddi göndermeler yapıldı. Gelin o filmlere yakından bakalım.
Not: Listede beklentilerin aksine sadece bilim kurgu türünde yapımlar yok. Elimizden geldiğince her tarzda yapıma yer vermeye çalıştık.
Dehşet Kapanı (The Cabin in the Woods):
Tür: Korku
IMDb puanı: 7,0
Rotten Tomatoes notu: %91
Issız bir ormanda yer alan küçük bir evde hafta sonu tatili yapmak isteyen bir grup genci izliyoruz. Bu cümle filmin bir klişe olduğuna işaret etse de inanılmaz şekilde yanıltıyor. Bulundukları küçük evin Ancient One adında mistik bir varlığın sığınağının üzerine inşa edildiğini anlayan gençler, filmin sonunda öyle bir şeye ulaşıyorlar ki aklınız yerinden çıkabilir.
Bu filmde işlenen simülasyon hipotezinin kaynağı Jean Baudrillard'ın görüşlerine dayanıyor. Boudrillard, aslında medyanın gerçekliğin bir simülasyonu olduğunu savunan önemli bir sosyologdu. Film hakkında daha fazla tadınızı kaçırmak istemiyoruz. Korku türünü de seviyorsanız kesinlikle izleyin.
Yarının Sınırında (The Edge of Tomorrow):
Tür: Aksiyon, bilim kurgu
IMDb puanı: 7,9
Rotten Tomatoes notu: %90
Ele aldığı konuyla doğrudan simülasyon kavramını işleten bu filmde Tom Cruise abimiz, aynı günü tekrar tekrar yaşayan bir askere hayat veriyor. Aynı günü tekrar tekrar yaşama kurgusu, 'de javu' ve 'rüya' gibi fenomenleri andıran bir bilim kurgu hikâyesine sırtını yaslıyor.
Bay Hiçkimse (Mr. Nobody):
Tür: Dram, fantastik, bilim kurgu
IMDb puanı: 7,8
Rotten Tomatoes notu: %67
Sinema sitelerinde asla hak ettiği puana sahip olmadığı anlaşılan Mr. Nobody, gelecek ve geçmiş arasında örülen bağlantıların tercihlerimizden ne kadar etkilendiğini gösteriyor. Filmdeki ana karakterimiz Nemo'yu hemen hemen her yaşta görüyor, her çağı onunla birlikte yaşıyoruz. Nemo'nun kendi gerçekliğini keşfetme mücadelesi ise bize 'kelebek etkisi' dahil pek çok olayın açıklamasıyla sunuluyor. Dünya üzerinde birbiriyle alakasız olan her şey, aniden birbiriyle ilişki kurabiliyor.
Aç Gözünü (Abre los ojos):
Tür: Dram, gizem
IMDb puanı: 7,8
Rotten Tomatoes notu: %85
İspanyol sinemasının en bilinen örneklerinden olan Aç Gözünü, bir adamın hayatının aşkını bulduktan sonra kararan hayatını konu alıyor. Şimdi bunun simülasyon ile ne ilgisi olduğunu çok merak edeceksiniz. Edin ve izleyin diye buradasınız. En nihayetinde her şeyi de söyleyecek değiliz ya : )
Vanilla Sky:
Tür: Dram, gizem
IMDb puanı: 7,8
Rotten Tomatoes notu: %85
Yukarıdaki Aç Gözünü filminin Amerikan versiyonu olan Vanilla Sky, bu kez başrolde Tom Cruise'a yer veriyor. Filmdeki kadın oyuncu ise İspanya versiyonunda da aynı karaktere hayat veren Penelope Cruz. Aynı filmin iki farklı ülkedeki versiyonunda aynı karakteri oynaması epey ilginç bir detay.
Her iki filmin de açılış sahnelerini aşağıdan karşılaştırmalı olarak izleyebilirsiniz:
Karanlık Şehir (Dark City):
Tür: Gizem, bilim kurgu
IMDb puanı: 7,7
Rotten Tomatoes notu: %75
Geçmişine dair tuhaf anılarla mücadele eden bir adam, bu anılarında hiç hatırlamadığı bir kadınla eş olduğunu görür. Hatta yaşadığı dünyanın ve şehrin de bir Güneş'i yoktur. Karanlık Şehir, uyandıktan sonra detaylarını unuttuğunuz bir rüya gibi filmdir.
Başlangıç (Inception):
Tür: Aksiyon, bilim kurgu, gizem
IMDb puanı: 8,8
Rotten Tomatoes notu: %86?
Christopher Nolan'ın kariyer zirvelerinden birisi olan Inception filmini, sinemaya aşık olup da bilmeyen yoktur diye düşünüyoruz. İnsan bilincinin belki de en gizemli ürünü olan rüyalara odaklanan bu filmin kendisi baştan sona bir rüya gibi. Nolan'ın diğer başarılı projeleri için aşağıdaki içeriğe de göz atmayı unutmayın.
Truman Show:
Tür: Komedi, dram
IMDb puanı: 8,1
Rotten Tomatoes notu: %94
Konuyu işleyiş tarzıyla hâlâ ders olarak okutulan ve üzerine bilimsel araştırmalar yapılan bir filmdir Truman Show. Hayatının başlangıcından itibaren bir televizyon şovu olarak yayımlanan Truman Burbank'in özgürlük mücadelesini izleriz. İzlemekle kalmaz, yaşarız. Filmde simülasyon hipotezlerine dair en belirgin şekilde ortaya atılan görüşler, yine ünlü sosyolog Jean Boudrillard'a aittir. İnsanın çocukluk, gençlik ve yetişkinlik döneminde tekrar tekrar izlemesi gereken ender yapımlar arasında gösterilir.
Matrix:
Tür: Aksiyon, bilim kurgu
IMDb puanı: 8,7
Rotten Tomatoes notu: %88
Konu simülasyon hipotezleri olunca Matrix serisinin yarattığı etkiyi uzun uzun tartışabiliriz. Bu film yazılımlar, robotlar, insansı yapay zekaların ötesinde şeyler anlatır. Her ne kadar popülerliğinin önemli bir kısmını döneminde çığır açan görsel efektleri ve kurgusuyla kazansa da felsefi dayanakları üzerine sayısız bilimsel araştırma yapılmıştır. Eğer bugün simülasyon hipotezinin bu kadar popüler olmasını sağlayan bir etki söz konusuysa, Matrix bu etkinin büyük kısmını tek başına yaratmıştır.
13. Kat (The Thirteenth Floor):
Tür: Gizem, bilim kurgu, gerilim
IMDb puanı: 8,7
Rotten Tomatoes notu: %88
Sanal gerçekliği günümüzün en popüler teknolojik gelişimlerinden birisi olarak görmek mümkün. Çıkalı tam 20 yıl olan bu sinema şaheseri ise daha insanların bilgisayarlarla bu kadar haşır neşir olmadığı bir dönemde gündem yaratmıştı. Bir bilgisayar bilimcisinin 1937 yılındaki dünyaya simüle eden yazılım geliştirmesiyle başlayan filmde, zaman ve mekan dahil bütün sorgulara açık oluruz. Filmin günümüz çözünürlük standartlarına uyarlanmış versiyonlarıyla izlemenizi tavsiye ederiz.
Simülasyon teorisinin kökeni her ne kadar insanların bilimsel çalışmalar dışında geliştirdikleri düşünce akımları olsa da bugün, simülasyon konusu fizikçilerin bile aklını kurcalıyor. Sinema bilinen ve düşünülen ihtimalleri göstermenin en etkili yollarından birisi. Listemizin sonuna geldik ancak belki de bir başka gerçeklikte bu filmleri hepsini çoktan izlediniz.