Çocuklarla online terapi mümkün mü?

Öncelikle Sizi tanıyabilir miyiz? Psikolog olmaya nasıl karar verdiniz?

Merhaba, Ben uzman klinik psikolog Burcu Yarapsanlı ZAYİM.2009 yılında psikoloji alanından mezun olduktan sonra hemen aynı yıl içerisinde hem klinik psikoloji yüksek lisans programına hem de mesleğime başladım. İlk meslek yıllarım İstanbul'da geçti. İstanbul'da çocuk, ergen ve yetişkinlere yönelik çalıştıktan sonra 2012 yılında memleketim Tekirdağ'a temenni dönüş yaptım. Bu arada Tekirdağ'da psikolojik danışmanlık almak ile ilgili her yaştan birçok kişinin bu alandaki hizmete çok fazla ihtiyacı olduğunu fark ettim. Bu hizmeti Tekirdağ'da daha fazla bilinir hale getirebilmek amacıyla 2013 yılında Tekirdağ'ın ilk psikolojik danışmanlık merkezi olan Mutlu Yaşam Psikolojik Danışmanlık Merkezini kurdum. 2013 yılından beri de kendi ofisimde çocuk, ergen, yetişkin, çift ve kurumlara yönelik psikolojik danışmanlık hizmetleri vermeye devam ediyorum.

Merkezimiz açıldığından beri en az 8 yıldır gördüğüm binlerce danışanın yaşam hikayelerinden esinlenerek özellikle ebeveyn-çocuk ilişkisinin daha iyi temeller üzerinde sürdürülebilmesi için bir kitap yazmaya karar verdim. Çünkü her birey ebeveyn olmasa bile her birey kendi ebeveyninin çocuğuydu ve o ebeveyniyle bir iletişim biçimi vardı. Bu yüzden çocuk olmak her insanın ortak kaderlerinden biriydi. İşte bu yüzden bir buçuk yıllık bir kitap çalışması sonunda 2020 yılının Mart ayında çocuk, ergen ve ebeveynlerin birbirleriyle etkileşimlerine bağlı olarak ortaya çıkan duygu, düşünce ve davranış konularını içeren"İşler Nerede Tersine Döndü?" isimli kitabımı çıkarttım. Renkli ve bol örnekli bir kitap olduğu için okuyucular tarafından çok güzel yorumlar aldı. Danışanlarımdan ve okurlarımdan gelen her bir teşekkür bana onlar için daha fazlasını nasıl yaparım sorusuna cevap arattırdı. Ben de bu cevabı ararken durmayıp yeni bir iş kolunu daha harekete geçirmiş oldum.

Hangi yaş gruplarına online terapi uygulanabiliyor?

Her bir terapi ekolünün online olarak çalışılan yöntemleri bireylere uygulanmadan önce bu yöntemlerin online çalışmaya uygun olup olmadığına dair klinik çalışmalar yapılmıştır. Bunun üzerine çocuk, ergen, yetişkin, çift terapi ekollerinin birçoğunun online olarak yapılabilmesi uygun görülmüştür. Bu yüzden çocuk, ergen, yetişkin, çift ve ailelere online terapi rahatlıkla uygulanabilmektedir.

Hareketli, canlı canlı çocuklar online terapi alma noktasında zorlanmaz mı? Online terapi çocuk için odaklanılması zor bir alan değil mi?

İlk olarak çocuklarla online terapi yapmadan önce 1 seans sadece ebeveynle ile online görüşme yapmak daha sağlıklı bir başlangıçtır. Ebeveyn ile yapılan bu ilk görüşmede terapist, çocuğun tüm yaşam hikayesini, davranışlarını, başkalarıyla olan ilişkilerini, duygularını, öfkesini, sınırlarını detaylıca ebeveyninden öğrenir. Böylece çocukla çalışmaya başlamadan çocuk hakkında bilgi edinen terapist çocuğun hareketli yapısına, odaklanma süresine ve odaklanma çeşidine uygun bir terapi süreci hazırlar. Daha sonrasında çocuğun hareketli yapısına göre hazırlanan terapi süreci içerisinde çocukla uyumlanabilen terapist kendi yetkinliği ve mesleki becerileri doğrultusunda çocukla online çalışmaya devam edebilir.

Aşırı hareketli çocuklarda asıl terapiye gelme nedeni çocuğun hareketli olma durumu ise terapist için çocuğun bu doğal halinin gözlemlenmesi daha iyidir. Terapist ebeveynin çocuğun hareketliliği ile ilgili ne anlatmak istediğini görerek anlamış olur ve bu gözlemlerine göre değerlendirmelerde bulunur.

Ben psikolog ücretlerinin, hatta konuyu araştırırken gördüm ki online terapi, psikolog hizmetlerinin hayli uygun fiyatlı olduğunu gözlemledim. Burada bizler tercih yaparken nelere dikkat etmeliyiz? Diploma, tecrübe, merkeze güven vs hangi kıstasları ölçüt almalı danışan?

Öncelikle online terapi hizmeti veren platform ya da web sitelerindeki bu uygun ücretleri ben de fark etmiştim. Ancak bu konu hem psikologlar hem de danışanlar için gerçekten çok hassas bir konu. Çünkü insanların algısında online olarak terapiye ve terapiste ulaşılırlık kolaylaştıkça sanki verilen hizmetin daha basit ya da daha ucuz olması gerektiği algısı da oluşmaya başlamıştır.

Ancak online terapi sadece danışana tercih olarak sunulan bir terapi yapma çeşididir.

Bu yüzden danışanın online olarak aldığı psikoterapi desteği ile terapistin danışanına göstermiş olduğu ilgi, ayırdığı zaman ve danışanını daha iyi olabilmesi için verdiği çaba yüz yüze terapi süreci ile aynıdır. Bu nedenle online terapi terapiyi daha ucuza alma yolu değildir. Aksine 7'den 70'e herkesin zamanını yettiremediği ve yönetmekte zorlandığı bu hızlı çağda daha da ihtiyaç haline gelen terapi sürecinin danışanlar tarafından aksatılmaması nedeniyle danışana sunulan bir seçenektir.

Ücret konusundaki hassasiyet herkesi ilgilendiren bir durum olduğu için konunun daha somut ve daha kolay anlaşılır olması üzerine size günlük hayattan da bir örnek vermek istiyorum. Mesela siz beğendiğiniz bir firmadan beğendiğiniz bir ürünü alırken o ürünün sizin için doğru ürün olduğunu düşündüğünüz için alırsınız. Ancak firmaya gidemediğiniz zamanlarda o ürünü online olarak satın alma tercihinizi kullanabilir ve ürün elinize geçtiğinde daha kalitesiz bir ürünle karşılaşmazsınız. Çünkü firmanın vitrininde bulunan ürün ile online olarak internet sitesinden sattığı ürün farklı değildir. Farklı olarak sunulan tek şey sizin ürünü satın alma biçiminizdir.

İşte online terapi içinde bu durum tıpatıp aynıdır. Yani online terapide terapi içeriği sığlaşmaz ve terapi süreci değer kaybetmez. Bu nedenle terapi desteği online kanal üzerinden alınınca daha ucuz olması gerekir gibi bir durum söz konusu olamaz. Çünkü burada sadece terapistinizle görüşme tercihiniz değişir.

Bu nedenle online terapi sürecine başlarken tercih edilen psikoloğun klinik psikolog olmasına (çünkü sadece klinik psikologların terapi yapma yetkileri vardır.), çalıştığı terapi ekollerine yönelik doğru kurumlardan yeterli eğitimleri almış olmalarına, mesleki deneyim, tecrübe ve yetkinlik alanlarına dikkat etmeleri gerekir.