Dünyada Urartuca bilen 12 kişiden biri! Dili öğrenmek için yaptıkları alkışı hak ediyor
Van'ın Gürpınar ilçesinde Urartu dönemine ait Çavuştepe Kalesi'nde, son 17 yılı gönüllü olmak üzere 60 yıldır bekçilik yapan 82 yaşındaki Mehmet Kuşman kasım ayında bekçiliği bırakıyor. "Şu anda dünyada Urartuca'yı bilen 12 kişiden biriyim" diyen Kuşman, bu dili öğrenmek için İran ve Suriye'ye gidip kitabeleri tek tek not almış, sonrasında alfabeyi oluşturup kelimeler kurmaya başlamış.
Mehmet Kuşman, Van- Hakkari kara yolunda Urartulara ait Çavuştepe Kalesi'nde 43 yıl kadrolu bekçilik yaptıktan sonra 2005 yılında emekli oldu. Son 17 yıldır da gönüllü olarak kalede bekçilik yapan 11 çocuk babası Kuşman, bölgeye gelen yerli ve yabancı turistlere Urartu alfabesini anlatıyor.
"URARTUCA YAZILAN KİTABELERİ TEK TEK NOT ALDIM"
Urartucayı öğrenmek için büyük çaba gösterdiğini belirten Kuşman, "Önce buradaki kazılarda levhaların üzerindeki yazıların ne anlama geldiğini anlamaya çalıştım. Daha sonra Van Kalesi'ndeki kitabeleri bir deftere yazdım. Ardından da İran ve Suriye'ye giderek Urartuca yazılan kitabeleri tek tek not aldım. Gelip, onlara çalıştım. Sonrasında da alfabeyi oluşturdum. Daha sonra da dili öğrenip, kelimeler kurmaya başladım. O dönemde 650 kelime öğrendim. Şu anda dünyada Urartuca'yı bilen 12 kişiden biriyim. Şimdi taş levhalar üzerine Urartuca yazıp, süs eşyası olarak satıyorum. 2005'te emekli oldum. Emekliye ayrıldıktan sonra da burada gönüllü olarak kalmaya devam ettim. 17 yıldır gönüllü bekçilik yapıyorum" dedi.
"KASIMDA BEKÇİLİĞİ TAMAMEN BIRAKIYORUM"
Askerliğini bitirdikten sonra bekçiliğe başladığını söyleyen Kuşman, "O dönemde daha önce hiç görmediğim insanları gördüm, tanıdım. Kim oldukları soruşturunca bana arkeolog olduğunu söylediler. Bir süre sonra tanıştığım hoca, bana kale bekçisi olacağımı söyledi. Valilikten onay alındıktan sonra bekçiliğe başladım. Emekli olduktan sonra Müzeler Genel Müdürü Van'a geliyor. Buradaki müdüre, 'Bir bekçimiz vardı, nerede' diye soruyor. O da emekli olduğumu söylemiş. Sonra geri gelmemi istemiş. Ben de geldim, bu kez gönüllü olarak başladım" diye konuştu.
"BU DİLİ OĞLUMA DA ÖĞRETTİM"
Artık yaşlandığını belirten Kuşman, "60 yıldır bekçilik yapıyorum. Şu an 82 yaşındayım. Önümüzdeki kasım ayında bu işi tamamen bırakıyorum. 82 yıldır dünyaya çalışıyorum, biraz da ahiretimiz için çalışalım. Bu dili, bir oğluma öğrettim. O da Van'da SGK'da şef. Sınava girdi, müdürlüğü kazandı. O da şimdi Hakkari'nin Yüksekova ilçesinde müdürlük yapıyor. 60 yıl aralıksız bekçilik yapmak benim için iyi bir şeydi. 25 yaşında olsaydım, başka bir işten teklif dahi gelseydi yine Çavuştepe'de bekçilik yapardım. Burada çok güzel günlerim oldu" ifadelerini kullandı.
ÇAVUŞTEPE KALESİ'NİN TARİHİ
Gürpınar ilçe merkezine 10 kilometre mesafedeki Urartu dönemine ait Çavuştepe Kalesi, M.Ö. 764- 734 tarihleri arasında 2'nci Sarduri tarafından yaptırıldı. Kurucusuna izafeten kale, Sardur'un şehri anlamında 'Sardurihinili' olarak adlandırılıyor. Tarihi kale, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nden Prof. Dr. Arif Erzen tarafından 1961-1986 yılları arasında yürütülen kazılar sonucunda ortaya çıkarıldı.
