Osmanlı döneminin gözde fabrikasından geriye sadece yaralı bacası kaldı
Tekstil sanayi tarihinin en eski özel sektör kuruluşu olan, 1890 yılında inşa edilen Karamürsel Mensucat Fabrikası'ndan günümüze sadece bacası ulaştı.
Tekstil sanayi tarihinin en eski özel sektör kuruluşu olan, 1890 yılında inşa edilen Karamürsel Mensucat Fabrikası'ndan günümüze sadece bacası ulaştı. Vatandaşlar, 1921 yılında işgal kuvvetleri tarafından bombalanan ve büyük hasar alan fabrikadan geriye kalan yaralı bacanın restore edilmesini bekliyor.
Osmanlı döneminin ilk sanayi kuruluşlarından olan Karamürsel Mensucat Fabrikası, Kocaeli İzmit Körfezi'nin Karamürsel sahil kesiminde 1890 yılında kuruldu. Sanayinin gelişimine büyük katkı sağlayan fabrikada üretilen kumaşlar, özellikle asker ve subayların kıyafetlerinin dikimi için tercih edildi. Fabrikanın kurucu, üst düzey yöneticileri, azaları, usta ve çalışanları da gösterdikleri başarı dolayısıyla Padişah II. Abdülhamid tarafından çeşitli nişan ve madalyalarla ödüllendirildi.
İşgal kuvvetleri tarafından bombalandı
Kuruluşundan bu yana sayısız başarılara imza atan fabrikada, Milli Mücadele yıllarında da üretilen ürünler ile Kuvayi Milliye'ye destek verdi. Ancak savaş sırasında fabrika, işgal kuvvetleri tarafından 1921'de bombalanarak yıkıldı. Bunun üzerine Karamürsel Mensucat Fabrikası, Cumhuriyet döneminde ismini taşıdığı Karamürsel yerine İstanbul'a taşındı.
Kuşlara ev sahipliği yapıyor
131 yıl önce inşa edilen, dönemin sanayisine büyük katkı sağlayan ve bombalanmasının ardından İstanbul'a taşınan fabrikadan geriye sadece hasarlı bacası kaldı. Karamürsel ilçesine bağlı 4 Temmuz Mahallesi'nde bulunan bacanın hasarlı duvarları ise şimdilerde kuşlara ev sahipliği yapıyor. Mahallelerinde bulunan tarihi yapıdan memnun olan vatandaşlar da bacanın restore edilmesini istiyor.
"Geriye sadece bacası kaldı"
Yaşadığı mahallede bulunan bacanın, yıllar içinde yıprandığına dikkat çeken Ahmet Bayer, yapının yenilenmesi ve tadilattan geçirilmesi gerektiğini kaydetti. Bayer, "Fabrikada askerlere kumaş üretiliyormuş. Düşman gemileri geldiğinde maalesef ki fabrika top atışlarıyla tahrip edilmiş. Bizim duyduğumuz kadarıyla fabrika sular altında kalmış, daha sonra ise İstanbul'a taşınmış. Fabrika çalışmalarına İstanbul'da devam etmiş, geriye ise sadece bacası kalmış. Yıllar önce yapılan onarım çalışmalarında bacanın alt bölümünü sıva ile kapatıldı. Bacanın alt kısmı da üstü gibiydi. Örneğin alt kısmının aslına uygun boyanması gerekir, kendi rengine uygun şekilde yenilenmesi gerekir" diye konuştu.
Restorasyon teklifine belediye ilgisiz kaldı
Restore çalışmaları ile ilgili Karamürsel Belediyesi'ne talepte bulunduklarını ifade eden Bayer, bu istekleri ile ilgilenilmediğini dile getirdi. Bacanın önüne konulan çöp konteynerlerinin, görüntü kirliliğine sebep olduğunu belirten Nursen Bayer de, "Bacamızın önüne konulan çöp konteynerlerinin kaldırılmasını istiyoruz. Bacamızın tamir edilmesini ve çevresinin çiçeklendirilmesini istiyoruz. Kısacası bakım ve onarım istiyoruz. Biz mahalle sakinleri olarak bacanın çevrelerine kendi imkanlarımızla akşam sefaları ektik, düzenlemeye çalıştık. Aynı zamanda bacamıza konulan kuşlardan da çok memnunuz. Burası kuşlara yuva oluyor, onlara ev sahipliği yapıyor" şeklinde konuştu.
"Önceden mesire alanı olarak kullanılıyordu"
4 Temmuz Mahalle Muhtarı Osman Günaydın ise fabrikanın önemli bir tarihe sahip olduğunu söyleyerek, şöyle konuştu:
"Fabrika 1800'lü yılların sonlarında Osmanlı sanayi döneminde yapılmış olup, savaş sırasında bombalanarak ağır şekilde hasar görmüştür. Hasar gördüğü için de İstanbul'a taşınmıştır. Fabrika taşındıktan sonra 'Yeni Karamürsel' ismi ile üretime devam etti. Mahallemizde de sadece baca kaldı. Hatta yanında ıhlamur ağaçları vardı. Deniz dolgu çalışmaları yapılmadan önce vatandaşlar burayı mesire alanı olarak kullanırdı, denize girerlerdi. Zamanla betonlaşmasının etkisiyle bu şekli aldı. Eğer burada bir çalışma yapılmıyorsa sanırım son haliyle kalmasını uygun gördüklerinden dolayıdır. Yoksa yapılmayacak bir şey değil. Restore ve bakım çalışmalarının pek bir maliyeti de olmaz. Yıllardan bu yana burası böyle duruyor." - KOCAELİ
